- Nazwa przedmiotu:
- Fizyka kwantowa
- Koordynator przedmiotu:
- prof. nzw. dr hab. Piotr Magierski
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Fizyka Techniczna
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2009/2010
- Liczba punktów ECTS:
- 6
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład45h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Ukończenie kursu podstaw fizyki i mechaniki klasycznej.
- Limit liczby studentów:
- Cel przedmiotu:
- Na wykładzie student zapoznaje się z mechaniką kwantową dla układu jednej i dwóch oddziałujących cząstek. Uczy się mechaniki falowej opartej na równaniu Schroedingera razem z elementami bardziej abstrakcyjnego sformułowania w przestrzeni Hilberta. Celem wykładu jest nauczenie studenta rozwiązywania konkretnych problemów kwantowo-mechanicznych takich jak: znajdowania prawdopodobieństwa tunelowania przez barierę potencjału, obliczania energii własnych przy pomocy rachunku zaburzeń, znajdowania prawdopodobieństwa przejścia kwantowego pod wpływem zewnętrznego zaburzenia, itd. Ponadto na wykładzie student zapozna się z koncepcjami tworzącymi podstawy teorii kwantów, oraz z nieoczekiwanymi, a czasem sprzecznymi z intuicją przewidywaniami mechaniki kwantowej.
- Treści kształcenia:
- 1. Przegląd najważniejszych eksperymentów podważających fizykę klasyczną. Stara teoria kwantów.
2. Równanie Schroedingera. Probabilistyczna interpretacja funkcji falowej.
3. Operatory wielkości fizycznych. Funkcje własne i wartości własne.
4. Pomiar w mechanice kwantowej. Wartość oczekiwana. Twierdzenie Ehrenfesta. Zasada nieoznaczoności Heisenberga.
5. Ruch cząstki swobodnej. Paczka falowa. Funkcje własne operatora pędu. Normalizacja w pudełku.
6. Liniowy oscylator harmoniczny. Poziomy energii, funkcje falowe.
7. Ruch w potencjale sferycznie symetrycznym. Operator momentu pędu.
8. Atom wodoru.
9. Abstrakcyjne sformułowanie mechaniki kwantowej. Przestrzeń Hilberta. Wektor stanu. Notacja 'bra' i 'ket' Diraca. Transformacje unitarne. Operatory rzutowe. Ewolucja układu kwantowego jako transformacja unitarna.
10. Operatory kreacji i anihilacji dla oscylatora harmonicznego.
11. Spinowy moment pędu. Ruch cząstki w polu magnetycznym. Zjawisko Zeemana.
12. Rachunek zaburzeń w mechanice kwantowej. Złota reguła Fermiego.
13. Pomiar w mechanice kwantowej raz jeszcze: paradoks EPR, nierówność Bella, kwantowa teleportacja.
- Metody oceny:
- Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń. Na ocenę z ćwiczeń składają się wyniki z kolokwiów (dwóch), ocena umiejętności rozwiązywania zadań domowych oraz aktywność na zajęciach. Szczegółowe wymagania przedstawia prowadzący ćwiczenia na pierwszych zajęciach. Ocena z przedmiotu = 1/2*(ocena z egzaminu) + 1/2*(ocena z ćwiczeń). Przewiduje się zwolnienie z egzaminu dla osób, które zdobędą na ćwiczeniach określoną liczbę punktów.
- Egzamin:
- Literatura:
- 1. L. Schiff, Mechanika kwantowa, PWN 1997
2. A.S. Dawydow, Mechanika kwantowa, PWN 1969
3. L.D. Landau, E.M. Lifszyc, Mechanika kwantowa, PWN 1979
4. I. Białynicki-Birula, M. Cieplak, Teoria kwantów, PWN 1991
5. B. Średniawa, Mechanika kwantowa, PWN 1981
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się