Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Architektura polska 2
Koordynator przedmiotu:
prof. nzw. dr hab. arch. Małgorzata Rozbicka
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Architektura
Grupa przedmiotów:
Historia architektury i urbanistyki
Kod przedmiotu:
Semestr nominalny:
4 / rok ak. 2019/2020
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
-
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
-
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
-
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
-
Cel przedmiotu:
Zapoznanie studentów z budownictwem i architekturą historyczną ziem Polski pod kątem nabycia umiejętności samodzielnego rozpatrywania i analizy budowli historycznych, ułatwiającej rozumienie genezy i problemów współczesnej architektury oraz projektowanie nowej architektury w kontekście kulturowym.
Treści kształcenia:
1. Klasycyzm barokowy i początki klasycyzmu romantycznego. Mecenat króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (II poł. XVIII w.). Oświeceniowe koncepcje, dążenia i osiągnięcia oraz ich wpływ na formalny i programowy rozwój polskiej archi-tektury; najważniejsze inspiracje), pierwsze klasycyzujące realizacje architektoniczne; Architektura w kręgu mecenatu króla St. A. Poniatowskiego (1764-1795): król jako znawca i mecenas architektury, ewolucja jego poglądów a projekty i dzieła królewskich architektów; Nowy pejzaż architektoniczny (1780-1795): wiodące nurty w architekturze świeckiej i sakralnej : palladianizm, nurt awangardowy - poszukiwanie nowej ekspresji; archi-tektura wielkomiejska – pałace (magnackie i bankierskie), pierwsze kamienice czynszowe, nowe tematy archi-tektoniczne; Prywatne miasta i osiedla przemysłowe, porządkowanie wsi i folwarków. Sprawdzian problemowy. 2. Główne nurty w architekturze i sztuce ogrodowej około 1800 r. Pałac wiejski – kodyfikacja, recepcja i redukcje wzorca anglo-palladiańskiego; Ogrody i architektura ogrodowa: porównanie zasadniczych cech ogrodów renesansowych, barokowych i krajobrazowych - podstawy teoretyczne i inspiracje, problem kontrastowania/jedności architektury z wykreowanym krajobrazem, inwestorzy i projek-tanci, recepcja ogrodów krajobrazowych w Polsce: ogrody sentymentalne, klasycystyczne, romantyczne; Pierw-sze pałace nieregularne i wille/pałace z rotundą w narożu ; Francuscy „rewolucjoniści” a ekspresyjny puryzm w polskiej architekturze. Sprawdzian problemowy. 3. Pluralizm stylowy (I poł. XIX w.).Architektura Królestwa Polskiego. Wczesny historyzm. Architektura Królestwa Kongresowego:; Neoklasycyzm (nurt porządkowy i bez porządkowy) w architekturze monumentalnej, świeckiej i sakralnej (projekty indywidualne i wzorcowe), regulacja i porządkowanie miast; architektura i budownictwo w ośrodkach przemysłu ciężkiego i włókienniczego, budowle inżynierskie; przepisy budowlane i budowa struktur nadzoru budowlanego; Historyzm: podstawy teoretyczne, style historyczne jako tworzywo dla nowej architektury, idea architecture parlante, periodyzacja historyzmu, architekci; Historyzm wczesny/romantyczny (I. poł XIX w.) - pluralizm stylowy - przetwarzanie tradycji średniowiecznej, antycznej, tzw. „styl arkadowy”- różne interpretacje; Wpływ „rewolucji przemysłowej” na architekturę polską: nowe funkcje, konstrukcje i materiały. Sprawdzian problemowy. 4. Historyzm dojrzały i późny. Architektura w dobie industrializacji – nowe modele zabudowy, funkcje, kon-strukcje i materiały. Rozwój kapitalizmu - przemiany polityczno-gospodarczo-kulturowe; Rozwój miast w II poł. XIX w. - nowe środki transportu, infrastruktura techniczna, porządkowanie handlu; Budownictwo utylitarno-przemysłowe – m.in. dworce kolejowe, nowe typy budowli handlowych; Miasta przemysłowe – architektura i program zespołów fabryczno-mieszkalnych; Budownictwo wojskowe i miasta-twierdze; Architektura tzw. wysokiego stylu w dobie dojrzałego i późnego historyzmu: neorenesans włoski, francuski, niderlandzki i niemiecki w architekturze miast i rezydencji wiejskich, kostium stylowy budowli sakralnych różnych wyznań, neogotyk – wzory francuskie i an-gielskie, poszukiwanie i wykorzystanie form i motywów gotyku lokalnego/ceglanego, rozwój eklektyzmu na bazie motywów rodzimych. Sprawdzian problemowy. 