Nazwa przedmiotu:
Monitoring i sterowanie w sieciach i obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych
Koordynator przedmiotu:
mgr inż. Andrzej Witkowski
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Inżynieria Środowiska
Grupa przedmiotów:
Kierunkowe
Kod przedmiotu:
1110-ISZWS-MSP-2301
Semestr nominalny:
2 / rok ak. 2016/2017
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Obecność na wykładach - 30h, Obecność na ćwiczeniach audytoryjnych - 30h, Zapoznanie się z literaturą - 10h, Przygotowanie referatu/prezentacji - 10h, Przygotowanie do kolokwium - 5h, Opracowanie projektu, ćwiczeń lub zadań - 10h, Przygotowanie do ćwiczeń audytoryjnych - 5h, Przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie - 10h Razem - 110h
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Wodociągi, kanalizacje, Urządzenia do oczyszczania wody, Urządzenia do oczyszczania ścieków i unieszkodliwiania osadów ściekowych,Technologia oczyszczania wody, Technologia oczyszczania ścieków i Unieszkodliwiania osadów ściekowych
Limit liczby studentów:
-
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu będzie uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu monitoringu i sterowania w sieciach i obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych oraz zdobycie umiejętności umożliwiających przygotowanie założeń i wytycznych do automatyzacji procesów, a przy tym umiejętności współpracy ze specjalistami zajmującymi się projektowaniem i realizacją procesów automatycznego sterowania procesami.
Treści kształcenia:
Program wykładu: Cele, zakres i klasyfikacje systemów monitoringu sieci i obiektów wodociągowych i kanalizacyjnych. Podstawowe informacje i cele automatyzacji oczyszczalni ścieków, możliwości płynące z jej zastosowania. Podstawowe czujniki pomiarowe stosowane na oczyszczalniach ścieków: - pomiar poziomu Podstawowe czujniki pomiarowe stosowane na oczyszczalniach ścieków: - pomiar pH, przewodnictwa i temperatury - przykłady regulacji jednoparametrowej Podstawowe czujniki pomiarowe stosowane na oczyszczalniach ścieków: - pomiar stężenia tlenu rozpuszczonego - sterowanie czasowe, sterowanie pracą dmuchaw od zadanych wartości min-max Strategie sterowania napowietrzaniem w reaktorach biologicznych: - pomiar stężenia tlenu rozpuszczonego + współpraca dmuchaw z falownikiem, regulator PID Strategie sterowania napowietrzaniem w reaktorach biologicznych: - pomiar potencjału redox – sterowanie w zależności od wskazań sondy redox + sondy tlenowej + współpraca z falownikiem Strategie sterowania napowietrzaniem w reaktorach biologicznych: - sondy jonoselektywne azotu amonowego i azotu azotanowego i ich wykorzystanie w sterowaniu napowietrzaniem Dodatkowe czujniki pomiarowe w oczyszczalniach ścieków: - czujniki stężenia osadu czynnego, mętności, poziomu osadu Wizualizacja pracy oczyszczalni, zasada doboru parametrów pracy (rozruch) Omówienie wytycznych projektowania automatyzacji oczyszczalni ścieków np. ATV-DVWK-M 260 Procedury planowania i zasady wdrażania systemów monitoringu sieci. Metody i urządzenia do monitorowania sieci wodociągowych (ciśnienie, przepływ, jakość wody) i kanalizacyjnych (napełnienie, przepływ) Regulacje prawne – dotyczące konieczności monitorowania sieci i obiektów wodociągowych i kanalizacyjnych. Techniki rejestracji i przesyłu wyników pomiarów w systemach monitoringowych Monitorowanie i sterowanie pracą pompowni kanalizacyjnych Monitoring pracy stacji uzdatniania wody: - zasady monitorowania jakości wody w świetle wytycznych i aktów prawnych - metody badań jakości wody w systemie monitoringu - metody rejestracji i przekazu wyników badań jakości wody - wybrane urządzenia sterujące i regulujące do pomiarów ciągłych - urządzenia do pomiarów wskaźników jakości wody metodą in-situ Program ćwiczeń audytoryjnych: Zasady opracowywania wytycznych sterowania dla wybranego urządzenia - opracowanie wytycznych sterowania dla zestawu hydroforowego Opracowanie schematu funkcjonalnego wybranego obiektu wod-kan (OŚ lub SUW) z uwzględnieniem wstępnej lokalizacji punktów pomiarowych Dobór czujników pomiarowych dla wybranego obiektu wod-kan. Lokalizacja punktów pomiarowych na przykładzie reaktora biologicznego Opracowanie wytycznych sterowania dla reaktora biologicznego z wykorzystaniem kilku uzupełniających się strategii sterowania Opracowanie wytycznych eksploatacji zastosowanych czujników pomiarowych – np. harmonogram konserwacji i kalibracji czujników
