- Nazwa przedmiotu:
- Automatyka i pomiary wielkości fizycznych
- Koordynator przedmiotu:
- dr inż. Sławomir Andrzej Torbus / adiunkt
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Technologia Chemiczna
- Grupa przedmiotów:
- Wspólne dla kierunku
- Kod przedmiotu:
- CN1A_18
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2018/2019
- Liczba punktów ECTS:
- 5
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Wykłady: liczba godzin według planu studiów - 20, zapoznanie się ze wskazaną literaturą - 25, przygotowanie do egzaminu - 30, razem - 75; Laboratoria: liczba godzin według planu studiów - 20, zapoznanie ze wskazaną literaturą - 10, opracowanie wyników - 5, napisanie sprawozdania - 5, przygotowanie do zaliczenia - 5, przygotowanie do kolokwium - 5, razem - 50; Razem - 125
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Wykłady - 20h, Laboratoria - 20 h; Razem - 40 h = 1,6 ECTS
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Laboratoria: liczba godzin według planu studiów - 20 h, zapoznanie ze wskazaną literaturą - 10 h, opracowanie wyników - 5 h, napisanie sprawozdania - 5 h, przygotowanie do zaliczenia - 5 h, przygotowanie do kolokwium - 5 h; Razem - 50 h = 2 ECTS
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład20h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium20h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- -
- Limit liczby studentów:
- Wykład: min. 15; Laboratoria: 8 - 12
- Cel przedmiotu:
- Cel wykładu – Uzyskanie przez studenta wiedzy dotyczącej pomiarów, aparatury kontrolno-pomiarowej, systemów pomiarowych oraz automatyki przemysłowej i regulacji automatycznej z obszaru technologii chemicznej.
Cel laboratorium – Zapoznanie się studentów z metodami pomiarowymi, budową urządzeń pomiarowych i komputerowych systemów pomiarowych służących do pomiaru temperatury, ciśnienia, przepływu i poziomu oraz praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy dotyczącej automatyki i regulacji automatycznej, projektowania i realizacji automatów cyfrowych z wykorzystaniem graficznego środowiska programistycznego oraz sterownika przemysłowego.
- Treści kształcenia:
- Treści merytoryczne wykładu – W1. Podstawowe pojęcia metrologiczne (mezurand, metoda pomiarowa bezpośrednia, metoda pomiarowa pośrednia, proces pomiarowy, wzorzec, narzędzie pomiarowe, przyrząd pomiarowy, układ pomiarowy, klasyfikacja błędów pomiarów, niepewności pomiarów, opracowanie wyników pomiarów) W2. Przyrządy i przetworniki pomiarowe (przyrządy pomiarowe analogowe i cyfrowe, przetworniki A/C, przetworniki C/A, właściwości statyczne i dynamiczne przetworników pomiarowych) W3. Systemy pomiarowe (definicja systemu pomiarowego, charakterystyka elementów współczesnych systemów pomiarowych, systemy telemetryczne, układ akwizycji danych pomiarowych oparty o komputer klasy PC z kartą pomiarową WE/WY) W4. Pomiary temperatury (czujniki temperatury, metody pomiaru) W5. Pomiary ciśnienia, przepływu i poziomu W6. Podstawowe pojęcia dotyczące automatyki przemysłowej i sterowania (cele i zadania automatyki, sygnały stosowane w automatyce, teoria sprzężenia zwrotnego, układy sterowania, struktury układów sterowania) W7. Projektowanie automatów cyfrowych (podstawy algebry Boole’a, funktory logiczne, teoria minimalizacji funkcji boolowskich z wykorzystaniem tablicy Karnaugha) W8. Przekształcenie Laplace'a i jego zastosowanie w automatyce (definicja przekształcenia Laplace’a i przekształcenia odwrotnego, matematyczny opis elementów wykorzystywanych w automatyce, transmitancja widmowa i operatorowa, charakterystyki Bodego i charakterystyka Nyquista, stabilność układu automatyki) W9. Regulatory (rodzaje regulatorów – liniowe i nieliniowe, jakość regulacji, dokładność statyczna, jakość dynamiczna, synteza układu automatycznej regulacji) W10. Sterowanie cyfrowe obiektem mechanicznym (wykorzystanie komputera klasy PC z kartą pomiarową WE/WY, wykorzystanie sterownika przemysłowego, technika programowania sterownika przemysłowego)
Treści merytoryczne laboratorium – L1. Pomiary wielokrotne i szacowanie niepewności pomiaru L2. Badanie właściwości statycznych i dynamicznych przetworników pomiarowych L3. Wyznaczanie charakterystyk dynamicznych czujników temperatury L4. Pomiar przepływu cieczy z wykorzystaniem kryzy przepływowej L5. Wyznaczanie charakterystyk czasowych wybranych członów stosowanych w automatyce L6. Wyznaczanie charakterystyk Bodego oraz charakterystyki Nyquista wybranych obiektów stosowanych w automatyce L7. Pomiar ciśnienia za pomocą manometru L8. Modelowanie nie w pełni określonych automatów bez pamięci z wykorzystaniem sterownika przemysłowego
- Metody oceny:
- Egzamin pisemny na końcu semestru po zrealizowaniu tematyki wykładu
Sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych
Kolokwium ustne z przygotowania teoretycznego do ćwiczeń laboratoryjnych
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- 1. Żelazny M.:Podstawy automatyki, PWN, Warszawa 1976;
2. Kościelny W.J.: Materiały pomocnicze do nauczania podstaw automatyki, OW PW, Warszawa 1997;
3. Fodemski T.: Pomiary cieplne, WNT, Warszawa 2000;
4. Michalski L., Eckersdorf K.: Termometria, przyrządy i metody, WPŁ, Łódź 1998.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- -
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W01_01
- Zna odpowiedni aparat matematyczny niezbędny do analizy dynamiki i stabilności podstawowych elementów i układów automatyki.
Weryfikacja: egzamin pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W01_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01
- Efekt W02_01
- Ma podstawową wiedzę niezbędną do zrozumienia zasady działania przyrządów pomiarowych i zna jednostki fizyczne związane z wielkościami pomiarowymi.
Weryfikacja: egzamin pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W02_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W02
- Efekt W03_02
- Ma podstawową i odpowiednią wiedzę niezbędną do wstępnego wyboru potrzebnego sprzętu i do technologii stosowania przyrządów kontrolno-pomiarowych i elementów automatyki.
Weryfikacja: egzamin pisemny, obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W03_02
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W03
- Efekt W06_01
- Potrafi oszacować czas i sposób użytkowania sprzętu pomiarowego.
Weryfikacja: egzamin pisemny, kolokwium ustne w czasie zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W06_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W06
- Efekt W07_01
- Ma podstawową wiedzę niezbędną do zaprojektowania schematu automatyzacji, potrafi podać podstawowe parametry sprzętu technicznego i pomiarowego w zależności od potrzeb procesu technologicznego.
Weryfikacja: egzamin pisemny, obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W07_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W07
- Efekt W12_01
- Zna podstawowe układy regulacji stosowane w technologii chemicznej.
Weryfikacja: egzamin pisemny
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_W12_01
Powiązane efekty obszarowe:
InzA_W05
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U09_01
- Umie wykorzystać, zdobyte w trakcie wykładu i ćwiczeń, umiejętności do modelowania i symulacji prostych układów dynamicznych.
Weryfikacja: obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych, sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_U09_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U09
- Efekt U09_03
- Zna i umie zastosować metody matematyczne do przedstawiania i interpretacji danych pomiarowych.
Weryfikacja: obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych, sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_U09_03
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U09
- Efekt U09_04
- Ma odpowiednią wiedzę i umiejętności do stosowania w technologii chemicznej podstawowych metod pomiarowych.
Weryfikacja: obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych, sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_U09_04
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U09
- Efekt U11_01
- Zna i umie ocenić przydatność poszczególnych przyrządów pomiarowych i kontrolnych do stosowania w technologii chemicznej.
Weryfikacja: obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych, sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_U11_01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U11
- Efekt U16_02
- Umie zaprojektować prosty system kontrolno-pomiarowy służący do regolacji procesu w technologii chemicznej.
Weryfikacja: obserwacja zachowań w czasie zajęć laboratoryjnych, sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych
Powiązane efekty kierunkowe:
C1A_U16_02
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U16