Nazwa przedmiotu:
Teoria barwy
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Konrad Blachowski
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Papiernictwo i Poligrafia
Grupa przedmiotów:
Technologie Poligrafii
Kod przedmiotu:
IP-IZP-TEBAR-4-10Z
Semestr nominalny:
7 / rok ak. 2013/2014
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Sumaryczna liczba godzin pracy studenta: 100. Obejmuje: 1) Zajęcia kontaktowe z nauczycielem: - uczestnictwo w wykładach - 20 godz., - uczestnictwo w ćwiczeniach - 20 godz. Razem: 40 godz. 2) Zajęcia bez kontaktu z nauczycielem (Praca własna studenta) : 1. Przygotowanie do zajęć praktycznych - 20 godz. 2. Sporządzenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń - 20 godz. 3. Przygotowanie do pisemnego zaliczenia - 20 godz. Razem : 60 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2 punkty ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
3 punkty ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład300h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium300h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Przedmioty, na których bazuje dany przedmiot (prerekwizyty): - [IP-IZW-FIZY2-4-10Z] Fizyka 2
Limit liczby studentów:
-
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teorii barwy, spektrofotometrii i kolorymetrii. Ponadto słuchacze poznają parametry pomiarów spektrofotometrycznych, kolorymetrycznych i densytometrycznych stosowanych podczas instrumentalnej kontroli jakości w przemyśle poligraficznym. Studenci zapoznają się również z podstawowymi technikami kalibracji etapów technologicznych w przemyśle poligraficznym. Słuchacze po ukończeniu przedmiotu powinni być zaznajomieni z właściwościami kolorymetrycznymi i umieć w należyty sposób je interpretować.
Treści kształcenia:
Barwa postrzegana i psychofizyczna, definicja światła, strumień energetyczny i gęstość widmowa strumienia energetycznego promieniowania jako cechy bodźców promienistych, względne rozkłady widmowe promieniowania, promieniowanie monochromatyczne, monochromatyzacja, źródła pochodzenia bodźców świetlnych – pierwotne i wtórne, rodzaje pierwotnych źródeł światła, widmowa egzytancja ciała czarnego, widmowa emisyjność promienników termicznych, temperatura rozkładu, temperatura barwowa, temperatura barwowa najbliższa, żarowe źródła światła, źródła wolframowo-halogenowe, słońce i światło dzienne, iluminanty normalne CIE jako odpowiedniki numeryczne warunków oświetleniowych, iluminanty odpowiadające różnym fazom światła dziennego Dx, lampy wyładowcze, źródła fluorescencyjne (świetlówki), najważniejsze iluminanty kolorymetryczne; świetlne bodźce przedmiotowe, interakcja światła i materii, regularne i rozproszone odbicie światła od przedmiotów, wpływ gładkości powierzchni granicznej przedmiotu na rozkład widmowy światła odbitego, współczynnik przepuszczania światła, widmowy współczynnik przepuszczania światła, współczynnik odbicia światła, widmowy współczynnik odbicia światła, rozpraszacz doskonały (powierzchnia Lamberta), aspekty geometryczne warunków oświetlenia i geometrie pomiarowe urządzeń pomiarowych, zasada działania podstawowych urządzeń pomiarowych: spektrometrów, kolorymetrów i densytometrów; rozkład widmowy bodźca świetlnego pochodzącego z odbicia światła od przedmiotu lub przepuszczenia światła przez przedmiot, podstawowa koncepcja kolorymetryczna: „przedmiot – źródło światła – obserwator”, budowa oka ludzkiego; widzenie: skotopowe, mezopowe i fotopowe; teorie widzenia barwnego trójskładnikowa, antagonistyczna i nowoczesna antagonistyczna; wady w widzeniu barwnym: protanopia, deuteranopia i tritanopia; widmowa skuteczność świetlna obserwatora standardowego; podstawowe wielkości fotometryczne: strumień świetlny, luminancja świetlna, natężenie światła natężenie oświetlenia; specyfikacja bodźca świetlnego podczas eksperymentów percepcyjnych; cechy percepcyjne wrażeń barwnych: odcień, jaskrawość, jasność, barwność, pełnobarwność, chroma, nasycenie; barwy swobodne i związane; rodzaje wizualnych eksperymentów percepcyjnych; rodzaje skal percepcyjnych; prawa percepcyjne Webera, Fechnera i Stevensa; zastosowanie prawa Stevensa do kalibracji charakterystyki gradacyjnej monitorów i programowania charakterystyki gradacyjnej odbitki; mieszaniny addytywne bodźców świetlnych; komparatory barw; metameryzm; równoważność wizualna świetlnych bodźców metamerycznych; prawa Grassmanna dotyczące mieszanin addytywnych; kolorymetryczne układy trójbodźcowe; jednostka trójchromatyczna; równania trójchromatyczne; przestrzenie trójchromatyczne; płaszczyzna „jednostkowa”; pojęcie chromatyczności; składowe i współrzędne trójchromatyczne; układ CIERGB; pojęcie widmowych składowych trójchromatycznych; równoważność widmowych składowych trójchromatycznych i opisu czułości widmowej obserwatora kolorymetrycznego; krzywa barw widmowych; trójkąt chromatyczności podstawowych; wykres chromatyczności (r,g); wady układu CIERGB; sposób wprowadzenia układu bodźców fikcyjnych CIEXYZ; interpretacja fizyczna poszczególnych składowych trójchromatycznych X,Y,Z; sposoby wyznaczania składowych trójchromatycznych i współrzędnych trójchromatycznych bodźców różnego pochodzenia; współrzędne trójchromatyczne (x,y) i odpowiedniki cech percepcyjnych: długość fali dominującej lub dopełniającej, czystość kolorymetryczna, czystość pobudzenia; obszary barw przedmiotowych; optymalne barwy przedmiotowe; układ (X10,Y10, Z10) CIE 1964; nierównomierność przestrzeni CIEXYZ; przestrzenie zalecane jako równomierne (UCS) – CIEUVW, CIELUV i CIELAB; odpowiedniki cech percepcyjnych w przestrzeniach zalecanych jako równomierne: metryczna jasność, metryczna chroma; metryczne nasycenie; metryczny kąt odcienia; pojęcie różnicy barwy i metrycznej różnicy barwy DE oraz poszczególnych odpowiedników cech percepcyjnych; dodatkowe formuły różnicy barwy; zastosowania teorii barwy w poligrafii.
Metody oceny:
Pisemny zaliczeniowy sprawdzian wiedzy , ustne sprawdziany przygotowania do zajęć praktycznych, ocena sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych
Egzamin:
nie
Literatura:
Felchorski W., Stanioch W.: Kolorymetria trójchromatyczna. WNT, Warszawa 1973 Zausznica A.: Nauka o barwie. PWN, Warszawa 1959 Mielicki J.: Zarys wiadomości o barwie. Fundacja Rozwoju Polskiej Kolorystyki, Łódź 1997 Wyszecki G., Stiles W.S.: Color Science – Concepts and Methods, Quantitative Data and Formule. 2nd Edition. John Wiley & Sons, Inc., New York 2000 Judd D.B., Wyszecki G.: Color in Business, Science and Industry. 3rd edition. Wiley, 1975 Fairchild M.D.: Color Appearance Models. Second Edition. John Wiley & Sons, Ltd 2006
Witryna www przedmiotu:
http://ip.hoff.pl/content/blogcategory/85/166/
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt TEBAR_W1
Wiedza z zakresu korzystania z arkuszy kalkulacyjnych niezbędna do interpretacji spektrofotometrycznych i kolorymetrycznych wyników pomiarowych i dokonywania automatycznych obliczeń
Weryfikacja: Sprawdzane podczas realizacji ćwiczeń - ocena sprawozdań.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_W05
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03
Efekt TEBAR_W2
Wiedza z zakresu pomiarów spektrometrycznych wiedza z zakresu obróbki spektrometrycznych danych pomiarowych
Weryfikacja: Sprawdzane podczas realizacji ćwiczeń (ustne sprawdziany wiedzy, ocena sprawozdań) oraz podczas egzaminu.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_W09
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, T1A_W05
Efekt TEBAR_W3
Wiedza dotycząca budowy optycznych urządzeń pomiarowych stosowanych w w przemyśle poligraficznym i papierniczym
Weryfikacja: Sprawdzane podczas egzaminu
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_W10
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, T1A_W05
Efekt TEBAR_W4
Wiedza dotycząca procedur spektrometrycznej kontroli jakości w poligrafii
Weryfikacja: Sprawdzane podczas egzaminu.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_W13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W07

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt TEBAR_U1
Umiejętność posługiwania się oprogramowaniem do spektrofotometrycznej kontroli jakości.
Weryfikacja: Ocena sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U07
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U07
Efekt TEBAR_U2
Umiejętność przeprowadzania pomiarów spektrometrycznych i ich przetwarzania i interpretacji.
Weryfikacja: Ocena sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U08
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U08
Efekt TEBAR_U3
W trakcie wykonywania doświadczeń w laboratorium stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
Weryfikacja: Obserwacja studenta w trakcie zajęć.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U11
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U11
Efekt TEBAR_U4
Umiejętność posługiwania się profilami kolorymetrycznymi i korzystania z systemów sterowania barwą.
Weryfikacja: Ocena sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U14
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U14
Efekt TEBAR_U5
Umiejętność przeprowadzenia charakteryzacji kolorymetrycznej wybranych procesów reprodukcji wielobrawnej
Weryfikacja: Ocena sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych.
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U15
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U13
Efekt TEBAR_U6
Umiejętność projektowania procesów technologicznych i ich oceny pod kątem uzyskania zadanych celów kolorymetrycznych
Weryfikacja: Sprawdzane podczas ćwiczeń i na egzaminie
Powiązane efekty kierunkowe: PK1A_U19
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U16