- Nazwa przedmiotu:
- Ekologia
- Koordynator przedmiotu:
- Dr Anna Rutkowska-Narożniak, dr Elżbieta Pajor
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Ochrona Środowiska
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- -
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2019/2020
- Liczba punktów ECTS:
- 5
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 115 h, w tym udział w wykładach i ćwiczeniach 60 h, konsultacje 10h, zapoznanie się z literaturą 10h, opracowanie podsumowania i zaliczenie ćwiczeń 15 h, przygotowanie do egzaminu 20h
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 3 pkt.
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 2 pkt.
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia15h
- Laboratorium15h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- -
- Limit liczby studentów:
- W - 150, C - 30, L - 12
- Cel przedmiotu:
- Nauczenie rozumienia procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną jak również nabycie umiejętność identyfikacji zagrożeń ekologicznych.
- Treści kształcenia:
- Program wykładu:
Zakres ekologii i metodologia badań ekologicznych. Biosfera jako miejsce funkcjonowania ekosystemów naturalnych i poddanych antropopresji. Ekosystem – jego struktura, części składowe i funkcjonowanie. Zasady i pojęcia dotyczące obiegu materii i przepływu energii w układach ekologicznych. Łańcuchy, sieci i poziomy troficzne. Produkcja pierwotna i wtórna. Główne cykle biogeochemiczne pierwiastków. Czynniki ograniczające funkcjonowanie ekosystemu – prawo minimum i zasada tolerancji. Populacja i jej właściwości grupowe; liczebność, struktura demograficzna i przestrzenna, dynamika i rozprzestrzenianie się. Interakcje pomiędzy populacjami dwu gatunków. Siedlisko i nisza ekologiczna. Zasady i pojęcia dotyczące organizacji na poziomie biocenozy. Różnorodność biologiczna biocenoz. Sukcesja ekologiczna, homeostaza i klimaks. Główne biomy świata
Ekologia stosowana – eksploatacja populacji, przyjazne środowisku metody walki ze szkodnikami i pasożytami.
Program ćwiczeń audytoryjnych:
Funkcjonowanie ekosystemów wodnych (jeziora, rzeki) i ich zmiany w wyniku działalności człowieka. Eutrofizacja środowisk wodnych w wyniku działalności człowieka oraz jej objawy
Ekosystemy lądowe – stan naturalny i przekształcenia w wyniku antropopresji (agrocenozy, rolnictwo tradycyjne i ekologiczne). Bioróżnorodność i jej straty na poziomie gatunkowym i biocenotycznym. Przemysłowe zanieczyszczenia atmosfery oraz ich wpływ na obieg azotu i siarki w biosferze. Wpływ głównych zanieczyszczeń gazowych atmosfery na funkcjonowanie ekosystemów wodnych i lądowych.
Program ćwiczeń laboratoryjnych:
Struktura przestrzenna oraz części składowe ekosystemu wodnego część 1 - zajęcia terenowe na przykładzie zbiorników wodnych w rejonie Warszawy będących pod wpływem działalności człowieka: zbiorowiska organizmów, symptomy eutrofizacji, zarastanie,
Struktura przestrzenna oraz części składowe ekosystemu wodnego część 2 - zajęcia terenowe (starorzecza, nadrzeczne zbiorowiska łęgowe jako miejsca zachowania różnorodności biologicznej)
- Metody oceny:
- Ocena zintegrowana: Ocena z egzaminu • 0,5 + ocena z ćwiczeń • 0,3 + ocena z laboratorium• 0,2;
Egzamin - pisemny lub ustny;
Przygotowanie i wygłoszenie referatów przez studentów przy wykorzystaniu literatury fachowej i najnowszych publikacji z zakresu ekologii;
Kontrola z przygotowania teoretycznego do tematów w czasie ćwiczeń terenowych.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Odum E.P.: Podstawy ekologii. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa. Wyd. III, 1982
Allan J.D.: Ekologia wód płynących. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
Lampert W., Sommer U.: Ekologia wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996
Kajak Z.: Hydrobiologia – limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
Weiner J.: Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej. Wydawnictwo Naukowe Warszawa PWN, 1999
Wiąckowski S.: Ekologia ogólna. Oficyna Wydawnicza Branta, 1998
Krebs Ch., J.: Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1997
- Witryna www przedmiotu:
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Zna biosferę jako miejsce funkcjonowania ekosystemów naturalnych i poddanych antropopresji, ekosystem i jego strukturę, części składowe i funkcjonowanie, zasady i pojęcia dotyczące obiegu materii i przepływu energii w układach ekologicznych, główne cykle biogeochemiczne pierwiastków, prawo minimum i zasadę tolerancji Zna zasady i pojęcia dotyczące organizacji na poziomie biocenozy, różnorodność biologiczną biocenoz, populację i jej właściwości grupowe, interakcje pomiędzy populacjami dwu gatunków, pojęcia sukcesji ekologicznej, homeostazy i klimaksu, a także główne biomy świata, elementy ekologii stosowanej
Weryfikacja: egzamin, ocena przygotowania do ćwiczeń terenowych, ocena prezentacji
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W08, K_W05, K_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi pozyskiwać i rozumie informacje z literatury i innych źródeł dotyczących procesów zachodzących w biosferze i wchodzących w jej skład ekosystemach; potrafi interpretować uzyskane informacje, oraz oceniać ich rzetelność i wyciągać z nich wnioski. W oparciu o wiedzę ogólną w zakresie ekologii wyjaśnia podstawowe zjawiska związane z funkcjonowaniem ekosystemów wodnych i lądowych, ich produktywnością oraz czynnikami ograniczającymi ich funkcjonowanie Potrafi oceniać zagrożenia dla poszczególnych składników ekosystemów związane z eutrofizacją oraz innymi formami antropopresji oraz zagrożenia bioróżnorodności
Weryfikacja: udział w zajęciach audytoryjnych, przygotowanie prezentacji, udział w zajęciach terenowych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U23, K_U22, K_U12, K_U10, K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się w zakresie ekologii i dziedzinach pokrewnych w związku z rosnącymi zagrożeniami ekosystemów, wynikającymi z różnorodnej działalności człowieka
Weryfikacja: przedstawiona prezentacja, udział w dyskusji na zajęciach
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K08, K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: