Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Zasady tworzenia prawa
Koordynator przedmiotu:
dr hab. Piotr Radziewicz, prof. PW
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
A13_ZTP
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2015/2016
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Zajęcia stacjonarne (ćwiczenia) — 30 godz.; przeczytanie literatury i orzecznictwa — 30 godz.; przygotowanie do sprawdzianu pisemnego — 10 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
3
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
-
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład0h
  • Ćwiczenia450h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Podstawowa znajomość konstytucyjnego systemu źródeł prawa, procedur prawodawczych oraz kontroli konstytucyjności prawa w Polsce (zakres przedmiotu — Prawo konstytucyjne), a także ogólna wiedza z zakresu wstępu do prawoznawstwa.
Limit liczby studentów:
grupa obieralna
Cel przedmiotu:
Zapoznanie studenta z zagadnieniami stanowienia prawa, zasadami techniki prawodawczej i konstytucyjnymi standardami poprawnej legislacji. Poszerzenie i ugruntowanie wiedzy z zakresu ogólnych pojęć prawoznawstwa, źródeł prawa, procedur prawodawczych oraz procedur kontroli konstytucyjności prawa.
Treści kształcenia:
1. WPROWADZENIE. Pojęcie aktu prawnego i aktu normatywnego. Przepis prawny a norma prawna. Struktura normy prawnej. Język prawny — język prawniczy — język naturalny. Prawo pozytywne. System prawa — porządek prawny — kultura prawna. 2. TWORZENIE PRAWA. Sposoby tworzenia prawa. Stanowienie prawa — umowy o charakterze prawotwórczym — prawo zwyczajowe — prawotwórstwo sądowe — opinie prawników. Kryteria obowiązywania prawa. Zasada racjonalności prawodawcy. 3. ŹRÓDŁA PRAWA. Prawo powszechnie obowiązujące — prawo wewnętrznie obowiązujące. Konstytucyjny katalog źródeł prawa. Krótka charakterystyka poszczególnych aktów normatywnych. Podmioty tworzące prawo i ich miejsce w systemie organów państwa oraz zakres kompetencji. Hierarchia źródeł prawa. Rozwinięta koncepcja źródeł prawa. 4. USTAWA. Ustawa jako podstawowe źródło prawa. Cechy ustawy jako aktu normatywnego. Materia ustawowa. Akty z mocą ustawy. Ustawy epizodyczne. Kodeks. Sunset legislation. Ustawa budżetowa. Ustawa ratyfikacyjna. Ustawa o zmianie konstytucji. Konstytucja. 5. AKT WYKONAWCZY. Cechy rozporządzeń. Konstrukcja upoważnienia do wydana rozporządzenia. Materia rozporządzenia — podział zagadnień między rozporządzenie a ustawę. Wykonywanie prawa Unii Europejskiej poprzez akty wykonawcze. Procedury wydawania aktów wykonawczych do ustaw. 6. PROCEDURY PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ I. Proces ustawodawczy i jego stadia. Inicjatywa ustawodawcza. Wymogi projektu ustawy. Kompetencje Komisji Ustawodawczej. Zasada trzech czytań. Poprawka do ustawy. 7. PROCEDURY PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ II. Prace legislacyjne na posiedzeniu plenarnym Sejmu, w komisjach sejmowych i podkomisjach sejmowych (tzw. rozpatrzenie projektu ustawy). Poprawki Senatu. Podpisanie ustawy. Ponowne rozpatrzenie ustawy przez Sejm. Prewencyjna kontrola ustawy przez sąd konstytucyjny. Promulgacja. Rodzaje publikatorów. Szczególne tryby ustawodawcze, w tym pilny tryb ustawodawczy. 8. PROCEDURY PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ III. Partycypacja społeczna w procesach legislacyjnych. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza. Referendum. Konsultacje społeczne. Lobbing i wysłuchanie publiczne. Zadania i status ekspertów. Służby prawne Sejmu, Senatu oraz Rządowego Centrum Legislacji w procesie legislacyjnym. Legislator jako odrębny zawód prawniczy. Opinie i ekspertyzy prawne. Ocena skutków regulacji. 9. PODSTAWOWE TECHNIKI PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ I. Przesłanki decyzji o podjęciu prac legislacyjnych. Prelegislacyjne stadium stanowienia prawa. Uzasadnienie decyzji prawodawczej. Przygotowanie projektu ustawy. Rządowy proces legislacyjny. 10. PODSTAWOWE TECHNIKI PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ II. Znacznie i moc prawna zasad techniki prawodawczej. Postulat uchwalenia ustawy o tworzeniu prawa. Nowelizacja — całościowa ustawa. Ustawa wprowadzająca. Ustawa zmieniająca. Tekst jednolity. 11. PODSTAWOWE TECHNIKI PRAWODAWCZE — CZĘŚĆ III. Budowa aktu normatywnego. Tytuł aktu. Systematyzacja aktu. Rodzaje norm i przepisów prawnych. Przepisy merytoryczne — przepisy proceduralne — przepisy zmieniające — przepisy przejściowe i dostosowujące — przepisy o wejściu ustawy w życie. Definicje legalne. Język aktu normatywnego. Odesłania wewnętrzne i zewnętrzne. Typowe techniki legislacyjne. 12. KONSTYTUCYJNE STANDARDY POPRAWNEJ LEGISLACJI. Źródła, moc prawna i znaczenie konstytucyjnych zasad poprawnej legislacji. Katalog zasad poprawnej legislacji. Dyrektywy poprawnej legislacji wyprowadzane z zasady demokratycznego państwa prawa. Zasady tworzenia prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Konsekwencje nieprzestrzegania przez prawodawcę zasad poprawnej legislacji. 13. PISEMNY SPRAWDZIAN.
