- Nazwa przedmiotu:
- Bezpieczeństwo w systemach kierowania i sterowania ruchem
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Przemysław Ilczuk, dr inż. Tomasz Krukowicz, Zakład Sterowania Ruchem i Infrastruktury Transportu; dr hab. inż. Anna Stelmach, prof. uczelni, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Transport
- Grupa przedmiotów:
- Specjalnościowe
- Kod przedmiotu:
- TR.SMS251
- Semestr nominalny:
- 2 / rok ak. 2020/2021
- Liczba punktów ECTS:
- 2
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 60 godzin, w tym: praca na zajęciach 30 godz., studiowanie literatury przedmiotu 15 godz., konsultacje 3 godz., udział w egzaminach 2 godz., przygotowanie do egzaminu 10 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,5 pkt. ECTS (35 godzin, w tym: praca na zajęciach 30 godz., konsultacje 3 godz., udział w egzaminach 2 godz.)
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 0
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Znajomość pojęć z zakresu: 1) automatyki, elektroniki, informatyki, telekomunikacji i teorii niezawodności,
2) podstaw teorii systemów,
3) podstaw teorii sterowania,
4) metod kierowania i sterowania ruchem w transporcie.
- Limit liczby studentów:
- brak
- Cel przedmiotu:
- Przedmiot ma celu przekazanie wiedzy obejmującej:
1. Pojęcie bezpieczeństwa i specyficzne własności bezpieczeństwa i wymagania bezpiecznych systemów kierowania i sterowania w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
2. Wskaźniki oceny poziomu bezpieczeństwa systemów i urządzeń w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym w odniesieniu do systemów kierowania i sterowania.
3. Metody projektowania bezpiecznych systemów kierowania i sterowania w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
4. Wybrane elementy analizy bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
- Treści kształcenia:
- 1. Wprowadzenie do zagadnień bezpieczeństwa i specyfika bezpieczeństwa w systemach kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
2. Wskaźniki i parametry bezpieczeństwa stosowane w systemach kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
3. Techniki zapewnienia bezpieczeństwa. Struktury sprzętowe i struktury oprogramowania bezpiecznych systemów kierowania i sterowania w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
4. Metody analizy bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
5. Regulacje techniczno-prawne dotyczące bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem z uwzględnieniem zaleceń i standardów obowiązujących w UE w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
- Metody oceny:
- Efekty kształcenia są oceniane na podstawie egzaminu pisemnego, obejmującego pytania dotyczące bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem, odpowiednio w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. Wymagane jest udzielenie co najmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na każde pytanie. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania kontrolujące wiedzę z poprzednich wykładów, a także pytania inspirujące rozmowy lub dyskusje ze studentami.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Pozycje zasadnicze – książki lub/i skrypty:
A. W zakresie bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie kolejowym.
1. Dąbrowa-Bajon M., Podstawy sterowania ruchem
kolejowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2014,
2. Instrukcja Ie-4 (WTB-E10) Wytyczne techniczne budowy urządzeń sterowania ruchem kolejowym PKP Polskie Linie Kolejowe 2013,
3. Żurkowski A., Pawlik M., Ruch i przewozy kolejowe.
Sterowanie ruchem, Wydawca: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Warszawa 2010,
Pozycje uzupełniające:
1. Karbowiak H., Bezpieczeństwo ruchu w transporcie, Monografie,
Politechnika Łódzka, Łódź 2011.
Inne materiały:
1. Normy:
a) PN-EN 50126:2002 (U) Zastosowania kolejowe. Specyfikacja niezawodności, dostępności, podatności utrzymaniowej i bezpieczeństwa.
b) PN-EN 50126:2002 (U) Zastosowania kolejowe. Specyfikowanie i wykazywanie nieuszkadzalności, gotowości, obsługiwalności i bezpieczeństwa (RAMS). Wymagania podstawowe i procesy ogólnego przeznaczenia.
c) PN-EN 50128:2002 (U) Zastosowania kolejowe. Łączność, sygnalizacja i systemy sterowania. Oprogramowanie dla kolejowych systemów sterowania
i zabezpieczenia.
d) PN-EN 50129:2007 Zastosowania kolejowe. Systemy łączności, przetwarzania danych i sterowania ruchem. Elektroniczne systemy sygnalizacji
związane z bezpieczeństwem.
e) PN-EN 50159: 2011 Zastosowania kolejowe. Systemy łączności, sterowania ruchem i przetwarzania danych – Łączność bezpieczna w systemach transmisyjnych.
f) PN-EN 60812:2009 Techniki analizy nieuszkadzalności systemów. Procedura analizy rodzajów i skutków uszkodzeń (FMEA)
2. Dyrektywy, decyzje, dokumenty i inne regulacje formalno-prawne Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i rządu polskiego. Druki reklamowe, materiały informacyjne i strony www producentów systemów i urządzeń.
