Nazwa przedmiotu:
Bioetyka
Koordynator przedmiotu:
mgr M. Stelmach
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Inżynieria Biomedyczna
Grupa przedmiotów:
HES
Kod przedmiotu:
HES sem.2
Semestr nominalny:
2 / rok ak. 2013/2014
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1) Liczba godzin kontaktowych – 30, w tym: a) udział w wykładach – 30 godz. 2) Praca własna studenta 28 godz. w tym: Przygotowanie się do kolokwiów , przygotowanie prezentacji , studia literaturowe RAZEM – 58 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1 punkt ECTS, w tym: udział w wykładach – 30 godz.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
brak
Limit liczby studentów:
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest dostarczenie studentom wiedzy z zakresu podstaw zarówno normatywno postulatywnej, jak i opisowej refleksji biotycznej. W szczególności zaś ukazanie studentom problematyki wartości życia oraz wynikających z niej współczesnych sporów, dotyczących dopuszczalności różnorakiej ingerencji w naturalne powstanie, przebieg i ustanie życia.
Treści kształcenia:
1. Pojęcie i zakres bioetyki. Kryteria demarkacyjne (odróżnieniające np.: od filozofii życia, czy też innych gałęzi etyki). Problematyczność statusu wypowiedzi etyki w ogóle. Norma a opis – wprowadzenie problemu. 2. Definicje bioetyki; zarys historycznych stanowisk dyscypliny. Korespondujące z bioetyką wypowiedzi klasyków; wstępne rozważania problemowe, wraz z próbami rekonstrukcji rozwiązań. 3. Pojęcie życia sugerowane w ramach szeroko rozumianej bioetyki (koncepcje biologizujące, socjologizujące, prawne, religijnoantropologiczne, normatywne). Czym są wartości bioetyczne, dlaczego życie jest wartością? Czy życie jest wartością ‘metaetyczną’? Zbywalność, czy niezbywalność wartości życia? 4. Koncepcje religijne bioetyki – omówienie stanowisk. Omówienie koncepcji wartości życia zawartych w świetych księgach wielkich religii. Antropologia ‘człowieka zwróconego w stronę Boga’ jako podstawa twierdzeń bioetycznych. 5. Znaczenie narodzin i śmierci w bioetyce. Problematyka narodzin; kiedy i co zostaje zainaugurowane? Problematyka śmierci, jako problematyka ‘końca’; czego zakończeniem jest śmierć? 6. Aborcja – zakres pojęcia; podejście medyczne, biologiczne, prawne, religijne – filozoficzne konsekwencje podejść. 7. Aborcja – dyskusja poszczególnych stanowisk; czy a) zabijanie nienarodzonych, czy b) zabieg ratujący ‘jakość’ życia? Nierównoważność supozycji stanowisk a i b. Czy możliwe jest rozwiązanie bez ‘pokrzywdzonych’? Rola poświęcenia, oddania. 8. Eutanazja – zakres pojęcia; podejście medyczne, biologiczne, prawne, religijne – filozoficzne konsekwencje podejść. Zakres możliwości decydowania o własnym życiu i śmierci; pojęcie odpowiedzialności wobec życia i śmierci. Jaźń osobowa jako decydent w sprawie w ł a s n e j śmierci. 9. Bioetyka a sprawa płci – czy i w jakim sensie aborcja ‘dotyczy’ tylko kobiety; problem płciowości podmiotu etycznego; czy odpowiedzialność różnicuje się na płcie; czy wartość życia jest zróżnicowana według płci? 10. Wartość życia ludzkiego a wartość życia zwierząt. Czy życiw ludzkie jest porównywalne, lub równe życiu zwierząt? Stanowisko etyczne Petera Singera. 11. Eksperymenty na ludziach i zwierzętach. Czy pogląd na świat może być z punktu widzenia bioetyki neutralny? 12. Problemy eksperymentu medycznego. Pojęcie sztucznej inteligencji - a pojęcie życia jako wartości. Czy komputer może być podmiotem moralnym, czy może być podmiotem życia, czy może być podmiotem? Czy ‘ulepszanie’ życia zawsze jest dobre? 13. Ujęcie zła w XX wieku (totalitaryzm, holocaust) wobec dylematów bioetyki. Wartość życia po Auschwitz. Do czego zmierzały eksperymenty medyczne; w jakim sensie śmierć jednego wspomaga śmierć innego? 14. Co ostatecznie jest naturalne w powstaniu, przebiegu i ustaniu życia? Czy natura ‘wybiera’ w człowieku życie; czy natura ‘wybiera’ kogo uśmiercić? Eros i Tanatos a dylematy bioetyki. Zakres ‘naturalności’ jednostki ludzkiej, a zakres nienaturalności tejże. 15. Umieranie i śmierć – wartość, a kryzys wartości.16.Etyka środowiska naturalnego.
Metody oceny:
1) kolokwia zaliczeniowe 2) ocenia się przygotowane prezentacje realizowane podczas zajęć 3) ocenia się dyskusję merytoryczną, na którą prowadzący przewiduje czas, podczas każdych zajęć
Egzamin:
nie
Literatura:
S. Wroński: Bieotyka, Kraków 2002. P. Singer: Etyka praktyczna, Warszawa 2007. F. Ricken: Etyka ogólna, Kęty 2001. J. Russ: Współczesna myśl etyczna, Warszawa 2006. T. Slipko: Bioetyka. Najważniejsze problemy, Kraków 2012. B. Chyrowicz: Bioetyka. Anatomia sporu, Warszawa 2015.
Witryna www przedmiotu:
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt BIO_W01
Student zna kwestie prawne związane z regulacjami zjawisk wchodzących w kompetencje bioetyki student zna kwestie kulturowe jakie towarzyszą dyskusjom bioetycznym, student zna rolę i działanie komisji doradczych w zakresie bioetyki. Student zna etyczne aspekty działania systemów opieki zdrowotnej, w tym podstawowe zagadnienia etyki lekarskiej
Weryfikacja: kolokwium, dyskusja merytoryczna problemu, prezentacja
Powiązane efekty kierunkowe: K_W23
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W09

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt BIO_U01
Student umie identyfikować i analizować problemy bioetyczne, przeprowadzić argumentację w kwestiach bioetycznych, zakwalifikować problem i zaopiniować jego rozwiązanie, merytorycznie i metodycznie rozwiązywać zagadnienia bioetyczne
Weryfikacja: kolokwium, dyskusja merytoryczna problemu, prezentacja
Powiązane efekty kierunkowe: K_U01, K_U05
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U01, T1A_U05

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt BIO_K01
Student zna podstawowe stanowiska filozoficzne w etyce, uświadamia sobie znaczenie bioetyki w świetle rozwoju współczesnej wiedzy, myśli w kategoriach odpowiedzialności. Student zna problemy szczegółowych działów bioetyki np.: etyki prokreacji, etyki wspomagania prokreacji, etyki końca życia-etyki umierania, etyki środowiska naturalnego, etyki wykorzystania naturalnych zasobów organizmu, w tym zarówno ludzkiego oraz zwierzęcego(np. eksperymenty na ludziach, eksperymenty na zwierzętach), etyki rozwoju technologii. Student zna etyczne aspekty działania systemów opieki zdrowotnej, w tym podstawowe zagadnienia etyki lekarskiej
Weryfikacja: dyskusja merytoryczna problemu, prezentacja
Powiązane efekty kierunkowe: K_K02, K_K03, K_K04
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K02, T1A_K04, T1A_K05, T1A_K05