Nazwa przedmiotu:
Europejski system sterowania pociągiem (ETCS)
Koordynator przedmiotu:
prof. nzw. dr hab. inż Wiesław Zabłocki, Zakład Sterowania Ruchem i Infrastruktury Transportu
Status przedmiotu:
Fakultatywny ograniczonego wyboru
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
TR.NMOB333
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2010/2011
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
51 godzin, w tym: praca na wykładach: 18 godz., studiowanie literatury przedmiotu: 15 godz., konsultacje: 2 godz., przygotowanie do egzaminu: 15 godz., udział w egzaminach: 1 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,0 pkt ECTS (21 godzin, w tym: praca na wykładach: 18 godz., konsultacje: 2 godz., udział w egzaminach: 1 godz.)
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Znajomość podstawowych pojęć i wiedzy z zakresu: 1) automatyki i informatyki, 2) podstaw teorii sterowania, 3) podstaw teorii systemów, 4) podstaw sterowania ruchem w transporcie, 5) elektroniki i telekomunikacji.
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Przedmiot ma na celu przekazanie wiedzy obejmującej: 1. podstawy sterowania i kierowania ruchem w transporcie kolejowym, 2. założenia funkcjonalne systemu bezpiecznej kontroli jazdy pociągu (BKJP) ze szczególnym uwzględnieniem kolei dużych prędkości (kdp), 3. bezpieczeństwo systemów sterowania ruchem kolejowym, 4. regulacje prawne, założenia, wymagania i uwarunkowania wdrożenia europejskiego systemu sterowania ruchem pociągu ERTMS/ETCS, 5. znajomość podstawowych struktur systemów i urządzeń ETCS1 i ERTMS/ETCS2 na linii i na pojeździe trakcyjnym, 6. kryteria wyboru możliwych rozwiązań technicznych dla zadanej linii kolejowej.
Treści kształcenia:
1. Wprowadzenie do sterowania. Zadanie sterowania w transporcie. Koleje dużych prędkości. Systemy bezpiecznej kontroli jazdy pociągu (BKJP) 2. Geneza budowy systemu ERTMS - dyrektywy Unii Europejskiej, zagadnienie interoperacyjności i migracji systemów 3. Założenia struktury i elementy systemu ERTMS: ETCS – GSMR – ERTML (TAF, TAP) 4. Struktura ogólna ETCS, poziomy funkcjonalno- techniczne systemu, wymiana informacji z otoczeniem systemu 5. Wyposażenie techniczne: urządzenia w torze (pętle, balisy), transmisja radiowa, centrum sterowania radiowego (RBC), urządzenia na pokładzie pojazdu trakcyjnego 6. Techniczne specyfikacje interoperacyjności (TSI) 7. Interface'y w systemie ETCS, specjalizowane moduły transmisyjne (STM) 8. Obecne wyposażenie sieci PLK - system SHP i jego powiązanie z ETCS 9. Zmienne narodowe w systemie ETCS 10. Plany modernizacji i budowy sieci kdp w Polsce 11. Założenia budowy systemu ETCS, wymagania, oddziaływanie na środowisko, analizy ekonomiczne, studium wykonalności.
Metody oceny:
Efekty kształcenia są oceniane na podstawie egzaminu pisemnego w trakcie którego studenci losują zestawy zawierające 2 pytania. Odpowiedzi na niektóre pytania mogą wymagać przedstawienia odręcznie wykonanego rysunku wraz z jego opisem. Studenci przystępują do egzaminu w terminie określonym przez dziekanat. W przypadku, gdy na egzamin zgłosi się liczba studentów nie większa niż 10 osób - dopuszcza się egzamin ustny. Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu wymaga całkowicie poprawnej odpowiedzi na jedno z pytań i przynajmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na pozostałe pytanie.