3. Czasopisma branżowe.
B. W zakresie bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym.
Krystek R., Zintegrowany System Bezpieczeństwa Transportu, tom 1., 2., i 3. WKiŁ, Warszawa 2009.
C. W zakresie bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie lotniczym.
1. Malarski M., Inżynieria ruchu lotniczego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006.
2. Skorupski J., Hierarchiczny system Zarządzania ruchem lotniczym – aspekty oceny
bezpieczeństwa, Logistyka (ISSN 1231-5478) No 6, Instytut Logistyki i
Magazynowania, Poznań, 2008.
3. Skorupski J., Metody wymiarowania bezpieczeństwa ruchu lotniczego, Prace Naukowe
Politechniki Warszawskiej, seria Transport, z. 66, Warszawa 2008.
4. Żylicz M., Prawo Lotnicze międzynarodowe, europejskie i krajowe, Wydawnictwo
Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2002.
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
- O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego przedmiotu z efektami uczenia się w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Rozumie znaczenie bezpieczeństwa i specyfiki bezpieczeństwa w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym: 1. Potrafi zdefiniować pojęcie i znaczenie bezpieczeństwa w kierowaniu i sterowaniu ruchem. 2. Rozumie znaczenie wskaźników niezawodności i bezpieczeństwa, ich interpretację oraz potrafi się nimi posługiwać.
Weryfikacja: Egzamin. W trakcie egzaminu studenci otrzymują 3 pytania (zagadnienia), po jednym pytaniu dotyczącym bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem, odpowiednio w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. Wymagane jest udzielenie co najmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na każde pytanie
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr2A_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_WG, III.P7S_WG.o
- Charakterystyka W02
- Zna techniki, w tym metodę RAMS, projektowania, budowy i doboru bezpiecznych systemów kierowania i sterowania ruchem w odniesieniu do struktur sprzętowych i programowych w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym z uwzględnieniem metodyki wyznaczania wybranych wskaźników bezpieczeństwa.
Weryfikacja: Egzamin. W trakcie egzaminu studenci otrzymują 3 pytania (zagadnienia), po jednym pytaniu dotyczącym bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem, odpowiednio w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. Wymagane jest udzielenie co najmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na każde pytanie
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr2A_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_WG
- Charakterystyka W03
- Zna wybrane elementy analizy bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. Zna podstawowe regulacje techniczno-prawne dotyczące projektowania i wdrażania bezpiecznych systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym.
Weryfikacja: Egzamin. W trakcie egzaminu studenci otrzymują 3 pytania (zagadnienia), po jednym pytaniu dotyczącym bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem, odpowiednio w transporcie drogowym, kolejowym i lotniczym. Wymagane jest udzielenie co najmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na każde pytanie
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr2A_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_WG
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi określić właściwości i wymagania techniczne oraz funkcjonalne bezpiecznego systemu kierowania i sterowania ruchem. Potrafi przeprowadzić analizę klasyfikacji systemu kierowania i sterowania ruchem w odniesieniu do wskaźników bezpieczeństwa.
Weryfikacja: Każde z pytań egzaminacyjnych będzie zawierać rozszerzenie sprawdzające poziom umiejętności. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania dotyczące umiejętności lub także pytania inspirujące rozmowy lub dyskusje ze studentami z tego zakresu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr2A_U18
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_UW, III.P7S_UW.4.o
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- Rozumie znaczenie bezpieczeństwa systemów kierowania i sterowania ruchem w transporcie. Potrafi wskazać podstawowe dokumenty unijne i krajowe (ustawy, zarządzenia, instrukcje i inne) oraz normy, które są podstawą wymiany informacji w zespołach projektowych.
Weryfikacja: Jedno z pytań egzaminacyjnych będzie zawierać rozszerzenie dotyczące kompetencji społecznych. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania odnoszące się do kompetencji społecznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Tr2A_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_KR