Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Ustrój samorządu terytorialnego
Koordynator przedmiotu:
dr. hab. Piotr Radziewicz, prof. PW
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A11_UST
Semestr nominalny:
2 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Udział w wykładach 15 godzin udział w ćwiczeniach 30 godzin. Praca własna 55 godz. : czytanie wskazanej literatury - 25 godzin; przygotowanie do kolokwium - 10 godzin; przygotowanie do sprawdzianów z ćwiczeń 2x po 10 godzin.(ogółem 20 godzin.)
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,8 p. ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
1,2 p. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Wstęp do prawoznawstwa.
Limit liczby studentów:
cały rok
Cel przedmiotu:
1. UWAGI OGÓLNE. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami prawnymi i zasadami działania samorządu terytorialnego w Polsce, a także ideami subsydiarności, samorządności i decentralizacji jako sposobu organizacji życia zbiorowego i wykonywania zadań publicznych o charakterze lokalnym. Podczas zajęć zostanie zaprezentowana problematyka ustroju samorządu terytorialnego, jego zadań i zasad ich realizacji, finansów komunalnych, powoływania i trybu pracy organów jednostek samorządu terytorialnego, nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego. 2. WYKŁADY. Podczas wykładów zostaną omówione najważniejsze zagadnienia teoretyczne o charakterze ogólnym, dotyczące m.in. organizacji i funkcjonowania samorządu terytorialnego jako rodzaju administracji publicznej, źródeł, motywów i aksjologii tworzenia instytucji samorządowych, modeli samorządu terytorialnego, głównych pojęć charakteryzujących samorząd terytorialny, a także konstytucyjnych podstaw organizacji i działania samorządu terytorialnego w Polsce. 3. ĆWICZENIA. Ćwiczenia mają na celu praktyczne zapoznanie z problematyką samorządności terytorialnej oraz zachęcenie studenta do pracy z aktami normatywnymi i orzecznictwem, rozwiązywania kazusów, dyskusji. Podczas ćwiczeń powinny zostać przedstawione także te zagadnienia, które nie zostały objęte wykładem.
Treści kształcenia:
WYKŁADY: 1. MODELE, UZASADNIENIA I ZASADY USTROJOWE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO. Samorząd w państwie federalnym — Samorząd w państwie opartym na autonomii regionalnej — Samorząd w państwie unitarnym — Niecentralizacja, centralizacja, decentralizacja, dekoncentracja, dewolucja — Zasada subsydiarności (pomocniczości) — Zasada samodzielności — Autonomia — Podmiot i przedmiot samorządu terytorialnego — Naturalne prawa gminy — Państwowa teoria samorządu terytorialnego — Etapy tworzenia samorządu terytorialnego w Polsce — Z historii polskiej myśli samorządowej. 2. KONSTYTUCYJNY USTRÓJ SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W POLSCE. Konstytucyjne zasady samorządności terytorialnej i ich znaczenie — Jednolitość rozwiązań instytucjonalnych — Relacje prawne między jednostkami samorządu terytorialnego a administracją rządową i inni rodzajami administracji publicznej — Samorząd terytorialny a zasada podziału władzy i zasada sprawności działania państwa. 3. JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I RELACJE MIĘDZY NIMI. Podział terytorialny państwa — Jednostki podziału zasadniczego — Tworzenie i tryb zmiany podziału zasadniczego — Jednostki podziału pomocniczego — Tworzenie podziału pomocniczego — Podziały specjalne. 