Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Podstawy bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. M. Kowalewski, prof. uczelni
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A13_PBIST
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2018/2019
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Student uczestniczy w wykładach objętych programem przedmiotu (30h). Praca własna studenta ogółem 45h -na potrzeby ugruntowania wymaganej wiedzy, studiowania wskazanej literatury przedmiotu 25h -przygotowania się do egzaminu przeznacza 20h. Ogółem 75 = 3 ECTS
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1 ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Związki korelacyjne: przedmiot bazuje na zrealizowanych uprzednio przedmiotach informatycznych; pogłębia wiedzę w zakresie zagrożeń informacji i systemów teleinformatycznych oraz umiejętności stosowania metod organizacyjno – prawnych i programowo – technicznych przeciwdziałania tym zagrożeniom.
Limit liczby studentów:
wszyscy
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest nauczenie studentów stosowania zasad zapewnienia bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Ponadto, zapoznanie studentów z: podstawami prawnymi bezpieczeństwa informacji, zagrożeniami i metodami zapewnienia bezpieczeństwa informacji, modelami i strategiami oraz problemami zarządzania bezpieczeństwem informacji i systemów teleinformatycznych w instytucjach (organizacjach).
Treści kształcenia:
1. POJECIE BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI, PODSTAWOWE OKREŚLENIA. PRAWNO – ORGANIZACYJNE ASPEKTY BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Bezpieczeństwo informacji i systemów teleinformatycznych organizacji, podstawowe określenia. Podstawy prawno – organizacyjne bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych w organizacji. 2. SYSTEMATYKA I CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Zagrożenia informacji i systemów teleinformatycznych – podstawowe określenia. Systematyka zagrożeń informacji oraz systemów teleinformatycznych organizacji. Charakterystyka i skutki zagrożeń informacji oraz systemów teleinformatycznych organizacji. 3. CYBERTERRORYZM SZCZEGÓLNYM ZAGROŻENIEM BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Pojecie cyberprzestrzeni i cyberterroryzmu . Formy i metody ataków w cyberprzestrzeni. Podstawy prawne ochrony cyberprzestrzeni. Metody przeciwdziałania zagrożeniom cyberprzestrzeni i cyberterroryzmu. 4. ZAGROŻENIA KRYTYCZNEJ INFRASTRUKTURY TELEINFORMATYCZNEJ - Infrastruktura krytyczna – podstawowe określenia i definicje. Zagrożenia krytycznej infrastruktury teleinformatycznej. Ochrona krytycznej infrastruktury teleinformatycznej. Podstawy prawne ochrony krytycznej infrastruktury teleinformatycznej w kraju. 5. BEZPIECZEŃSTWO INFORMACJI NIEJAWNYCH I DANYCH WRAŻLIWYCH - Informacja niejawna i dane wrażliwe – podstawowe określenia. Uwarunkowania organizacyjne oraz podstawy prawne bezpieczeństwa informacji niejawnej. Ochrona danych wrażliwych i osobowych. 6. METODY FIZYCZNE PRZECIWDZIAŁANIA ZAGROŻENIOM INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Klasyfikacja metod przeciwdziałania zagrożeniom informacji i systemów teleinformatycznych. Fizyczne metody przeciwdziałania zagrożeniom informacji i systemów teleinformatycznych. Techniczne środki przeciwdziałania zagrożeniom – aplikacje metod fizycznych. 7. METODY TECHNICZNE PRZECIWDZIAŁANIA ZAGROŻENIOM INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Metody kryptograficzne ochrony informacji i danych. Metody programowo – sprzętowe zapewnienia bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych . Metody ochrony elektromagnetycznej. Elektroniczne systemy ochrony obiektów i zasobów systemów teleinformatycznych. 8. MODELE I STRATEGIE BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Modele i strategie bezpieczeństwa informacji – identyfikacja i charakterystyka. Aplikacje modeli polityk bezpieczeństwa informacji. Modele bezpieczeństwa systemu teleinformatycznego w rozwiązaniach praktycznych i dokumentach ETSI. 9. METODY ADMINISTRACYJNO – ORGANIZACYJNE PRZECIWDZIAŁANIA ZAGROŻENIOM INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Analiza systemowa w procesie organizacji bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Podstawy prawne bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Polityka bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji – aplikacje. 10. METODYKI OPRACOWANIA POLITYK BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Charakterystyka metodyk opracowania polityk bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Metodyka TISM. Kryteria wyboru i wybór metodyki opracowania polityki bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Opracowanie polityki bezpieczeństwa informacji/systemu teleinformatycznego organizacji w układzie minimalnym. 11. RYZYKO, ANALIZA RYZYKA BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Istota analizy ryzyka bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Metody szacowania i oceny ryzyka bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. 12. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Zarządzanie ryzykiem wg ISO/IEC. Analiza aplikacji zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. 13. AUDYT BEZPIECZEŃSTWA INFORMACJI I SYSTEMÓW TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Audyt bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji – podstawowe określenia. Proces audytu bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Metodyki prowadzenia audytu. Standardy, wytyczne i procedury audytowania systemów teleinformatycznych organizacji. 14. ZARZĄDZENIE BEZPIECZEŃSTWEM INFORMACJI I SIECI TELEINFORMATYCZNYCH ORGANIZACJI - Podstawowe uwarunkowania zarządzania bezpieczeństwem informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Proces zarządzania bezpieczeństwem informacji. Podstawy prawne i normalizacyjne oraz praktyka w zarządzaniu bezpieczeństwem informacji. Zarządzanie sieciami teleinformatycznymi organizacji.
