- Nazwa przedmiotu:
- Prawo lotnicze i bezpieczeństwo ruchu lotniczego II
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Mariusz Krzyżanowski, ad., Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Transport
- Grupa przedmiotów:
- Specjalnościowe
- Kod przedmiotu:
- TR.SIP636
- Semestr nominalny:
- 6 / rok ak. 2017/2018
- Liczba punktów ECTS:
- 2
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 60 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., studiowanie literatury przedmiotu 15 godz., przygotowanie się do egzaminu 12 godz., konsultacje 1 godz., udział w egzaminie 2 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,5 pkt. ECTS (33 godz., w tym: praca na wykładach 30 godz., konsultacje 1 godz., udział w egzaminie 2 godz.)
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 0 pkt. ECTS
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Zna podstawy prawne funkcjonowania lotnictwa, zna podstawowe zasady organizacji ruchu lotniczego, zna podstawy systemów komputerowych stosowanych w sterowaniu ruchem lotniczym, zna podstawy budowy i eksploatacji portów lotniczych.
- Limit liczby studentów:
- brak
- Cel przedmiotu:
- Wprowadzenie w problematykę i opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu bezpieczeństwa ruchu lotniczego, bezpieczeństwa systemów zarządzania ruchem lotniczym oraz wymiarowania bezpieczeństwa.
- Treści kształcenia:
- Treść wykładu:
1. System zapewniania bezpieczeństwa, system zarządzania bezpieczeństwem: elementy składowe systemu zapewniania bezpieczeństwa, statystyki wypadków i incydentów. (2 godz.)
2. Bezpieczeństwo w transporcie lotniczym: stan wiedzy, przyczyny wypadków lotniczych, schemat powstawania wypadku, klasyczne metody oceny bezpieczeństwa ruchu lotniczego, pojęcie użyteczności i subiektywna ocena bezpieczeństwa. (2 godz.)
3. Badanie wypadków lotniczych: przykłady i analizy przyczyn (PKBWL, komisje zagraniczne, przewoźnicy, PAŻP). (6 godz.)
4. Bezpieczeństwo ruchu lotniczego: podstawowe definicje, model bezpieczeństwa ruchu, pojęcie bezpieczeństwa ruchu lotniczego. (2 godz.)
5. Wymiarowanie bezpieczeństwa ruchu lotniczego: metody geometryczne, problemy badania bezpieczeństwa ruchu (nieoznaczoność położenia samolotów, dekompozycja sytuacji ruchowej), metody średnioterminowe i długoterminowe. (4 godz.)
6. Jakość ruchu lotniczego w aspekcie bezpieczeństwa: płynność ruchu, wymiarowanie płynności, pojemność (przepustowość) lotnisk i sektorów kontroli, inne kryteria jakościowe a bezpieczeństwo. (2 godz.)
7. Systemy zarządzania ruchem lotniczym w aspekcie bezpieczeństwa: rozwiązania organizacyjne i techniczne, projektowanie systemów komputerowych bezpiecznych w zakresie sprzętu i oprogramowania, systemy wspomagania kontrolera i pilota (ACAS, GPWS, TAWS) (4 godz.)
8. Ocena ryzyka w ruchu lotniczym: pojęcie i istota ryzyka, zarządzanie ryzykiem, wartościowanie ryzyka, postępowanie wobec ryzyka, modele przyczynowe oceny ryzyka (drzewa zdarzeń, drzewa błędów, analiza wspólnych przyczyn, analiza „bow-tie”, metoda TOPAZ), modele ryzyka kolizji (geometryczne, uogólniony model Reicha), modele błędów ludzkich (metody: HAZOP, HEART, TRACER, HERA, HFACS), modele ryzyka naziemnego. (6 godz.)
9. System zarządzania bezpieczeństwem SMS (poziom światowy, europejski, krajowy), wymagania ESARR. (2 godz.)
- Metody oceny:
- Ocena podsumowująca: egzamin pisemny testowy jednokrotnego wyboru.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Analizy stanu bezpieczeństwa lotów z lat 1994 - 2011. Urząd Lotnictwa Cywilnego, wcześniej Główny Inspektorat Lotnictwa Cywilnego 1994-2007
Jaźwiński J., Ważyńska-Fiok K., Bezpieczeństwo systemów, PWN 1993.
Jaźwiński J., Brgoń J., Niezawodność eksploatacyjna i bezpieczeństwo lotów, WKiŁ 1989.
Żurek J., Modelowanie symboliczne systemów bezpieczeństwa i niezawodności w transporcie lotniczym, OWPW 1998.
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
- O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego modułu zajęć z kierunkowymi efektami kształcenia w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W01
- Zna podstawowe pojęcia dotyczące systemów zapewniania bezpieczeństwa w lotnictwie
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03
- Efekt W02
- Zna pojęcia i podstawowe problemy zapewniania bezpieczeństwa ruchu lotniczego
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03
- Efekt W03
- Zna metody i zasady wymiarowania bezpieczeństwa w ruchu lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03
- Efekt W04
- Posiada wiedzę o podstawowych urządzeniach technicznych wspomagających pilotów i kontrolerów w zakresie bezpieczeństwa operacji lotniczych
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03
- Efekt W05
- Zna pojęcie ryzyka i metody oceny ryzyka stosowane w ruchu lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_W08, Tr1A_W09, Tr1A_W10, Tr1A_W13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W05, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W05, T1A_W08, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W08, InzA_W02, InzA_W03, InzA_W05, T1A_W08, InzA_W03
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U01
- Umie ocenić przebieg i przyczyny wypadków i incydentów lotniczych
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U09, InzA_U02, T1A_U10, InzA_U03, T1A_U11, T1A_U13, InzA_U05, T1A_U13, InzA_U05
- Efekt U02
- Umie wykorzystywać metody ilościowe i jakościowe do oceny ryzyka związanego z operacjami lotniczymi oraz modernizacją systemów zarządzania ruchem lotniczym
Weryfikacja: egzamin testowy jednokrotnego wyboru
Powiązane efekty kierunkowe:
Tr1A_U11, Tr1A_U14, Tr1A_U15, Tr1A_U17, Tr1A_U18
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U09, InzA_U02, T1A_U10, InzA_U03, T1A_U11, T1A_U13, InzA_U05, T1A_U13, InzA_U05