Egzamin:
tak
Literatura:
Pozycje zasadnicze – książki lub/i skrypty: 1. Dąbrowa-Bajon M., Podstawy sterowania ruchem kolejowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2007, 2. Dyduch J., Kornaszewski M., Systemy sterowania ruchem kolejowym, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007, 3. Dyduch J., Pawlik M., Systemy automatycznej kontroli jazdy pociągu, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2002, 4. Pawlik M., Europejski system zarządzania ruchem kolejowym, KOW Sp. z o.o., KOW, Warszawa 2015, 5. red. Pawlik M., Interoperacyjność systemu kolei Unii Europejskiej, Kurier Kolejowy Sp. z o.o., Warszawa 2017 6. Żurkowski A., Pawlik M., Ruch i przewozy kolejowe. Sterowanie ruchem, Wydawca: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Warszawa 2010, Pozycje uzupełniające: 1. Massel A., Projektowanie linii i stacji kolejowych, Wydawca: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Warszawa 2010, 2. Karbowiak H., Bezpieczeństwo ruchu w transporcie, Monografie, Politechnika Łódzka, Łódź 2011. Inne materiały: 1. Dyrektywy, decyzje, dokumenty i inne regulacje formalno-prawne Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej i rządu polskiego 2. Druki reklamowe, materiały informacyjne i strony www producentów systemów i urządzeń 3. Czasopisma 4. Liczne strony internetowe
Witryna www przedmiotu:
brak
Uwagi:
Na wykładach w formie prezentacji komputerowych przekazywana jest podstawowa wiedza o systemie ETCS, jego funkcjach i strukturze, trybach pracy i powiązaniu z innymi systemami i urządzeniami oraz komentarze wyjaśniające nowe pojęcia i definicje. W trakcie zajęć mogą być prowadzone krótkie indywidualne rozmowy lub dyskusje ze studentami na temat prezentowanego wykładu, jak i podstaw teoretycznych nawiązujących do rozwiązań technicznych stosowanych w systemie ETCS. Informacja o przedmiocie - program wykładów, wykaz źródeł z wiedzą o systemie ETCS oraz regulamin zajęć są ogłaszane na pierwszych zajęciach oraz publikowane na tablicy ogłoszeń. W trakcie semestru zaleca się korzystanie z możliwość indywidualnego kontaktu wykładowcy ze studentem podczas konsultacji. Przedmiot z uchwalonego przez Radę Wydziału wykazu dodatkowych przedmiotów obieralnych na rok akademicki 2017/2018. O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego modułu zajęć z kierunkowymi efektami kształcenia w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W01
PL] Zna pojęcie bezpieczeństwa i zadania sterowania w transporcie kolejowym. Zna i rozumie założenia systemu bezpiecznej kontroli jazdy pociągu (BKJP). Potrafi wskazać podstawowe dokumenty Komisji Europejskiej dotyczące systemu ERTMS/ETCS. Zna i rozumie zasady interoperacyjności i funkcjonalności i systemu ERTMS/ETCS.
Weryfikacja: Egzamin, 1 pytanie dotyczące W01 losowane ze zbioru pytań, wymagane jest udzielenie pełnej, poprawnej odpowiedzi. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania inspirujące aktywność i dyskusje merytoryczną ze studentami.
Powiązane efekty kierunkowe: Tr2A_W06
Powiązane efekty obszarowe:
Efekt W02
Zna ogólną strukturę systemu ETCS oraz charakterystykę poziomów funkcjonalno - technicznych systemu. Potrafi określić zasady wymiany informacji z otoczeniem systemu. Posiada podstawową wiedzę o urządzeniach: terenowych i torowych (pętle, balisy), na pokładzie pojazdu trakcyjnego, stosowanych systemach cyfrowej transmisji radiowej i o centrum sterowania radiowego (RBC). Rozumie znaczenie i funkcje poszczególnych typów technicznych specyfikacji interoperacyjności (TSI).
Weryfikacja: Egzamin, 1 pytanie losowane ze zbioru pytań W02, wymagane jest udzielenie pełnej, poprawnej odpowiedzi na jedno z pytań oraz co najmniej częściowo poprawnej odpowiedzi na pozostałe pytanie. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania inspirujące rozmowy lub dyskusje ze studentami
Powiązane efekty kierunkowe: Tr2A_W07
Powiązane efekty obszarowe:
Efekt W03
Zna rodzaje i znaczenie interfejsów w systemie ETCS oraz funkcje specjalizowanych modułów transmisyjnych (STM), w tym zmiennych narodowych. Potrafi określić założenia budowy im uwarunkowania wdrożenia systemu ETCS w Polsce. Rozumie znaczenie analiz ekonomicznych i cele studium wykonalności projektów ETCS oraz oddziaływanie na środowisko.
Weryfikacja: Egzamin, 1 pytanie dotyczące W03 losowane ze zbioru pytań, wymagane jest udzielenie pełnej, poprawnej odpowiedzi. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania inspirujące aktywność i dyskusje merytoryczną ze studentami.
Powiązane efekty kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane efekty obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U01
Potrafi określić właściwości inteligentnego systemu sterowania w transporcie a w szczególności sterowania ruchem pociągu na przykładzie systemu ETCS. Potrafi określić podstawowe założenia doboru technicznego poziomu systemu ETCS dla rożnych linii kolejowych.
Weryfikacja: Egzamin, w ramach pytania dotyczącego W03 zawarte będzie rozszerzenie sprawdzające umiejętność U1. Wymagane jest udzielenie pełnej, poprawnej odpowiedzi. Ponadto w trakcie zajęć mogą być zadawane krótkie sprawdzające pytania inspirujące aktywność i dyskusje merytoryczną ze studentami dotyczące wiedzy U1.
Powiązane efekty kierunkowe: Tr2A_U10, Tr2A_U22
Powiązane efekty obszarowe: ,

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt K01
Potrafi wskazać dokumenty WE i krajowe (ustawy, zarządzenia, masterplany i inne) dotyczące systemu ERTMS/ETCS oraz odnoszące się do technicznych specyfikacji interoperacyjności (TSI)
Weryfikacja: Studenci w trakcie pracy na wykładach poznają wybrane dokumenty systemu ERTMS/ETCS. Posługując się tymi dokumentami wyszukują zadanych informacji
Powiązane efekty kierunkowe: Tr2A_K01
Powiązane efekty obszarowe: