- Nazwa przedmiotu:
- Zarządzanie ochroną środowiska
- Koordynator przedmiotu:
- prof. nzw. dr hab. inż. Andrzej Kraszewski
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Ochrona Środowiska
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- Semestr nominalny:
- 7 / rok ak. 2017/2018
- Liczba punktów ECTS:
- 6
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia15h
- Laboratorium0h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Procesy Przenoszenia Masy i Energii
- Limit liczby studentów:
- Cel przedmiotu:
- W warunkach coraz ostrzejszych ograniczeń związanych z gospodarowaniem zasobami środowiska mających rosnący wpływ na procesy gospodarcze, konieczna jest specjalizacja w menedżerskim podejściu do ochrony środowiska. W toku zajęć studenci poznają treści inżynierii zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego, a także mechanizmy oraz instrumenty jego wdrażania. Nacisk kładzie się na umiejętność samodzielnego podejmowania optymalnych decyzji w procesach gospodarczych, w praktyce administracji publicznej, jak również dotyczących rozwoju infrastruktury z uwzględnieniem kryteriów ochrony środowiska. Istotne jest również przedstawienie kosztów środowiskowych urbanizacji i wzrostu gospodarczego prowadzącego do wzrostu wykorzystania zasobów środowiska. Ukaże się różne mechanizmy rozwoju gospodarczego bez wzrostu zanieczyszczania środowiska (decoupling). Wiele miejsca poświęci się zatem zarządzaniu ochroną środowiska w procesach rozwoju, zwłaszcza infrastruktury, uwzględniając również kontekst społeczny. W sposób wyczerpujący omówi się systemy zarządzania ochroną środowiska w przedsiębiorstwie. W tym kontekście omówi się rolę technologie proekologicznych, najlepszych dostępnych technik i „czystej produkcji”. Omówi się również systemy zarządzania ochroną środowiska w gminie, powiecie i w regionie. Zarysuje się strategie i instrumenty zarządzania ochroną środowiska w aglomeracji miejskiej. Przedstawi się strategie zarządzanie ochroną środowiska w państwie i w Unii Europejskiej
- Treści kształcenia:
- Ocena skutków działań człowieka w środowisku. Presja – stan – skutek – działanie w różnych skalach przestrzenno-czasowych. Wiedza człowieka o procesach środowiska. Zasada przezorności. Zarządzanie środowiskowe jako ograniczanie presji. Decoupling. Rola technologii. Ekorozwój
Współczesne instrumenty zarządzania środowiskowego. Bilans środowiskowy. Instrumenty prawne. Instrumenty ekonomiczne. Informacja o środowisku. Analiza Ryzyka. Optymalizacja. Systemy wspomagania decyzji
Zarządzanie środowiskowe w procesach rozwoju. Strategiczne oceny środowiskowe polityk, planów i programów. Proces inwestycyjny i oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć.
Kontekst społeczny w zarządzaniu środowiskowym. Społeczeństwo konsumenckie. Dostęp do informacji o środowisku. Demokracja środowiskowa w planowaniu przestrzennym i w procesach inwestycyjnych. Edukacja ekologiczna.
Zarządzanie ochroną środowiska w jednostkach administracji terenowej. Planowanie przestrzenne. Programy sektorowe i regionalne. Zarządzanie ochroną środowiska w aglomeracjach miejskich. Zarządzanie ochroną środowiska w gminie, w powiecie i w województwie.
Zarządzanie środowiskowe w przedsiębiorstwie. Audyt ekologiczny przedsiębiorstwa. System zarządzania środowiskowego PN-EN ISO 14000. System zarządzania środowiskowego EMAS. Analiza Cyklu Życia i ekoprojektowanie. Strategia Czystszej Produkcji. Ekoetykiety. Pozwolenia zintegrowane i Najlepsze Dostępne Techniki
Strategie zarządzanie ochroną środowiska w Polsce i w Unii Europejskiej.
Podsumowanie
Liczenie wielkości „śladu ekologicznego” dla konsumenta
Obliczenia różnych efektów środowiskowych rozwoju przemysłu.
Budowa schematów: presja, stan, skutek, decyzja dla różnych rodzajów działalności przemysłowej i komunalnej
Planowanie projektu wdrażania normy ISO 14000 w przedsiębiorstwie w branży metalowej, chemicznej i elektronicznej
Planowanie projektu wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego w gminie i w powiecie
Bilans surowcowo-energetyczny (środowiskowy) dla różnych planowanych i istniejących przedsięwzięć przemysłowych i infrastruktury miejskiej.
Projekt wdrażania normy ISO 14000 w przedsiębiorstwie w branży metalowej, chemicznej lub elektronicznej. Projekt wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego w gminie i w powiecie
- Metody oceny:
- 50% ocena z egzaminu, 25% ocena z ćwiczeń i 25% ocena z projektu
- Egzamin:
- Literatura:
- A. Johansson „Czysta Technologia” WNT 1997
S. Kozłowski „Ekorozwój Wyzwanie XXI wieku” PWN 2000
Kilka aktualnych pozycji dot. zarządzania środowiskowego
Materiały w witrynie przedmiotu
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W01
- Posiada wiedzę w zakresie menedżerskiego podejścia do zagadnień związanych z ochroną środowiska, umiejąc ją wiązać z innymi zagadnieniami dotyczącymi ochrony środowiska jako całości Posiada wiedzę w zakresie podstawowych problemów, w tym społecznych, związanych z rozwojem infrastruktury, prowadzeniem procesów ochrony środowiska w jednostkach administracji samorządowej oraz jednostkach przemysłowych Posiada podstawową wiedzę w zakresie projektowania systemów zarządzania ochroną środowiska w przedsiębiorstwach lub jednostkach samorządu terytorialnego (najczęściej gminach)
Weryfikacja:
Powiązane efekty kierunkowe:
Powiązane efekty obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U01
- Posiada umiejętności korzystania z literatury przedmiotu oraz prawidłowego interpretowania pozyskanych informacji, potrafi powiązać skutki środowiskowe z określonymi aktywnościami i wpływem antropogenicznym Posiada podstawowe umiejętności w zakresie zarządzania sytuacjami konfliktowymi związanymi z aktywnościami człowieka, zwłaszcza w procesach rozwoju i modernizaji infrastruktury Posiada umiejętności pozwalające na samodzielne zaplanowanie zakresu systemu ochrony środowiska dla jednostki samorządu terytorialnego lub podmiotu gospodarczego oraz w oparciu o posiadaną wiedzę oraz informacje literaturowe i zdobyte we własnym zakresie informacje z JST lub podmiotów gospodarczych zaproponować, w ramach pracy grupowej, sposób funkcjonowania takiego systemu
Weryfikacja:
Powiązane efekty kierunkowe:
Powiązane efekty obszarowe: