Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Przestrzenie dziedzictwa
Koordynator przedmiotu:
dr Alicja Szmelter
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Architektura
Grupa przedmiotów:
Ochrony zabytków
Kod przedmiotu:
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
-
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
-
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
-
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
-
Cel przedmiotu:
Pogłębienie umiejętności obserwacji, analizy, interpretacji i przewidywania konsekwencji działań podejmowanych w przestrzeni dziedzictwa architektoniczno-urbanistycznego, uznanego za dobro wspólne, które służy zarówno naszemu jak i przyszłym pokoleniom.
Treści kształcenia:
Ogólny opis przedmiotu: Przygotowanie przyszłych architektów do kreowania ciągłości przestrzennej i kulturowej dziedzictwa architektury i urbanistyki jest podstawą działalności zawodowej. Poznanie metodologii działania w środowisku dziedzictwa pozwala rozpoznać i ocenić walory kulturowe, estetyczne, funkcjonalne, techniczne, przyrodnicze, zarówno struktur uznanych za wartościowe (chronionych) jak i tych, które wymagają oceny wartości. Nauczana metodologia wartościowania przestrzeni dziedzictwa stanowi podstawę przygotowania danych wyjściowych do projektowania w przestrzeniach dziedzictwa i jest wykorzystana m.in. w opracowaniu pracy dyplomowej. W ramach przedmiotu podane są zasady opracowania zadań o charakterze teoretyczno-badawczym co jest wykorzystane w przygotowaniu części teoretycznej pracy dyplomowej. Wprowadzenie w metodologię tego typu zadań jest przydatne dla absolwentów, którzy podejmą dalsze studia doktoranckie lub podyplomowe. Przedmiot obejmuje: Ćwiczenia polegające na przeprowadzeniu samodzielnej analizy wybranej struktury: obiektu/zespołu architektonicznego/zespołu urbanistycznego i na przedstawieniu wniosków dotyczących kierunku działań wiodących do zachowania i podkreślenia wartości wybranej przestrzeni dziedzictwa, oraz Wykłady prowadzone w blokach tematycznych powiązanych z ćwiczeniami. Dotyczą one zagadnień metodologicznych (wstępna prezentacja metody wartościowania przestrzeni dziedzictwa, ilustrowana przykładami działań, zarówno pozytywnymi jak negatywnymi). Ukazują wartości dziedzictwa epok historycznych ze szczególnym uwzględnieniem dorobku XIX i XX w. Analizowane struktury są prezentowane w procesie rozwoju, na tle uwarunkowań historyczno-społecznych. Omówione są również zagadnienia interpretacji wartości dziedzictwa doby modernizmu i architektury współczesnej (lata 50.i 60.). Treści kształcenia Wykłady: Wprowadzenie w metodologię wartościowania przestrzeni dziedzictwa; geneza tworzenia wizerunku przestrzeni - symbolika artefaktów dawniej i dziś, symbolika wizerunku wielkiego miasta; znaczenie konkursów urbanistycznych i wystaw z początku XX w. dla początków teorii planowania i projektowania urbanistycznego; teoria miasta idealnego – od pojawienia się koncepcji w starożytności do współczesnych poszukiwań; relacje starego i nowego: przestrzenie edukacji (kampusy uniwersyteckie i politechniczne), przestrzenie industrializacji – polska architektura przemysłowa okresu przed i powojennego, przestrzenie fortyfikacji nowożytnej i współczesnej do 1945 r.; przestrzenie socjalnego budownictwa mieszkaniowego z pierwszej