- Nazwa przedmiotu:
- Elementy teorii ryzyka
- Koordynator przedmiotu:
- prof. nzw. dr hab. Elżbieta Ferenstein
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Matematyka
- Grupa przedmiotów:
- Wspólne
- Kod przedmiotu:
- M2ETR
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2016/2017
- Liczba punktów ECTS:
- 5
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Udział w wykładzie 30,  w ćwiczeniach 30, 
przygotowanie do wykładu 20, przygotowanie do ćwiczeń 30, przygotowanie referatu i  konsultacje  10, przygotowanie do kolokwium 10 
Razem 130 godz
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 3
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
- 
            
                - Wykład30h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
 
- Wymagania wstępne:
- •	Rachunek Prawdopodobieństwa I i II
•	Statystyka Matematyczna I
•	Procesy stochastyczne
 
- Limit liczby studentów:
- Bez limitu
- Cel przedmiotu:
- Przedstawienie głównych zagadnień matematyki ubezpieczeń majątkowych: modeli portfeli polis ubezpieczeniowych oraz podstaw teorii ruiny 
- Treści kształcenia:
- Program wykładu:
•	Model ryzyka indywidualnego, parametry rozkładu i dystrybuanta łącznych strat  ubezpieczyciela (portfela polis), wzory De Prila.
•	Model ryzyka kolektywnego – sumy losowe jako model strat łącznych portfela polis: parametry rozkładów sum losowych, postać dystrybuanty, funkcja generująca momenty, przykłady. Rozkłady  wysokości szkód o lekkich i ciężkich ogonach – przykłady.
•	Modele rozkładów liczby szkód – klasa (a,b) i  klasa (a,b,m).
•	Złożony rozkład Poissona -  podstawowe parametry rozkładu, funkcja generująca momenty, twierdzenia o sumowaniu i o rozkładzie złożonego rozkładu Poissona, zastosowanie do modelowania wysokości strat łącznych portfela polis, rozkład asymptotyczny, wzór Panjera
•	Złożony rozkład dwumianowy i ujemny dwumianowy, parametry rozkładów, funkcje generujące momenty, rozkłady asymptotyczne. Uogólniony wzór Panjera dla rozkładów z klasy (a,b) – przypadek dyskretnych i ciągłych rozkładów wysokości strat.
•	Metody wyznaczania składek, pożądane własności i własności metod.
•	Procesy ryzyka (nadwyżki ubezpieczyciela): złożony proces Poissona i jego własności, dyskretne i ciągłe klasyczne modele procesu nadwyżki, parametry procesów, zagadnienie ruiny, współczynnik dopasowania, metody wyznaczania i oszacowania prawdopodobieństw ruiny (przekroczenia dopuszczalnego poziomu rezerw), wpływ reasekuracji na charakterystyki procesu nadwyżki ubezpieczyciela.
Program ćwiczeń:
•	Zadania rachunkowe ilustrujące wykład, w tym przykładowe zadania z egzaminów aktuarialnych z przedmiotu: Matematyka ubezpieczeń majątkowych.
 
- Metody oceny:
- Zaliczenie na podstawie wyników dwu kolokwiów w trakcie semestru i aktywności na zajęciach, za które można otrzymać maksymalnie 100 punktów: odpowiednie oceny: dwa za  0 -  50 p.,  trzy za 51 – 60 p.,  trzy i pół za 61 – 70 p.,  cztery za 71 – 80 p., cztery i pół  za 81 – 90 p., pięć za co  najmniej  91 p.
 
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- •	P. Embrechts, C. Kluppelberg, T. Mikosch, „Modelling Extremal Events for Insurance and Finance”, Springer 1997.
•	R. Kaas, M. Goovaerts, J. Dhaene, M. Denuit, „Modern Actuarial Risk Theory: using R”, Springer, Berlin 2008 .
•	W. Ostasiewicz i in.: „Modele Aktuarialne”, Wyd. Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2000.
•	W. Otto,  „Ubezpieczenia Majątkowe, cz. I: Teoria ryzyka”, WNT 2004.
•	T. Rolski, H. Schmidili, V. Schmidt, J. Teugels, „Stochastic Processes for Insurance and Finance”,  Wiley 1998.
 
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
Efekty uczenia się
    Profil ogólnoakademicki - wiedza
                    - Efekt ETR_W_01
- Zna model ryzyka  indywidualnego, sposoby obliczania dokładnego i przybliżonego rozkładu prawdopodobieństwa strat i ich charakterystyk, sposoby aproksymacji portfela.  
 Weryfikacja: Kolokwium, referat
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_W04
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_W02, X2A_W03
- Efekt ETR_W_02
- Zna podstawowe modele ryzyka złożonego,  sposoby obliczania dokładnego i przybliżonego rozkładu prawdopodobieństwa strat i jego charakterystyk 
 Weryfikacja: Kolokwium, referat
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_W05
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_W01, X2A_W02, X2A_W03
- Efekt ETR_W_03
- Zna modele procesu rezerw, sposoby znajdowania i aproksymacji prawdopodobieństwa ruiny oraz rozkładu deficytu w różnych momentach spadku rezerw 
 Weryfikacja: Kolokwium, referat
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_W06
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_W01, X2A_W02, X2A_W03
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
                    - Efekt ETR_U_01
- Potrafi wyznaczać dokładne i przybliżone rozkłady prawdopodobieństwa strat w modelach ryzyka indywidualnego i złożonego, znajdować ich charakterystyki, aproksymacje portfela, optymalną reasekurację. 
 Weryfikacja: Kolokwium, referat
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_U01, MUF_U04
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_U01, X2A_U02, X2A_U03, X2A_U05, X2A_U01, X2A_U02, X2A_U03, X2A_U05
- Efekt ETR_U_02
- Potrafi obliczać charakterystyki procesu rezerw, dokładne i przybliżone prawdopodobieństwo ruiny. 
 Weryfikacja: Kolokwium, referat
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_U02, MUF_U04
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_U01, X2A_U02, X2A_U03, X2A_U05, X2A_U01, X2A_U02, X2A_U03, X2A_U05
- Efekt ETR_U_03
- Potrafi znaleźć rozkład maksymalnej straty i deficytu w różnych momentach spadków rezerw  oraz ich charakterystyki
 Weryfikacja: Kolokwium
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_U03
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_U01
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
                    - Efekt ETR_S01
- Rozumie rolę aktuariusza w firmie ubezpieczeniowej 
 Weryfikacja: Wpisz opis
 Powiązane efekty kierunkowe: 
                        MUF_K03
 Powiązane efekty obszarowe: 
                        X2A_K03, X2A_K04