5. Poszukiwanie nowych środków wyrazu architektonicznego około 1900 r.. Secesja, wczesny modernizm, „style narodowe” i idea „miasta-ogrodu” Wielkomiejska kamienica czynszowa XIX/XX w.: geneza, układ przestrzenny, program, kostium stylistyczny i kompozycja fasad; Secesja (ok. 1895-1905): główne założenia w kontekście europejskim; secesja krakowska, lwowska, warszawska i łódzka – twórcy i ich dzieła; Wczesny modernizm: tzw. szkoła krakowska – poszukiwanie wyrazu narodowego, idea sztuki stosowanej, twórcy i ich dzieła; tzw. Szkoła Warszawska – racjonalizm, rola konstrukcji, „prawda materiałowa”; Idee Ruskina i Morrisa a rozwój styli narodowych: Styl Zakopiański –, swojskie motywy, materiały i konstrukcje, jedność stylistyczna struktury, wystroju i wyposażenia, recepcja stylu i jego weryfikacja w realizacjach murowanych; Idea miasta-ogrodu: nowe koncepcje i plany rozwoju miast, próby przeszczepienia idei miasta-ogrodu na grunt polski; tzw. Styl „dworkowy”: rozwój architektury willowej na motywach polskiego dworu: konkursy architektoniczne, projekty i wystawy architektoniczne. Sprawdzian problemowy. 6. Architektura polska w latach 1918-1925. Tradycjonalizm romantyczny i akademicki oraz narodowy ekspre-sjonizm. Działalność projektowa polskich środowisk architektonicznych w okresie I wojny; architektura polska w kontek-ście europejskim w dobie odbudowy państwa (1918-1925); usuwanie śladów architektury zaborców; Tradycjo-nalizm wiejsko-małomiasteczkowy: architektura mieszkaniowa: kontynuacja idei miasta/osiedla –ogrodu, kolonie willowe, nowe koncepcje i realizacje zabudowy wielorodzinnej, akcja mieszkaniowa w województwach wschodnich, początek budowy portu i miasta Gdynia, rodzime wątki w architekturze budynków użyteczności publicznej; Klasycyzm akademicki: architektura monumentalna budynków publicznych, architekci i dzieła; Na-rodowy Ekspresjonizm: inspiracje europejskie, „architektura szkła”, polska sztuka stosowana - stylizacja motywów narodowej sztuki/architektury, architekci i dzieła. Sprawdzian problemowy. 7. Polska awangarda architektoniczna i Warszawska Szkoła Architektury (1925-1939) Europejska i polska awangarda architektoniczna – nowa forma, treść społeczna i postęp techniczny w architek-turze; Grupa Praesens - idee, projekty i realizacje; starsze pokolenie architektów a wdrażania funkcjonalizmu; nurty w architekturze modernistycznej, arch. budynków publicznych i mieszkalnych o konstrukcji żelbetowej i stalowej – pierwsze wysokościowce; Luksusowe i popularne/tanie budownictwo mieszkaniowe, mieszkanie minimalne; Projekty typowe i wystawy budowlano-architektoniczne; Warszawa – koncepcje rozwoju i plany urbanistyczne, konkursy i nowe realizacje; modernizm w Gdyni i miastach COP; Warszawska Szkoła Architektury: kreatywność i autonomiczność akademickiego konstruktywizmu, „styl 1937”: koncepcja przestrzeni i klasyczna prostota. Sprawdzian problemowy. 8. Architektura lat 1945-1956 - reminiscencje, socrealizm i przywracanie tożsamości architektonicznej Kontynuacja modernistycznych kierunków architektury dwudziestolecia międzywojennego (1945-1948): sza-cowanie strat, projekty i stopniowa odbudowa Warszawy - działalność BOS, kontynuacja i twórczy rozwój styli-styki międzywojennego akademickiego konstruktywizmu w budynkach uż. publ., rozwój międzywojennych kon-cepcji mieszkaniowych w urbanistyce, architekturze i programie nowych osiedli, nowości w organizacji i techno-logii budowy; Realizm socjalistyczny (1949-1956): uwikłanie architektury w politykę, państwo jedynym inwe-storem, próby przeniesienia radzieckich wzorców organizacyjnych i architektonicznych, proces krystalizacji ar-chitektury „narodowej w formie socjalistycznej w treści”, Sześcioletni plan odbudowy Warszawy – wizja a reali-zacja, socrealizm w architekturze polskich miast, urbanistyka i architektura miasta robotniczego, próby prze-łamania stylistyki socrealizmu,; Problem przywracania tożsamości architektonicznej: odbudowa zespołów za-bytkowych: koncepcje konserwatorskie i ich realizacja. Sprawdzian problemowy.
Metody oceny:
Dwa sprawdziany pisemno-rysunkowe, egzamin dwuczęściowy w formie testu i odpowiedzi ustnej
Egzamin:
tak
Literatura:
Literatura podstawowa A. Miłobędzki, Architektura ziem polski. Kraków 1994 A. Miłobędzki, Zarys dziejów architektury w Polsce (wyd. uzupełnione), Warszawa 1998 Dzieje architektury w Polsce (praca zbiorowa), Kraków 2003 (wydanie powtórne: Dzieje sztuki w Polsce, Kraków 2005) A. Olszewski, Nowa forma w architekturze polskiej 1900-1925. Warszawa 1967 I. Wisłocka, Awangardowa architektura polska , 1918-1939, Warszawa 1968 W. Krassowski, Problemy architektury polskiej. Schematy planów budynków mieszkalnych, Warszawa 2007 Literatura uzupełniająca J.Zachwatowicz, Architektura polska. Warszawa 1967 W.Krassowski, Architektura drewniana w Polsce. Warszawa 1961 K. Stefański, Architektura XIX wieku na ziemiach polskich, Warszawa 2005 G. Ruszczyk, Drewno i architektura drewniana. Dzieje budownictwa drewnianego
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się