połowy XX w. – „najmniejsze mieszkanie”; przestrzenie osiedla – układy przestrzenne powojennych osiedli modernistycznych w Polsce i w Europie; przestrzenie ekspresji – ekspresja form architektonicznych okresu powojennego modernizmu; przestrzenie pamięci – architektura założeń i obiektów upamiętniających okresu modernizmu. Ćwiczenia polegają na szczegółowej analizie wybranego obiektu, zespołu architektonicznego lub urbanistycznego, która prowadzi do sformułowania własnych wniosków ujętych w formę opracowania, które zawiera: 1. przekształcenia danego obiektu/zespołu architektonicznego/zespołu urbanistycznego. Student: • dokonuje wyboru odpowiednich planów historycznych, które ilustrują kolejne etapy przekształceń struktury, • opracowuje kalendarium przekształceń z wyszczególnieniem znaczących etapów, • sporządza krótką część opisową 2. analizę stanu istniejącego z waloryzacją, która jest odwzorowana graficznie na kolejnych rysunkach otrzymanego podkładu Student: • datuje obiekty i elementy struktur urbanistycznych (w uproszczeniu) • oznacza te które są wpisane do Rejestru Zabytków, bądź określa, które struktury są objęte ochroną konserwatorską jako zespoły urbanistyczne • ocenia stan struktury: stopień zachowania oryginalnej substancji, stan techniczny, • podaje aktualną funkcję struktury • określa elementy najbardziej wartościowe i dysharmonizujace • podaje podziały własnościowe, jeżeli jest wskazane i możliwe dotarcie do informacji, gdy zadanie dotyczy fragmentu miasta: • inwentaryzuje wstępnie: ciągi uliczne lub wnętrza bloków zabudowy pod kątem materiałów, kolorystyki i sposobu wykończenia elewacji, obecności cennych detali architektonicznych; nawierzchni wzdłuż ciągów zabudowy i wewnątrz bloków zabudowy; przebiegu ciągów i przejść pieszych, istniejącego wyposażenie ulicy: oświetlenie, śmietniki, ławki, cenne elementy małej architektury; zaznacza na planie zamknięcia widokowe, ewentualne osie kompozycyjne; określa proporcje wnętrz: ulicy, podwórka, skweru; definiuje rodzaje przestrzeni: publiczną, półpubliczną, prywatną; wskazuje obiekty lub elementy do ewentualnego usunięcia; wskazuje miejsca które mogą być przeznaczone pod ewentualne inwestycje; określa sposób parkowania; inwentaryzuje szacunkowo stan zazielenienia, oraz, zaznacza graficznie na kolejnych podkładach i opisuje informacje istotne dla podkreślenia indywidualnego charakteru struktury. Analiza jest poparta materiałami zdjęciowymi wykonanymi przez studentów Studenci są zobowiązani do opatrzenia pracy własnymi zdjęciami, konfrontującymi stan obecny ze zdjęciami historycznymi. Wnioski z przeprowadzonej analizy są przedstawiane w postaci: • zapisu graficznego na rzutach, jako wytyczne • części tekstowej, w której krótko, w punktach, są zawarte przemyślenia dotyczące dalszych działań mających na celu poprawę stanu danej struktury i wytyczenie perspektyw jej ewentualnego rozwoju . W przypadku zadania dotyczącego obiektu architektonicznego student: • określa znaczenie obiektu w historii architektury na tle europejskim; podaje informacje o autorze bądź autorach obiektu; określa kontekst urbanistyczny; przeprowadza wstępną analizę przekształceń oraz analizę o zakresie ustalonym indywidualnie dla każdego przykładu Wnioski dotyczą możliwości ochrony obiektu, i określają granice dopuszczalnych ingerencji w jego strukturę.
Metody oceny:
Metody nauczania, formy prowadzenia zajęć: Nauczanie jest prowadzone poprzez ćwiczenia w grupach dziekańskich (około 30 osób) uzupełnione wykładem prowadzonym dla całego roku. Na końcu każdego wykładu zadawane jest słuchaczom pytanie związane z treścią wykładu; na odpowiedź przeznaczonych jest ostatnich 5 minut. Obecność na wykładach nie jest obowiązkowa, ale jest zalecana jako najłatwiejszy sposób przyswojenia materiału dydaktycznego. Ćwiczenia są prowadzone w podziale na grupy dziekańskie. Prowadzone są w sposób autorski, ale skoordynowany z zadaniami innych prowadzących. Studenci pracują w 2 lub 3 osobowych zespołach, pod kierunkiem osoby prowadzącej. Studenci są informowani o metodzie gromadzenia danych wyjściowych : historycznych oraz dotyczących kontekstu kulturowego wybranego obiektu lub struktury. Dla każdego tematu jest przygotowany zestaw materiałów podkładowych oraz spis odpowiedniej literatury. Wskazane są archiwa i strony internetowe, gdzie można zasięgnąć informacji. Możliwe jest zaproponowanie własnego tematu. Przeprowadzenie waloryzacji wybranego obiektu/zespołu wymaga zapoznania się z daną strukturą w terenie lub obiekcie. Student ma obowiązek uczestniczyć w korektach pozostałych słuchaczy, oraz minimum dwa razy przedstawić wyniki analizy zadania do oceny, przed uzyskaniem pozwolenia na prezentację wyników. Studenci przedstawiają analizy i wnioski w formie prezentacji (PowerPoint). Prezentacje są połączone z dyskusją w grupie. Praca jest składana do oceny w formie wydruku w formacie A4 z prezentacji. Obowiązkowe jest dołączenie dyskietki z prezentacją. Egzamin ma formę testu dotyczącego wiedzy z wykładów.
Egzamin:
tak
Literatura:
Literatura Podstawowa do zagadnień architektonicznych i urbanistycznych Warszawy: • Encyklopedia Warszawy. Warszawa 1994 (PWN); + suplement 09 • Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas Architektury Warszawy. Warszawa 1977 • Stanisław Herbst: Ulica Marszałkowska. wyd. Książka i Wiedza. Warszawa 1949 • Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta , Warszawa 2000 • Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa 2000 • Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918 – 1939. Warszawa 2002 • Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1945 – 1965. Warszawa 2003 • Jakub Lewicki: Roman Feliński jako urbanista. Życie i twórczość, Warszawa • Robert Marcinkowski: Ilustrowany atlas dawnej Warszawy 2003 • Jadwiga Roguska: Ewolucja układów przestrzennych, planów i form warszawskich kamienic w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku [w] Prace Naukowe WAPW , t.3, Warszawa 2001-2002, s. 65-80. • Skarpa Warszawska, materiały sesji naukowej TonZ 1993, a także inne zeszyty wydawnictwa • Eugeniusz Szwankowski: Warszawa. Rozwój urbanistyczny i architektoniczny. Warszawa PWN 1952 • Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa PWN 1963 • Tadeusz Tołwiński: Urbanistyka Tom II. Budowa miasta współczesnego. Wydawnictwo Ministerstwa Odbudowy Nr 19, Warszawa: Trzaska, Ewert i Michalski, 1948 • Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury i placów Warszawy, Warszawa od 1995, ukazały się kolejne tomy w układzie alfabetycznym • Atlas Historyczny Warszawy oraz „Rocznik Warszawski” Dla każdego zadania jest podawana indywidualna lista literatury i spis stron www. Podstawowa literatura dotycząca treści wykładów: • Hall Peter, 1988, 2002. Cities of Tomorrow. An intellectual History of Urban Planning and Design in the Twentieth Century. Trzecie wydanie. Blackwell Publishing • Rykwert Joseph, 2013. Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, Międzynarodowe Centrum Kultury, seria Heritologia pod red. J. Purchli, Kraków • Sutcliffe Anthony, (ed) 1984. Metropolis 1890-1940, London Mansell • Ward Stephen V., 2001. Planning the Twentieth Century City. The advanced capitalist world, New York: John Wiley and Sons • Zarębska Teresa, 2003. Podbudowa metodyczna planów Warszawy z lat 1915-1925, Prace Naukowe WAPW, tom III, 2001-2002, s. 115-156.
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się