Nazwa przedmiotu:
Maszyny i Roboty Pomiarowe
Koordynator przedmiotu:
prof. Eugeniusz Ratajczyk prof. Adam Woźniak
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Mechatronika
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
MIRP
Semestr nominalny:
7 / rok ak. 2013/2014
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1) Liczba godzin bezpośrednich – 47 godz.. w tym: • wykład - 30 godzin, • udział w zajęciach laboratoryjnych -15 godzin, • egzamin -2 godz. 2) Praca własna studenta: 33 godz. • przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 8 godzin, • studiowanie niezbędnej literatury łącznie z dostępem do danych w Internecie 10 godzin, • opracowanie sprawozdań 10 godzin, • przygotowanie do zaliczenia przedmiotu 5 godzin. Łącznie 80 godzin – 3 punkty ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2 punkty ECTS- liczba godzin bezpośrednich – 47 godz.. w tym: • wykład - 30 godzin, • udział w zajęciach laboratoryjnych -15 godzin, • egzamin -2 godz,
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
1,5 punktów ECTS – 33 godz., w tym: • opracowanie sprawozdań 10 godzin, • udział w zajęciach laboratoryjnych -15 godzin, • przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 8 godzin
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium15h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Opanowanie przedmiotów: Podstawy metrologii w zakresie jednostek miar i analizy błędów pomiaru, Metrologia Techniczna w zakresie pomiarów wielkości geometrycznych, Podstawy analizy wyników badań w zakresie umiejętności oceny statystycznej wyników pomiaru, Technologia urządzeń mechatroniki, Informatyka w systemach pomiarowych
Limit liczby studentów:
18-30
Cel przedmiotu:
Opanowanie techniki pomiarów współrzędnościowych przedmiotów maszynowych i elementów motoryzacyjnych takich jak karoserie samochodowe, części silników, skrzyń przekładniowych i układów zawieszenia. Pomiary złożonych elementów jak koła zębate, łopatki turbin, itp. Umiejętność tworzenia procedur pomiarowych w różnych oprogramowaniach komputerowych i w różnych trybach pomiaru (manualnych i automatycznych-CNC). Tworzenie procedur pomiarowych w trybie CAD. Pomiary punktowe i skaningowe. Opanowanie metod kalibracji maszyn pomiarowych w tym sond pomiarowych.
Treści kształcenia:
1.Budowa, właściwości i działanie współrzędnościowych maszyn pomiarowych - istota pomiarów, budowa i własności maszyn pomiarowych. Rodzaje konstrukcji maszyn: portalowe, mostowe, wspornikowe, wysięgnikowe (kolumnowe) - ich zakresy pomiarowe i dokładności. Sondy: stykowe - impulsowe i mierzące; bezstykowe - triangulacyjne i z kamerą CCD.Metody atestacji sond pomiarowych. Cyfrowe układy pomiarowe: inkrementalne, kodowe i i interferencyjne. Procedury i oprogramowania komputerowe. Pomiary punktowe i skaningowe. 2. Roboty pomiarowe -rodzaje, własności, przykłady zastosowań, 3. Centra pomiarowe - Przykłady budowy i zastosowań w warunkach produkcyjnych, 4.Dokładność maszyn pomiarowych i metody ich sprawdzania, 5. Współrzędnościowe ramiona pomiarowe (portable CMM’s) - budowa i własności metrologiczne. Przykłady zastosowań. Testy dokładności. Ćwiczenia laboratoryjne: 1. Projektowanie procedury pomiarowej off-line przy pomocy programu Calypso planer 2. Badanie powtarzalności drogi przełączania głowicy impulsowej 3. Pomiar kostki szkoleniowej na maszynie współrzędnościowej w trybie Manul i w trybie CNC 4. Układy bazowe w technice współrzędnościowej na przykładzie programu PowerINSPECT - weryfikacja na maszynie KEMCO 5. Sprawdzanie niedokładności współrzędnościowej maszyny pomiarowej przy użyciu wzorców końcowych 6.Wyznaczanie wybranych błędów geometrycznych maszyny współrzędnościowej, np prostoliniwości i prostopadłości prowadnic, błędów rotacyjnych..
Metody oceny:
Wykład w trybie seminaryjnym. W trakcie semestru dokonywana jest ocena z przygotowania prezentacji przez poszczególnych studentów. Wykład kończony egzaminem.Zajęcia laboratoryjne - na podstawie ocen ze sprawdzianów przygotowania do ćwiczeń i na podstawie ocen złożonych sprawozdań z poszczególnych ćwiczeń laboratoryjnych
Egzamin:
tak
Literatura:
1. E.Ratajczyk: „Współrzędnościowa Technika Pomiarowa”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa, 2005 2. W.Jakubiec, M.Malinowski: „Metrologia wielkości geometrycznych”. WNT, Warszawa, 2004. 3.E.Ratajczyk: „Ramiona pomiarowe“. MECHANIK nr 12/2008, 1/2009, 2/2009. 4. E.Ratajczyk: „Pomiary skaningowe w technice współrzędnościowej”. POMIARY-AUTOMATYKA-ROBOTYKA (PAR) nr 5/2009, s.5-11. 5.E.Ratajczyk: „Roboty i centra pomiarowe”. POMIARY AUTOMATYKA ROBOTYKA (PAR) – nr 3/2009, s.6-13 6.E.Ratajczyk: „Metrologia w technikach wytwarzania”. Publ. MECHANIK nr 7/2009, s.619-626. 7.PN-EN ISO 10360-2: 2009. Specyfikacja geometrii wyrobów (GPS). Badania odbiorcze i okresowe współrzędnościowych maszyn pomiarowych (CMM). Część 2:CMM stosowane do pomiaru wymiarów.
Witryna www przedmiotu:
http://zmiij.mchtr.pw.edu.pl/przedmiot.php?class-id
Uwagi:
W wyniku ciągłego postępu w rozwoju współrzędnościowej techniki pomiarowej, zwłaszcza w odniesieniu do oprogramowań procedur pomiarowych, praktycznie każdego roku przedmiot jest aktualizowany.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt egzamin
Ma podstawową wiedzę na temat budowy i zasady działania przetworników stosowanych w głowicach pomiarowych maszyn współrzędnościowych.
Weryfikacja: MRP_W02
Powiązane efekty kierunkowe: K_W11
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W02, T1A_W03

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt MRP_U01
Zna podstawowe metody oceny poprawności wyników pomiaru oraz główne źródła błędów związanych z narzędziem pomiarowym.
Weryfikacja: zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe: K_U13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U08, T1A_U16
Efekt zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych
Potrafi zaplanować i przeprowadzić podstawowe zadania pomiarowe wielkości geometrycznych części maszyn i urządzeń oraz prawidłowo zinterpretować wyniki
Weryfikacja: MRP_U02
Powiązane efekty kierunkowe: K_U13
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U08, T1A_U16

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych
Rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia w zakresie współrzędnościowej techniki pomiarowej
Weryfikacja: MRP_K01
Powiązane efekty kierunkowe: K_K01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01