Metody oceny:
Ocena indywidualnej pracy studenta (rozwiązywanie testów i kazusów, znajomość terminologii prawa konstytucyjnego oraz pojęć ogólnej teorii prawa, umiejętność krótkiej wypowiedzi ustnej, aktywność na zajęciach). Egzamin końcowy — sprawdzian pisemny z całego materiału (test jednokrotnego wyboru). Punktacja: 8–9 pkt — ocena dostateczna, 10 pkt — ocena dostateczna plus, 11–12 pkt — ocena dobra, 13 pkt — ocena dobra plus, 14–15 pkt — ocena bardzo dobra.
Egzamin:
tak
Literatura:
Podstawowe piśmiennictwo: 1. S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do zasad techniki prawodawczej, Warszawa 2004, 2. G. Wierczyński, Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych, Warszawa 2016, 3. G. Wierczyński, Urzędowe ogłoszenie aktu normatywnego, Warszawa 2008, 4. M. Błachut, W. Gromski, J. Kaczor, Technika prawodawcza, Warszawa 2008, 5. P. Radziewicz (red.), Kontrola legalności ustawy w Sejmie, Warszawa 2015, 6. J. Wawrzyniak (red.), Tryb ustawodawczy a jakość prawa, Warszawa 2005. Podstawowe akty normatywne: 1. Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 319, ze zm.), rozdz. III, rozdz. IV (art. 95, art. 118-123, art. 125), rozdz. V (art. 133; art. 142, art. 144), rozdz. VI (art. 146, art. 148, art. 149), rozdz. VIII (art. 189-193), rozdz. X (art. 219-225), rozdz. XI (art. 228, art. 231, art. 233-234), rozdz. XII, 2. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. — Regulamin Sejmu RP (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47, ze zm.) — dz. II, rozdz. 1-8, 3. Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2012 r. poz. 392, ze zm.) — art. 14-14g, 4. Ustawa z dnia 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli (Dz. U. Nr 62, poz. 688), 5. Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1523) — art. 2-12, art. 16, 6. Ustawa z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz. U Nr 213, poz. 1395) — rozdz. 2 i 4, 7. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. z 2016 r. poz. 283), 8. Uchwała nr 49 Rady Ministrów z dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin Pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, ze zm.) — rozdz. 2 i 4.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W_01
Po ukończeniu zajęć student: ma rozszerzoną wiedzę o problematyce źródeł prawa i ich wzajemnych relacjach, ma pogłębioną wiedzę o ogólnych zasadach legislacji w odniesieniu do poszczególnych kategorii aktów normatywnych, zwłaszcza ustawy i aktów wykonawczych, posiada wiedzę o mechanizmach kontroli zgodności prawa z konstytucją, funkcjonowania i uprawnień TK, autokontroli organów tworzących prawo, zna podstawowe procedury legislacyjne, zna zasady techniki prawodawczej, zna konstytucyjne standardy jakości stanowionego prawa.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć.
Powiązane efekty kierunkowe: K_W01 , K_W03, K_W07, K_W12
Powiązane efekty obszarowe: S1A_W01, S1A_W05, S1A_W07, S1A_W01, S1A_W02, S1A_W03, S1A_W04, S1A_W05, S1A_W07, S1A_W08, S1A_W09, S1A_W11, S1A_W01, S1A_W02, S1A_W04, S1A_W07

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U_01
Student potrafi prawidłowo identyfikować poszczególne źródła prawa i określić ich miejsce w systemie źródeł prawa RP, potrafi uporządkować źródła prawa według konstytucyjnej hierarchii, ma umiejętność oceny poprawności procesu legislacyjnego oraz wskazania odpowiedniej procedury dla danej kategorii aktu, umie posłużyć się w praktyce zasadami techniki prawodawczej.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane efekty kierunkowe: K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U09
Powiązane efekty obszarowe: S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U05, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U08, S1A_U09, S1A_U10, S1A_U01, S1A_U02, S1A_U04, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U06, S1A_U08, S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U04, S1A_U05, S1A_U06, S1A_U07, S1A_U08, S1A_U01, S1A_U03, S1A_U04, S1A_U07, S1A_U08

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt K_01
Student rozumie wagę i znaczenie korzyści płynących ze stanowienia prawa dobrej jakości, rozumie potrzebę doskonalenia swej wiedzy z zakresu legislacji i powinności płynących z wykonywania zawodu legislatora, umie sięgać do odpowiednich źródeł nowej wiedzy (informacji), potrafi ocenić i wyjaśnić, jakie konsekwencje społeczne i gospodarcze może mieć przyjęcie regulacji wadliwej legislacyjnie lub co najmniej umie znaleźć źródło informacji na ten temat.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane efekty kierunkowe: K_K01, K_K02, K_K03, K_K05
Powiązane efekty obszarowe: S1A_K01, S1A_K02, S1A_K03, S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07, S1A_K01, S1A_K02, S1A_K04, S1A_K06, S1A_K04, S1A_K06, S1A_K04, S1A_K05, S1A_K07