Nazwa przedmiotu:
Ekologia
Koordynator przedmiotu:
Dr Anna Rutkowska-Narożniak, dr Elżbieta Pajor
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Ochrona Środowiska
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
-
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
115 h, w tym udział w wykładach i ćwiczeniach 60 h, konsultacje 10h, zapoznanie się z literaturą 10h, opracowanie podsumowania i zaliczenie ćwiczeń 15 h, przygotowanie do egzaminu 20h
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
3 pkt.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2 pkt.
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia15h
  • Laboratorium15h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
W - 150, C - 30, L - 12
Cel przedmiotu:
Nauczenie rozumienia procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną jak również nabycie umiejętność identyfikacji zagrożeń ekologicznych.
Treści kształcenia:
Program wykładu: Zakres ekologii i metodologia badań ekologicznych. Biosfera jako miejsce funkcjonowania ekosystemów naturalnych i poddanych antropopresji. Ekosystem – jego struktura, części składowe i funkcjonowanie. Zasady i pojęcia dotyczące obiegu materii i przepływu energii w układach ekologicznych. Łańcuchy, sieci i poziomy troficzne. Produkcja pierwotna i wtórna. Główne cykle biogeochemiczne pierwiastków. Czynniki ograniczające funkcjonowanie ekosystemu – prawo minimum i zasada tolerancji. Populacja i jej właściwości grupowe; liczebność, struktura demograficzna i przestrzenna, dynamika i rozprzestrzenianie się. Interakcje pomiędzy populacjami dwu gatunków. Siedlisko i nisza ekologiczna. Zasady i pojęcia dotyczące organizacji na poziomie biocenozy. Różnorodność biologiczna biocenoz. Sukcesja ekologiczna, homeostaza i klimaks. Główne biomy świata Ekologia stosowana – eksploatacja populacji, przyjazne środowisku metody walki ze szkodnikami i pasożytami. Program ćwiczeń audytoryjnych: Funkcjonowanie ekosystemów wodnych (jeziora, rzeki) i ich zmiany w wyniku działalności człowieka. Eutrofizacja środowisk wodnych w wyniku działalności człowieka oraz jej objawy Ekosystemy lądowe – stan naturalny i przekształcenia w wyniku antropopresji (agrocenozy, rolnictwo tradycyjne i ekologiczne). Bioróżnorodność i jej straty na poziomie gatunkowym i biocenotycznym. Przemysłowe zanieczyszczenia atmosfery oraz ich wpływ na obieg azotu i siarki w biosferze. Wpływ głównych zanieczyszczeń gazowych atmosfery na funkcjonowanie ekosystemów wodnych i lądowych. Program ćwiczeń laboratoryjnych: Struktura przestrzenna oraz części składowe ekosystemu wodnego część 1 - zajęcia terenowe na przykładzie zbiorników wodnych w rejonie Warszawy będących pod wpływem działalności człowieka: zbiorowiska organizmów, symptomy eutrofizacji, zarastanie, Struktura przestrzenna oraz części składowe ekosystemu wodnego część 2 - zajęcia terenowe (starorzecza, nadrzeczne zbiorowiska łęgowe jako miejsca zachowania różnorodności biologicznej)
Metody oceny:
Ocena zintegrowana: Ocena z egzaminu • 0,5 + ocena z ćwiczeń • 0,3 + ocena z laboratorium• 0,2; Egzamin - pisemny lub ustny; Przygotowanie i wygłoszenie referatów przez studentów przy wykorzystaniu literatury fachowej i najnowszych publikacji z zakresu ekologii; Kontrola z przygotowania teoretycznego do tematów w czasie ćwiczeń terenowych.
Egzamin:
tak
Literatura:
Odum E.P.: Podstawy ekologii. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa. Wyd. III, 1982 Allan J.D.: Ekologia wód płynących. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997 Lampert W., Sommer U.: Ekologia wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 Kajak Z.: Hydrobiologia – limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998 Weiner J.: Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej. Wydawnictwo Naukowe Warszawa PWN, 1999 Wiąckowski S.: Ekologia ogólna. Oficyna Wydawnicza Branta, 1998 Krebs Ch., J.: Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1997
Witryna www przedmiotu:
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt W01
Zna biosferę jako miejsce funkcjonowania ekosystemów naturalnych i poddanych antropopresji, ekosystem i jego strukturę, części składowe i funkcjonowanie, zasady i pojęcia dotyczące obiegu materii i przepływu energii w układach ekologicznych, główne cykle biogeochemiczne pierwiastków, prawo minimum i zasadę tolerancji Zna zasady i pojęcia dotyczące organizacji na poziomie biocenozy, różnorodność biologiczną biocenoz, populację i jej właściwości grupowe, interakcje pomiędzy populacjami dwu gatunków, pojęcia sukcesji ekologicznej, homeostazy i klimaksu, a także główne biomy świata, elementy ekologii stosowanej
Weryfikacja: egzamin, ocena przygotowania do ćwiczeń terenowych, ocena prezentacji
Powiązane efekty kierunkowe: K_W09, K_W08, K_W05
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W04, P1A_W01, P1A_W05, P1A_W08, T1A_W04, P1A_W01, P1A_W05, T1A_W02, P1A_W01, P1A_W04

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt U01
Potrafi pozyskiwać i rozumie informacje z literatury i innych źródeł dotyczących procesów zachodzących w biosferze i wchodzących w jej skład ekosystemach; potrafi interpretować uzyskane informacje, oraz oceniać ich rzetelność i wyciągać z nich wnioski. W oparciu o wiedzę ogólną w zakresie ekologii wyjaśnia podstawowe zjawiska związane z funkcjonowaniem ekosystemów wodnych i lądowych, ich produktywnością oraz czynnikami ograniczającymi ich funkcjonowanie Potrafi oceniać zagrożenia dla poszczególnych składników ekosystemów związane z eutrofizacją oraz innymi formami antropopresji oraz zagrożenia bioróżnorodności
Weryfikacja: udział w zajęciach audytoryjnych, przygotowanie prezentacji, udział w zajęciach terenowych
Powiązane efekty kierunkowe: K_U23, K_U22, K_U12, K_U10, K_U01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U09, T1A_U10, P1A_U07, T1A_U09, T1A_U10, P1A_U07, T1A_U09, P1A_U06, P1A_U07, T1A_U13, P1A_U07, T1A_U01, T1A_U05, P1A_U02, P1A_U03, P1A_U07, P1A_U11

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt K01
Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się w zakresie ekologii i dziedzinach pokrewnych w związku z rosnącymi zagrożeniami ekosystemów, wynikającymi z różnorodnej działalności człowieka
Weryfikacja: przedstawiona prezentacja, udział w dyskusji na zajęciach
Powiązane efekty kierunkowe: K_K08, K_K01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K07, T1A_K01, P1A_K01, P1A_K05, P1A_K07