Metody oceny:
Zaliczenie wykładu - 50%, zaliczenie ćwiczeń audytoryjnych - 50%
Egzamin:
tak
Literatura:
Kwietniewski M., Gębski W., Wronowski N., „Monitorowanie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych”, PZiTS, Warszawa, 2007 Praca zbiorowa pod red. Dymaczewskiego Z., „Poradnik eksploatatora oczyszczalni ścieków”, PZiTS, Poznań, 2011 ATV-DVWK-M 260, „Erfassen, Darstellen, Auswerten und Dokumentieren der Betriebsdaten von Abwasserbehandlungsanlagen mit Hilfe der Prozessdatenverarbeitung”, DWA, 2001
Witryna www przedmiotu:
brak
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W01
Zna cele i możliwości płynące z zastosowania monitoringu i sterowania w sieciach i obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych
Weryfikacja: Egzamin, prezentacja opracowania zespołowego
Powiązane efekty kierunkowe: IS_W14
Powiązane efekty obszarowe: T2A_W05, T2A_W06, T2A_W07
Efekt W02
Zna podstawowe pojęcia z zakresu monitoringu i sterowania oraz zna wybrane czujniki wykorzystywane w sieciach i obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych
Weryfikacja: Egzamin, wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe: IS_W15
Powiązane efekty obszarowe: T2A_W04, T2A_W05, T2A_W07, T2A_W11
Efekt W03
Zna wybrane strategie sterowania stosowane w obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych
Weryfikacja: Egzamin, wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, prezentacja opracowania zespołowego
Powiązane efekty kierunkowe: IS_W08, IS_W14, IS_W15
Powiązane efekty obszarowe: T2A_W03, T2A_W04, T2A_W06, T2A_W07, T2A_W05, T2A_W06, T2A_W07, T2A_W04, T2A_W05, T2A_W07, T2A_W11

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U01
Potrafi dobrać wybrane rodzaje czujników pomiarowych stosowanych w obiektach wodociągowych i kanalizacyjnych z uwzględnieniem możliwości ich okresowej kalibracji przez eksploatatora obiektu.
Weryfikacja: wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, prezentacja opracowania zespołowego, kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe: IS_U05, IS_U10
Powiązane efekty obszarowe: T2A_U11, T2A_U12, T2A_U09, T2A_U10, T2A_U12, T2A_U15
Efekt U02
Potrafi rozmieścić wybrane rodzaje czujników pomiarowych stosowanych w reaktorach biologicznych z uwzględnieniem występujących w nim urządzeń oraz możliwości mocowania i dostępu dla eksploatatora
Weryfikacja: wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, prezentacja opracowania zespołowego
Powiązane efekty kierunkowe: IS_U10
Powiązane efekty obszarowe: T2A_U09, T2A_U10, T2A_U12, T2A_U15
Efekt U03
Potrafi opracować wytyczne sterowania dla wybranego obiektu wodociągowego i kanalizacyjnego
Weryfikacja: wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, prezentacja opracowania zespołowego, kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe: IS_U04
Powiązane efekty obszarowe: T2A_U08, T2A_U09
Efekt U04
Potrafi opracować harmonogram konserwacji i kalibracji czujników pomiarowych
Weryfikacja: wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe: IS_U10
Powiązane efekty obszarowe: T2A_U09, T2A_U10, T2A_U12, T2A_U15

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt K01
Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych
Weryfikacja: wykonanie zadań z zakresu ćwiczeń audytoryjnych, prezentacja opracowania zespołowego
Powiązane efekty kierunkowe: IS_K01
Powiązane efekty obszarowe: T2A_K01
Efekt K02
Ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową
Weryfikacja: prezentacja opracowania zespołowego
Powiązane efekty kierunkowe: IS_K04
Powiązane efekty obszarowe: T2A_K04