- Nazwa przedmiotu:
- Podstawy nauki o materiałach I
- Koordynator przedmiotu:
- prof. dr hab. inż. Marcin Leonowicz, dr inż. Zbigniew Pakieła
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Technologia Chemiczna
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- brak
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2018/2019
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- -
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia15h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- brak
- Limit liczby studentów:
- -
- Cel przedmiotu:
- Zapoznanie studentów z podstawami inżynierii materiałowej
- Treści kształcenia:
- Wykład:
Struktura krystaliczna i wiązania w metalach. Siły wiązania w kryształach. Struktura krystaliczna pierwiastków metalicznych. Wpływ rodzaju wiązań w kryształach na właściwości fizyczne.
Termodynamiczne podstawy równowagi fazowej. Układ termodynamiczny. Procesy odwracalne i nieodwracalne. Pojęcie entropii. Energia swobodna jako podstawa oceny stanu układu i kierunku zachodzenia przemian fazowych. Wpływ temperatury na struktury metastabilne.
Podstawowe rodzaje faz w stopach metali. Roztwory stałe różnowęzłowe i międzywęzłowe. Roztwory stałe ciągłe i czynniki decydujące o ich powstaniu. Roztwory stałe uporządkowane. Fazy pośrednie kontrolowane przez czynnik wielkości atomów (fazy międzywęzłowe – wodorki, borki, węgliki, azotki metali przejściowych, fazy Lavesa). Fazy kontrolowane przez czynniki stężenia atomowego (fazy Hume Rothery'ego). Roztwory stałe wtórne. Roztwory stałe pustowęzłowe.
Defekty budowy krystalicznej. Klasyfikacja defektów. Defekty punktowe. Dyslokacje krawędziowe i śrubowe. Dyslokacje mieszane. Kontur i wektor Burgersa. Wąsko i szerokokątowe granice ziaren. Błędy ułożenia. Granice ziaren i granice międzyfazowe.
Ćwiczenia:
1. Definicja i zadania inżynierii materiałowej.
2. Rola materiałów w rozwoju cywilizacji.
3. Struktura materiałów, poziomy rozpatrywania struktury, mikrostruktura, możliwości kształtowania struktury. Struktury równowagowe i nierównowagowe.
4. Właściwości materiałów. Właściwości mechaniczne, elektryczne, magnetyczne, optyczne. Poziomy struktury odpowiedzialne za właściwości materiałów.
5. Klasyfikacja materiałów: metale i ich stopy, materiały ceramiczne, tworzywa sztuczne, kompozyty. Charakterystyka podstawowych grup tworzyw metalicznych. Charakterystyka wybranych tworzyw ceramicznych. Kompozyty o osnowie polimerowej, metalicznej i ceramicznej. Materiały amorficzne i krystaliczne. Materiały nanokrystaliczne. Materiały z gradientem struktury.
6. Metody badań materiałów. Badania właściwości. Badania struktury. Metody mikroskopowe. Metody dyfrakcyjne. Metody badania składu chemicznego.
7. Materiały we współczesnej technice. Rola różnych grup materiałów w technice. Główne czynniki wpływające na zastosowania poszczególnych materiałów. Podstawowe zasady doboru materiałów do różnych zastosowań.
8. Perspektywy Inżynierii Materiałowej. Charakterystyka potencjalnych możliwości rozwoju i zastosowania różnych materiałów w technologii informacyjnej, energetyce i w nowych technikach wytwarzania.
- Metody oceny:
- Kontrola pracy w semestrze, egzamin
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. S. Prowans, Struktura stopów, PWN 2000.
Literatura uzupełniająca:
1. Metaloznawstwo, pod red. F. Stauba, Śląskie Wydawnictwo Techniczne 1994.
2. L.A. Dobrzański, Metaloznawstwo z podstawami nauki o materiałach, WNT 1996.
3. M.F. Ashby, D.R.H. Jones, Materiały Inżynierskie, Tom 2,
WNT 1996.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Ma elementarną wiedzę w zakresie spektrum dyscyplin inży¬nierskich powiązanych z inżynierią materiałową
Weryfikacja: 2 kolokwia
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich, typowych dla inżynierii materiałowej
Weryfikacja: 2 kolokwia
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U01
- Potrafi dokonać identyfikacji i sformułować specyfikację prostych zadań inżynierskich, typowych dla inżynierii materiałowej
Weryfikacja: 2 kolokwia
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpły¬wu na środowisko i związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje
Weryfikacja: 2 kolokwia
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe: