- Nazwa przedmiotu:
- Podstawy automatyki
- Koordynator przedmiotu:
- Maciej Ławryńczuk, Krzysztof Malinowski
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Automatyka i Robotyka
- Grupa przedmiotów:
- Przedmioty techniczne
- Kod przedmiotu:
- PODA
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2015/2016
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Udział w wykładach: 15 x 2 godz. = 30 godz.
Udział w laboratoriach: 15 x 1 godz. = 15 godz..
Praca własna: 45 godz.
Udział w konsultacjach: 5 godz.
Łączny nakład pracy studenta: 95 godz., co odpowiada 4 ECTS
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1,5
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium15h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Limit liczby studentów:
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest przedstawienie podstawowych zagadnień automatyki: opis obiektów dynamicznych do celów sterowania, sprzężenie zwrotne i jego rola, struktury układów regulacji, podstawy projektowania serwomechanizmów i układów regulacji przemysłowej, realizacje cyfrowe algorytmów regulacji. Omawia się także elementy współczesnych realizacji technicznych układów automatyki (sterowniki, systemy DCS i SCADA).
- Treści kształcenia:
- 1. Wprowadzenie. Systemy automatyki jako elementy systemów informacyjnych, realizacje informatyczne. Obszary współczesnej automatyki: sterowanie i regulacja, wspomaganie decyzji. Krótki rys historyczny.
2. Sterowniki przemysłowe, programowalny sterownik logiczny (PLC). Sprzętowa i programowa realizacja sterowania. Programowalny sterownik logiczny (PLC) - zasada działania, języki programowania.
3. Podstawowe układy regulacji. Podstawowa struktura pętli regulacji. Regulacja dwupołożeniowa i trójpołożeniowa, regulacja ciągła. Regulatory modułowe, regulatory i sterowniki wielofunkcyjne.
4. Modelowanie obiektów dynamicznych. Przykłady modeli liniowych i nieliniowych. Równania stanu. Charakterystyki statyczne. Linearyzacja modeli statycznych i dynamicznych.
5. Analiza liniowych modeli dynamicznych w dziedzinie czasu.Odpowiedzi impulsowa i skokowa, splot, postać rozwiązania liniowych równań stanu.
6. Analiza liniowych modeli dynamicznych w dziedzinie zmiennej zespolonej. Transformata Laplace?a i transmitancja, odpowiedź wymuszona, położenie biegunów transmitancji a cechy przebiegów. Stabilność obiektu dynamicznego, kryterium algebraiczne stabilności Hurwitza.
7. Uchyby ustalone w układzie ze sprzężeniem zwrotnym. Struktura układu regulacji, transmitancja główna i uchybowa. Uchyby ustalone w układzie z obiektem i regulatorem statycznym i astatycznym (z całkowaniem), po skokach wartości zadanej i zakłócenia. Klasy układów regulacji. Przykłady doboru nastaw regulatora zapewniających stabilność i pożądane cechy uchybu statycznego.
8. Analiza i korekcja układów regulacji w dziedzinie częstotliwości.Charakterystyki częstotliwościowe amplitudowo-fazowe i asymptotyczne Bodego, podstawowe człony dynamiczne. Kryterium Nyquista, zapasy modułu i fazy, wpływ opóźnienia. Pożądany kształt charakterystyki częstotliwościowej układu regulacji. Podstawy projektowania serwomechanizmu.
9. Regulacja przemysłowa. Specyfika regulacji przemysłowej, struktury i cechy regulatorów PID. Modelowanie obiektów dla doboru nastaw regulatora PID, metody doboru tych nastaw. Regulacja kaskadowa, kompensacja zakłóceń. Regulacja predykcyjna.
10. Cyfrowa realizacja algorytmów sterowania. Dyskretyzacja algorytmów sterowania (modeli sterowników) z czasem ciągłym. Dobór okresu próbkowania, wpływ dyskretyzacji na cechy układu regulacji, rola małych okresów próbkowania. Dyskretne algorytmy regulacji PID.
11. Przemysłowe systemy sterowania. Struktura warstwowa sterowania i nadzoru obiektem przemysłowym, sprzętowe realizacje poszczególnych warstw - sterowniki, sieci przemysłowe, koncentratory, stacje inżynierskie i operatorskie. Rozproszone systemy sterowania (DCS), systemy oprogramowania SCADA.
- Metody oceny:
- egzamin
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- K.Malinowski, P. Tatjewski: Podstawy Automatyki. Preskrypt (dostępny na stronie przedmiotu).
U. Kręglewska i in.: Podstawy sterowania - ćwiczenia laboratoryjne. Skrypt, Oficyna Wydawnicza PW, 2002.
G. Franklin, J. Powell, A. Emami-Naeini; Feedback Control of Dynamic Systems, Addison Wesley, (wyd. trzecie i dalsze).
K. Szacka: Teoria układów dynamicznych. Skrypt, Oficyna Wydawnicza PW, 1995.
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt PODA_W01
- Wiedza z zakresu podstaw budowy modeli matematycznych do celów regulacji, analizy liniowych modeli dynamicznych w dziedzinie czasu i zmiennej zespolonej, postaci i własności podstawowych członów dynamicznych, charakterystyk częstotliwościowych.
Weryfikacja: egzamin
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W05, K_W15
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W07
- Efekt PODA_W02
- Wiedza z zakresu rozumienia sprzężenia zwrotnego, podstawowych struktur i rodzajów regulacji automatycznej, zasady i realizacji sterowania logicznego.
Wiedza z zakresu podstaw projektowania i cyfrowej realizacji układów regulacji, doboru nastaw regulatorów PID, dokładności nadążania, tłumienia zakłóceń i badania stabilności w układach ze sprzężeniem zwrotnym.
Weryfikacja: egzamin, laboratorium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W05, K_W15
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03, T1A_W04, T1A_W07, T1A_W07
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt PODA_U01
- Umiejętność programowania prostych zadań sterowania logicznego oraz doboru nastaw regulatora PID.
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U11, K_U12, K_U19, K_U25
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U08, T1A_U09, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16
- Efekt PODA_U02
- Umiejętność budowy prostych modeli dynamicznych, wyznaczania punktów równowagi, przeprowadzania linearyzacji, wyznaczania transmitancji, analizy uchybów ustalonych i badania stabilność układów regulacji automatycznej, analizy charakterystyk częstotliwościowych i doboru prostych korektorów dla spełnienia typowych wymagań projektowych układów regulacji.
Weryfikacja: Kolokwium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U11, K_U12, K_U19, K_U25
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U08, T1A_U09, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16, T1A_U08, T1A_U09, T1A_U14, T1A_U15, T1A_U16
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt PODA_U01
- Umiejętność pracy w grupie
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K03