Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Bezpieczeństwo powszechne i ochrona transportu
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Michał Kozłowski, ad., Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej, Zakład Inżynierii Transportu Lotniczego
Status przedmiotu:
Fakultatywny ograniczonego wyboru
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Transport
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
TR.SMOB23
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2017/2018
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
60 godzin, w tym: praca na wykładach 30 godz., studiowanie literatury przedmiotu 12 godz., konsultacje 3 godz., przygotowanie się do egzaminu 13 godz., udział w egzaminach: 2 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,5 pkt ECTS (35 godzin, w tym: praca na wykładach: 30 godz., konsultacje: 3 godz., udział w egzaminach: 2 godz.)
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0 pkt. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
brak
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu bezpieczeństwa powszechnego i ochrony transportu, w aspekcie obowiązujących przepisów prawa oraz zaistnienia sytuacji zagrożenia i kryzysowych, w tym ochrony infrastruktury krytycznej. Nabycie podstawowych umiejętności w zakresie identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka oraz planowania działań zapobiegawczych i zarządzania sytuacjami zagrożenia. Nabycie podstawowych kompetencji w zakresie komunikacji kryzysowej i zarządzania sytuacjami kryzysowymi.
Treści kształcenia:
1. Wprowadzenie w zagadnienia bezpieczeństwa (powszechnego, publicznego, narodowego, podmiotu, prawa i wartości) i ochrony transportu (definicje pojęć, podstawy formalno-prawne, kompetencje i zadania: podmiotów, instytucji i służb, struktury i systemy reagowania). 2. Podatności systemów transportowych i zagrożenia bezpieczeństwa oraz wpływ czynnika ludzkiego – HF. 3. Metody identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka. 4. Ochrona infrastruktury i środków transportu oraz personelu i przewozu. 5. Ochrona granicy Państwa. 6. Ochrona infrastruktury krytycznej (w zakresie transportu). 7. Ochrona przed aktami bezprawnej ingerencji. 8. Bezpieczeństwo informacji i ochrona danych osobowych. 9. Przewóz i obsługa ładunków niebezpiecznych. 10. Planowanie i przygotowanie do sytuacji zagrożenia. 11. Zarządzanie bezpieczeństwem. 12. Zarządzanie ciągłością działania. 13. Odtwarzanie zasobów i przywracanie realizacji procesów transportowych. 14. Zarządzanie sytuacjami kryzysowymi. 15. Systemy planowania, gotowości i reagowania.
Metody oceny:
Ocena podsumowująca - egzamin pisemny zawierający 10 pytań zamkniętych (test 1-krotnego wyboru). Do uzyskania oceny pozytywnej wymagane jest udzielenie minimum 6 poprawnych odpowiedzi.
Egzamin:
tak
Literatura:
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym [Dz.U. z 2007 r. Nr 89, poz. 590 (z późn. zm.)]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.04.2010 r. w sprawie Raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego [Dz.U. z 2010 r. Nr 83, poz. 540]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.04.2010 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Infrastruktury Krytycznej [Dz.U. z 2010 r. Nr 83, poz. 541]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.04.2010 r. w sprawie Planów Ochrony Infrastruktury Krytycznej [Dz.U. z 2010 r. Nr 83, poz. 542]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2009 r. w sprawie określenia organów administracji rządowej, które utworzą centra zarządzania kryzysowego, oraz sposobu ich funkcjonowania [Dz.U. z 2009 r. Nr 226, poz. 1810]. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 kwietnia 2011 r. w sprawie organizacji i trybu działania Rządowego Centrum Bezpieczeństwa [Dz.U. z 2011 r. Nr 86, poz. 471]. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa: Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej (wyd. aktualne, w części jawnej). Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji [Dz.U. z 1990 r. Nr 30, poz. 179 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej [Dz.U. z 1990 r. Nr 78, poz. 462 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu [Dz.U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej [Dz.U. z 1991 r. Nr 88, poz. 400 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym [Dz.U. z 2006 r. Nr 191, poz. 1410 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej [Dz.U. 2002 Nr 62 poz. 558 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych [Dz.U. z 2011 r. Nr 227, poz. 1367 (z późn. zm.)]. Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia [Dz.U. z 1997 r. Nr 114, poz. 740 (z późn. zm.)]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie gotowości obronnej państwa [Dz.U. z 2004 r. Nr 219, poz. 2218] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym [Dz.U. z 2004 r. Nr 98, poz. 978]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 czerwca 2003 r. w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ich szczególnej ochrony [Dz.U. z 2003 r. Nr 116, poz. 1090]. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinien odpowiadać plan postępowania na wypadek zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego, mienia oraz środowiska naturalnego [Dz.U. z 2002 r. Nr 194, poz. 1632]. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 1998 r. w sprawie wewnętrznych służb ochrony [Dz.U. z 1999 r. Nr 4, poz. 31]. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 185/2010 z dnia 4 marca 2010 r., ustanawiające szczegółowe środki w celu wprowadzenia w życie wspólnych podstawowych norm ochrony lotnictwa cywilnego [Dz.U. L 55 z 5.3.2010]. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego [Dz.U. z 2012 r., poz. 912]. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 4 kwietnia 2013 r. w sprawie przygotowania lotnisk do sytuacji zagrożenia oraz lotniskowych służb ratowniczo-gaśniczych [Dz.U. z 2013 r., poz. 487]. Ustawa z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym [Dz.U. z 2013 r., poz. 1594 (z późn. zm.)]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania oraz sposobu organizacji Straży Ochrony Kolei. [Dz.U. z 2004 r. Nr 164, poz. 1718]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23 listopada 2004 r. w sprawie przepisów porządkowych obowiązujących na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych [Dz.U. z 2015 r., poz. 50]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 29 września 2004 r. w sprawie współdziałania Straży Ochrony Kolei z Policją, Strażą Graniczną i Inspekcją Transportu Drogowego [Dz.U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2262]. Rozporządzenie (WE) nr 725/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie wzmocnienia ochrony statków i obiektów portowych. Dyrektywa 2005/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie wzmocnienia ochrony portów. Ustawa z dnia 4 września 2008 r. o ochronie żeglugi i portów morskich [Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1055 (z późn. zm.)]. Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych [Dz.U. z 1997 r. Nr 133, poz. 883 (z późn. zm.)]. Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej „Strategia rozwoju transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku)”. Biała Księga Transportu KE - Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu [KOM(2011) 144]. PN-ISO 31000 „Zarządzanie ryzykiem - Zasady i wytyczne”. ISO/IEC 31010 „Risk management - Risk assessment techniques”. PKN-ISO Guide 73 „Zarządzanie ryzykiem – Terminologia”. PN-ISO/IEC 27001 „Technika informatyczna - Techniki bezpieczeństwa - Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji – Wymagania”. PN-ISO/IEC 27005 „Technika informatyczna - Techniki bezpieczeństwa - Zarządzanie ryzykiem w bezpieczeństwie informacji”. ISO 22301 „Societal security - Business continuity management systems – Requirements”. Aneks 17 ICAO „Ochrona międzynarodowego lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji”. Aneks 18 ICAO „Bezpieczny transport materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną”. Aneks 19 ICAO „Zarządzanie Bezpieczeństwem”. ICAO Doc 9859 „Podręcznik Zarządzania Bezpieczeństwem”. Konwencja w sprawie przestępstw i niektórych innych czynów popełnionych na pokładzie statków powietrznych, sporządzona w Tokio dnia 14 września 1963 r. [Dz.U. z 1971 r. Nr 15, poz. 147]. Konwencja o zwalczaniu bezprawnego zawładnięcia statkami powietrznymi, sporządzona w Hadze dnia 16 grudnia 1970 r. [Dz.U. z 1972 r. Nr 25, poz. 181]. Konwencja o zwalczaniu bezprawnych czynów skierowanych przeciwko bezpieczeństwu lotnictwa cywilnego, sporządzona w Montrealu dnia 23 września 1971 r. [Dz.U z 1976 r. Nr 8, poz. 37]. Konwencja w sprawie znakowania plastycznych materiałów wybuchowych w celu ich wykrywania z dnia 1 marca 1991 r. [Dz.U. 2007 Nr 135, poz. 948]. Bugdol M.: Współczesne systemy zarządzania – jakość, bezpieczeństwo, ryzyko. Helion, 2012. Grocki R.: Zarządzanie kryzysowe – Dobre praktyki. DIFIN, 2012. Gryz J., Kitler W.: System reagowania kryzysowego. Wyd. Adam Marszałek, 2007. Kwiatkowski S.: Zarządzanie bezpieczeństwem w sytuacjach kryzysowych. Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora, 2011.
Witryna www przedmiotu:
www.wt.pw.edu.pl
Uwagi:
Przedmiot z uchwalonego przez Radę Wydziału wykazu dodatkowych przedmiotów obieralnych hes na rok akademicki 2017/2018. O ile nie powoduje to zmian w zakresie powiązań danego modułu zajęć z kierunkowymi efektami kształcenia w treściach kształcenia mogą być wprowadzane na bieżąco zmiany związane z uwzględnieniem najnowszych osiągnięć naukowych.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Posiada wiedzę teoretyczną w zakresie przepisów prawnych dotyczących bezpieczeństwa i ochrony w transporcie oraz kompetencji i zadań instytucji, służb i podmiotów
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. podstaw prawnych i/lub prawnie określonych kompetencji instytucji, slużb i podmiotów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W06, Tr2A_W07, Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, I.P7S_WK
Charakterystyka W02
Zna i rozumie zagrożenia i podatności systemów transportowych, w tym wpływ czynnika ludzkiego – HF
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. identyfikacji podatności i zagrożeń lub czynnika ludzkiego
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK
Charakterystyka W03
Posiada wiedzę teoretyczną w zakresie ochrony infrastruktury i środków transportu, personelu i przewozu
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. identyfikacji podatności i zagrożeń oraz celów ochrony
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK
Charakterystyka W04
Posiada wiedzę teoretyczną w zakresie ochrony granicy Państwa, infrastruktury krytycznej (w zakresie transportu) i przed aktami bezprawnej ingerencji
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. celów i priorytetów ochrony
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK
Charakterystyka W05
Zna podstawy prawne i rozumie cele i zasady bezpieczeństwa informacji i ochrony danych osobowych
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. celów i zasad bezpieczeństwa informacji i/lub danych osobowych
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK
Charakterystyka W06
Posiada wiedzę teoretyczną w zakresie przewozu i obsługi ładunków niebezpiecznych oraz zna i rozumie zasady planowania i przygotowania do sytuacji zagrożenia oraz zarządzania bezpieczeństwem
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. ustalania celów i priorytetów lub zasad planowania kryzysowego
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WK
Charakterystyka W07
Zna i rozumie zasady zarządzania ciągłością działania oraz odtwarzania zasobów krytycznych i przywracania realizacji procesów transportowych
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. zasad, metod utrzymania ciągłości działania i/lub odtwarzania zasobów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W09, Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, I.P7S_WG
Charakterystyka W08
Zna i rozumie zasady zarządzania sytuacjami kryzysowymi oraz posiada wiedzę teoretyczną o systemach planowania, gotowości i reagowania
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. zasad zarządzania sytuacjami kryzysowymi, planowania lub reagowania kryzysowego
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_W09, Tr2A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi dokonać wyboru źródeł prawnych i na ich podstawie określać wymagania, hierarchie i kompetencje oraz priorytety i zasady postępowania
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. podstawowych aktów i struktury przepisów prawnych, w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa i ochrony
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_U14, Tr2A_U15, Tr2A_U17
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.T.P7S_UW.2, II.T.P7S_UW.3, III.P7S_UW.3.o, III.P7S_UW.2.o
Charakterystyka U02
Potrafi identyfikować zagrozenia i wykonać ocenę ryzyka
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie zamknięte dot. interpretacji wyników identyfikacji zagrożeń i/lub ewaluacji ryzyka
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_U20
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.T.P7S_UW.4, III.P7S_UW.4.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Potrafi określać priorytety bezpieczeństwa i ochrony transportu
Weryfikacja: egzamin - 1 pytanie (ww.) zamknięte dot. ustalania celów i priorytetów lub zasad planowania kryzysowego
Powiązane charakterystyki kierunkowe: Tr2A_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P7S_KO