Metody oceny:
Ocena z egzaminu. Forma egzaminu - test z wykładanej tematyki przedmiotu.
Egzamin:
tak
Literatura:
1. Białas A.: Bezpieczeństwo informacji i usług w nowoczesnej instytucji i firmie, WNT, Warszawa, 2008 2. Kowalewski M., Uwarunkowania prawne bezpieczeństwa informacji Rzeczypospolitej Polskiej, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2020 3. Kowalewski M. Usługi teleinformatyczne administracji publicznej, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2019 4. Kowalewski J., Kowalewski M., Zagrożenia informacji w cyberprzestrzeni. Cyberterroryzm. Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2017 5. Kowalewski J., Kowalewski M., Ochrona informacji w cyberprzestrzeni, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2017 6. Kowalewski J., Kowalewski M., Polityka bezpieczeństwa informacji w praktyce, Presscom sp. z o.o., Wrocław 2014 7. Kowalewski M., Ołtarzewska A., Polityka bezpieczeństwa informacji instytucji na przykładzie Instytutu Łączności, Telekomunikacja i Techniki Informacyjne nr 3-4, IŁ-PIB, Warszawa 2007 8. Liderman K.: Analiza ryzyka informacji w systemach komputerowych, PWN, Warszawa 2008 9. Strebe M: Podstawy bezpieczeństwa sieci. Mikom, Warszawa 2005
Witryna www przedmiotu:
Uwagi:
Brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_01
Zna i rozumie podstawowe pojęcia, terminologię stosowaną w obszarze bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WG, II.T.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3
Charakterystyka W_02
Zna źródła i zagrożenia informacji oraz systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.T.P6S_WG
Charakterystyka W_03
Zna metody przeciwdziałania zagrożeniom informacji i systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.T.P6S_WG
Charakterystyka W_04
Zna modele, strategie, polityki bezpieczeństwa oraz zasady zarządzania bezpieczeństwem informacji organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W10, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.T.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
Charakterystyka W_05
Ma podstawową wiedzę dotyczącą zasad bezpiecznego wykorzystywania usług teleinformatycznych w codziennej działalności organizacji oraz sytuacjach kryzysowych
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03, K_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, II.T.P6S_WG

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_01
Potrafi prowadzić analizy zagrożeń informacji i systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_02
Potrafi stosować metody przeciwdziałania zagrożeniom informacji i systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW
Charakterystyka U_03
Potrafi bezpiecznie stosować usługi teleinformatyczne w codziennej działalności organizacji oraz w sytuacjach kryzysowych
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW
Charakterystyka U_04
Potrafi opracować politykę bezpieczeństwa informacji lub systemu teleinformatycznego organizacji w układzie minimalnym
Weryfikacja: Test egzaminacyjny z bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji. Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Jest świadomy odpowiedzialności w zakresie bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych w środowisku funkcjonowania zawodowego
Weryfikacja: Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KR
Charakterystyka K_02
Ma świadomość dynamicznego rozwoju systemów teleinformatycznych i ich rosnącego zagrożenia oraz stosowania metod ochrony i zasad bezpiecznego przetwarzania informacji zwłaszcza w obszarze funkcjonowania administracji publicznej
Weryfikacja: Wystąpienia w toku wykładów.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K07, K_K06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO, I.P6S_KK
Charakterystyka K_03
Potrafi współdziałać z różnymi podmiotami, wykorzystywać nabytą wiedzę techniczną w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych organizacji
Weryfikacja: Wystąpienia w toku wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05, K_K06, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO, I.P6S_KK