- Nazwa przedmiotu:
- Systemy zapewnienia jakości
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Olga Iwasińska-Kowalska
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Mechatronika
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- SZJ
- Semestr nominalny:
- 7 / rok ak. 2015/2016
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 1) Liczba godzin bezpośrednich (24h):
a) Wykład 14h,
b) Laboratorium 8h,
c) Konsultacje: 2h,
2) Liczba godzin pracy własnej studenta (54h):
a) Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 15h,
b) Przygotowanie do zaliczeń 15h,
c) Studia literatury 15h,
d) Wykonanie sprawozdań 9h,
Razem 78h (3 ECTS).
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1 punkt ECTS - liczba godzin bezpośrednich (24h):
a) Wykład 14h,
b) Laboratorium 8h,
c) Konsultacje: 2h,
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1,5 punktu ECTS - 32h w tym:
a) Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 15h,
b) Laboratorium 8h,
c) Wykonanie sprawozdań 9h,
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład210h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium120h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Wymagana jest znajomość podstawowych zagadnień dotyczących systemów zarządzania jakością, systemu badań i certyfikacji w Polsce oraz zagadnień z zakresu projektowania, technik wytwarzania i systemów pomiarowych.
Wskazane jest zaliczenie wcześniej następujących przedmiotów: Projektowanie urządzeń mechatroniki, Technologia urządzeń mechatroniki, Metrologia techniczna, Zarządzanie jakością, Analiza wyników pomiarów.
- Limit liczby studentów:
- wykład - bez ograniczeń, laboratorium - 12 osób
- Cel przedmiotu:
- Przygotowanie do dokumentowania i wdrażania systemów jakości zgodnie z wymaganiami normy ISO 9001: 2009. Ponadto nabycie umiejętności w zakresie monitorowania procesów produkcyjnych i pomiarowych oraz oceny jakości dostaw i kwalifikowania dostawców
- Treści kształcenia:
- 1. Zewnętrzne i wewnętrzne wymagania jakości: Znaczenie jakości w warunkach swobodnego przepływu wyrobów (towarów) w UE. Prawne i umowne uregulowania dotyczące jakości: dyrektywy techniczne UE, ustawy, rozporządzenia ministrów, normy międzynarodowe, regionalne i krajowe. Inne czynniki projakościowe.
2. Systemy zarządzania jakością wg nowej serii norm ISO 9001: Struktura serii norm ISO 9001: 2009. Podstawowe zasady zarządzania jakością wg normy PN-EN ISO 9001 i ich interpretacja. Dokumentowanie systemu zarządzania jakością: rodzaje dokumentów, szczegółowa struktura dokumentacji systemu zarządzania jakością, analiza zawartości wybranych dokumentów. Etapy dokumentowania i wdrażania SZJ. Podejście procesowe do zarządzania jakością. Opracowywanie map procesów. Dokumentowanie i monitorowanie procesów produkcyjnych. Certyfikacja systemów zarządzania jakością. Jednostki certyfikujące systemy zarządzania jakością. Procedura certyfikacji systemu zarządzania jakością. Narzędzia statystyczne stosowane w systemach zarządzania jakością, podstawy statystyczne, normy i dokumenty normalizacyjne.
3. Inne systemy zarządzania jakością: Systemy zarządzania w laboratoriach badawczych i wzorcujących (norma IS0/IEC 17025:2005). Standardy dla przemysłu motoryzacyjnego ISO/TS 16949). Standardy AQAP, HACCP, ISO 14001 i ISO 18001.
4. System oceny zgodności w Unii Europejskiej: Nowe i globalne podejście do harmonizacji technicznej w UE. Certyfikacja. Wyroby podlegające wymaganiom dyrektyw nowego podejścia. Analiza modułowej struktury demonstrowania zgodności. Certyfikacja systemów zarządzania jakością a certyfikacja wyrobów. Dopuszczanie wyrobu do obrotu i użytkowania. Odpowiedzialność producenta.
5. Zasady i wiarygodność orzekania o zgodności wyrobów z wymaganiami:
Formułowanie wymagań wobec wyrobów – granice specyfikacji. Niepewność pomiaru a tolerancja specyfikacji. Podstawy statystyczne do oceny zgodności. Reguły orzekania zgodności lub niezgodności ze specyfikacją wg normy PN-EN ISO 14253-1. Ocena ryzyka podjęcia błędnej decyzji.
6. Filozofia stosowania SPC w sterowaniu jakością produkcji: Analiza przyczynowo-skutkowa zmienności procesu. Czynniki wpływające na zmienność właściwości produkowanych wyrobów. Analiza wskaźników oraz procedury określania zdolności jakościowej procesów wytwórczych i pomiarowych. SPC w zapewnieniu jakości procesów.
7. Wybrane narzędzia do monitorowania procesów produkcyjnych:
Podstawy statystyczne do konstrukcji kart kontrolnych, badanie charakteru rozkładu, testowanie hipotez, przedział ufności. Rodzaje kart kontrolnych. Karty kontrolne systemu Shewharta oraz karty sum skumulowanych - statystyczne narzędzia sterowania procesem. Metody i zasady projektowania kart kontrolnych na podstawie zapisów normatywnych. Obszary zastosowań poszczególnych rodzajów kart kontrolnych. Analiza wykresów na kartach.
8. Metody oceny wyrobów dostarczanych partiami: Podstawy statystyczne do badan wyrywkowych, plan eksperymentu. Kontrola odbiorcza produktów sztukowych lub umownie sztukowych. Metody statystycznej kontroli jakości wg oceny alternatywnej i wg oceny liczbowej z wykorzystaniem norm. Metody pobierania losowych próbek do badań. Plany badania na podstawie akceptowanego poziomu jakości (AQL) i na podstawie jakości granicznej (LQ). Procedury kontroli skokowej. Kontrola wyrywkowa na podstawie oceny liczbowej.
9. Możliwości globalnej oceny dostaw i dostawców na podstawie wyników sukcesywnych kontroli: Wyznaczanie wskaźników zdolności jakościowej procesów na podstawie analizy wyników dostaw. Wyznaczanie jakości dostaw przed kontrolą i po kontroli, na podstawie rejestru wyników badania sukcesywnie dostarczanych partii ocenianych metodą alternatywną.
Zakres laboratorium:
1. Ocena jakości procesów selekcji wymiarowej
2. Statystyczne podstawy projektowania karty kontrolnej, wyznaczanie granic kontrolnych, badanie charakteru rozkładu I i II
3. Projekt i monitorowanie procesu za pomocą kart kontrolnych Shewhart’a wg oceny alternatywnej i oceny liczbowej - zgodnie z normą.
4. Statystyczna kontrola jakości dostaw na podstawie oceny alternatywnej
5. Statystyczna kontrola jakości dostaw na podstawie oceny liczbowej
6. Projektowanie zapisów i dokumentów w systemach zapewnienia jakości
- Metody oceny:
- zaliczenie w postaci pytań otwartych
sprawdziany przed przystąpieniem do ćwiczeń i zaliczenie sprawozdań
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Harmol A., Mantura W.: Zarządzanie jakością – Teoria i praktyka, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2006 2.
Maciej Urbaniak Zarządzanie jakością środowiskiem oraz bezpieczeństwem w praktyce gospodarczej, Difin, Warszawa 2007 Jerzy Łunarski Zarządzanie jakością standardy i zasady WNT Warszawa 2008
Latzko W.J., Saunders D.M.: Cztery dni z Demingiem – Nowoczesna teoria zarządzania, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1998
Arendarski J. i inni: Statystyczne metody kontroli jakości i sterowania jakością, preskrypt IMISP, Warszawa 2000
Aczel A. D. statystyka w zarządzaniu PWN, Warszawa 2000
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt SZJ_nst_W01
- Student zna techniki pomiarowe i umie dobrać urządzenie, przetwornik, metodę pozyskania danych o procesie, metody pozyskania próbki, zna metody analizy wyników, także znormalizowane stosowana dla potrzeb monitorowania i sterowania jakością procesu wytwarza lub usługi
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i sprawdziany na początku ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W10
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_W02, T2A_W04
- Efekt SZJ_nst_W02
- Student potrafi dobrać i zastosować odpowiednie narzędzia jakościowe do oceny cech wyrobu, usługi, systemu w jego w cyklu życia. Poznaje metody projektowania procesów, monitorowania cech na etapie wytwarzania, pozyskiwania informacji w czasie eksploatacji i utylizacji wyrobu.
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i sprawdziany na początku ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W19
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W06
- Efekt SZJ_nst_W03
- Zapoznaje się z systemami zarządzania jakości zgodnie za aktualnymi normami , systemy zarządzania w laboratoriach badawczych i wzorcujących, standardy dla przemysłu motoryzacyjnego, wytwarzania i elementy z zakresu normalizacji w dziadzinach: środowiskowe,, zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy.
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i sprawdziany na początku ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W21
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W09
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt SZJ_nst_U01
- Umie analizować wyniki uzyskane na podstawie badań serii wyrobów monitorowanych karta kontrolną, projektować karty zgodnie z normą, jak również zaprojektować karty specjalizowane
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i ocena ze sprawozdań laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U10, K_U13
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U08, T1A_U16
- Efekt SZJ_nst_U02
- Wie czym jest dyrektywa zna modułową strukturę demonstrowania zgodności wyrobu. Zna różnicę między certyfikacją systemów zarządzania jakością a certyfikacja wyrobów. Potrafi wyjaśnić jakie są podstawowe zasady przy dopuszczaniu wyrobu do obrotu i użytkowania w UE
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i ocena ze sprawozdań laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U16, K_U26
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U07, T1A_U10
- Efekt SZJ_nst_U03
- Zna podstawowe wytyczne norm dotyczące metody oceny ryzyka, zarządzania środowiskiem i bezpieczeństwem
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i ocena ze sprawozdań laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U27
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U11
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt SZJ_nst_K01
- Dostrzega związki działalności technicznej na środowisko w kontekście wybranych norm
Weryfikacja: Kolokwia na wykładzie i ocena ze sprawozdań laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K02
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K02