4. ZADANIA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO I ICH WYKONYWANIE. Funkcje ustrojowe samorządu terytorialnego — Podział zadań na własne i zlecone — Specyfika wykonywania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego — Typologie zadań — Ogólne pojęcie, rodzaje, cele i kryteria nadzoru — Organy nadzorcze i ich uprawnienia. ĆWICZENIA: 1. PODSTAWY PRAWNE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO. Wprowadzenie do zajęć i zapoznanie studentów z głównymi aktami normatywnymi dotyczącymi ustroju, organizacji, zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego — Konstytucja RP z 1997 r. — Europejska Karta Samorządu Lokalnego — Prawo Unii Europejskiej — Ustawy ustrojowe i inne ustawy dotyczące zadań jednostek samorządu terytorialnego — Prawo miejscowe, w tym statuty — Prawo wewnętrzne. 2. JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTRIALNEGO W POLSCE I PODZIAŁ TERYTORIALNY PAŃSTWA. Samorząd gminny — Samorząd powiatowy — Samorządowe województwo — Miasto na prawach powiatu — Charakterystyka ustrojowa i relacje między jednostkami samorządu terytorialnego — Podział terytorialny państwa — Zmiana podziału terytorialnego państwa. 3. DEMOKRACJA BEZPOŚREDNIA W SAMORZĄDZIE TERYTORIALNYM I ZASADY PRAWA WYBORCZEGO. Ustawa o referendum lokalnym — Przedmiot referendum — Procedura przeprowadzania referendum — Wybory władz samorządu terytorialnego i zasady prawa wyborczego — Inicjatywa uchwałodawcza obywateli — Konsultacje i ich rodzaje. 4. ORGANY JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, URZĄD I PRACOWNICY SAMORZĄDOWI. Pojęcie organu wewnętrznego — Organy gminy, powiatu, województwa samorządowego — Powoływanie, odwoływanie, zadania i kompetencje organów — Organy jednostek pomocniczych gminy — Status radnego i sprawowanie przez niego mandatu — Aparat pomocniczy organów jednostek samorządu terytorialnego i zasady jego organizacji — Pracownicy samorządowi i ich status prawny — Podstawy zatrudnienia pracowników samorządowych — Obowiązki i uprawnienia pracowników samorządowych — Regulacje antykorupcyjne. 5. ZADANIA SAMORZĄDU TERYTRIALNEGO. Zadania jednostek samorządu terytorialnego: własne, zlecone i powierzone — Podział zadań między jednostki samorządu terytorialnego — Charakterystyka i zasady wykonywania zadań — Typologia zadań. 6. GOSPODARKA KOMUNALNA i MIENIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO. Pojęcie i charakterystyka gospodarki komunalnej — Formy prowadzenia gospodarki komunalnej — Partnerstwo publiczno-prywatne — Prywatyzacja zadań publicznych — Pojęcie mienia komunalnego — Pochodzenie mienia komunalnego — Zasady zarządzania mieniem komunalnym. 7. AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO. Charakterystyka aktów prawa miejscowego — Rodzaje aktów prawa miejscowego — Podmioty uprawnione do wydawania aktów prawa miejscowego — Ogłaszanie prawa miejscowego — Prawo miejscowe na tle innych źródeł prawa. 8. FINANSE KOMUNALNE. Dochody jednostek samorządu terytorialnego — Budżet jednostek samorządu terytorialnego — Subwencje i dotacje — Podatki i opłaty lokalne. 9. NADZÓR. Cele i istota nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego — Kryteria nadzoru — Procedury nadzorcze — Podmioty nadzorujące — Środki ochrony samodzielności jednostek samorządu terytorialnego — Rodzaje ingerencji nadzorczej i ich typologie. 10. WSPÓŁDZIAŁANIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO. Konstytucyjne prawo zrzeszania się jednostek samorządu terytorialnego — Formy związków i zrzeszeń jednostek samorządu terytorialnego i ich ustrój oraz organizacja — Obszary metropolitalne.
Metody oceny:
Ocena indywidualnej pracy studenta (rozwiązywanie testów i kazusów, znajomość terminologii z zakresu ustroju samorządu terytorialnego, umiejętność krótkiej wypowiedzi ustnej na tematy związane z samorządnością i samorządem terytorialnym, aktywność na zajęciach). Podstawą zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena ze sprawdzianu. Warunkiem dopuszczenia do końcowego sprawdzianu jest pozytywna ocena z kolokwium zaliczającego ćwiczenia. Końcowy sprawdzian ma charakter pisemny i dotyczy całego materiału omówionego podczas wykładów (test jednokrotnego wyboru). Punktacja testu to: 8–9 pkt — ocena dostateczna, 10 pkt — ocena dostateczna plus, 11–12 pkt — ocena dobra, 13 pkt — ocena dobra plus, 14–15 pkt — ocena bardzo dobra. Końcowy sprawdzian przeprowadza osoba prowadząca wykład. Podczas ćwiczeń będzie oceniana również indywidualna praca studenta, w szczególności przygotowanie do zajęć i aktywność (m.in. rozwiązywanie kazusów, udział w dyskusjach, znajomość terminologii prawniczej, umiejętność krótkiej wypowiedzi ustnej). Formę kolokwium i zasady jego przeprowadzenia określa osoba prowadząca ćwiczenia.
Egzamin:
nie
Literatura:
LITERATURA PODSTAWOWA: H. Izdebski, Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Wydawnictwo Lexis Nexis, wydanie 3, Warszawa 2014 (częściowo nieaktualny stan prawny). LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: B. Dolnicki, Samorząd terytorialny, wydanie 6, Wolters Kluwer 2016.
Witryna www przedmiotu:
www.ans.pw.edu.pl
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_1
Po ukończeniu zajęć student ma rozszerzoną wiedzę o zasadach organizacji i działania terenowej administracji publicznej.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W_2
Student ma wiedzę o prawniczych aspektach zasady decentralizacji i pomocniczości.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W_3
Student ma wiedzę o samorządności lokalnej i jej znaczeniu dla prawidłowego funkcjonowania wspólnot samorządowych.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W_4
Student ma wiedzę o źródłach prawa miejscowego.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
Charakterystyka W_5
Student ma wiedzę o regułach prawa wyborczego do lokalnych ciał przedstawicielskich.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK
Charakterystyka W_6
Student ma wiedzę o ustrojowej pozycji jednostek samorządu terytorialnego w państwie.
Weryfikacja: Ocena indywidualnej pracy studenta podczas zajęć, w tym jego aktywności i umiejętności samodzielnego formułowania stanowisk. Rozwiązywanie kazusów. Sprawdzian pisemny z całego materiału, który był omawiany podczas zajęć
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_1
Student potrafi prawidłowo identyfikować cechy administracji scentralizowanej i zdecentralizowanej, modele samorządu terytorialnego, podstawowe zasady organizacji i działania jednostek samorządu terytorialnego, poszczególne źródła prawa miejscowego i określić ich miejsce w systemie źródeł prawa RP.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_2
Student potrafi wskazać źródła finansowania samorządu terytorialnego i zasady prawa wyborczego w wyborach do ciała stanowiących i wykonawczych.
Weryfikacja: -
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_3
Student rozróżnia i zna istotę zadań własnych i zleconych samorządu terytorialnego oraz zasady realizacji tych zadań.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_1
Student rozumie wagę i znaczenie korzyści płynących z istnienia samorządności lokalnej w państwie i oparcia administracji publicznej na zasadzie decentralizacji.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05, K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_2
Student rozumie potrzebę doskonalenia rozwiązań instytucjonalnych z zakresu samorządu terytorialnego oraz skutki ustrojowe ograniczania kompetencji samorządu.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_3
Student dostrzega związki między jakością życia zbiorowego oraz ochroną wolności i praw jednostki a należycie funkcjonującym samorządem terytorialnym.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_4
Student umie sięgać do odpowiednich źródeł nowej wiedzy (informacji) o samorządzie terytorialnym i samorządności lokalnej.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_5
Student potrafi ocenić i wyjaśnić, jakie konsekwencje społeczne i gospodarcze może mieć przyjęcie regulacji ingerującej w samorządność lokalną.
Weryfikacja: Dyskusja podczas zajęć. Formułowanie stanowisk w krótkich wypowiedziach, z wykorzystaniem terminologii i pojęć poznanych podczas zajęć. Rozwiązywanie kazusów, przygotowywanie przykładowych regulacji prawnych i projektów aktów normatywnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO