- Nazwa przedmiotu:
- Mechanika teoretyczna
- Koordynator przedmiotu:
- prof. dr hab. inż. Roman Nagórski, profesor
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Budownictwo
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- 1080-BU000-ISP-0401
- Semestr nominalny:
- 2 / rok ak. 2020/2021
- Liczba punktów ECTS:
- 7
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Udział w wykładach i ćwiczeniach audytoryjnych – 60 godz. (2,0 ECTS), udział w ćwiczeniach projektowych – 15 godz. (0,5 ECTS), rozwiązanie samodzielne zadań domowych i ich opracowanie - 30 godz. (1,0 ECTS), przygotowanie do sprawdzianów pisemnych (sprawdzenie umiejętności rozwiązywania zadań i znajomości potrzebnych elementów wiedzy) - 75 godzin (2,5ECTS), przygotowanie do egzaminu – 30 godz. (1,0 ECTS). Łącznie 210 godz. (7 ECTS).
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Wykłady (30 godz.), ćwiczenia audytoryjne (30 godz.), ćwiczenia projektowe w sali (15 godz.), ćwiczenia projektowe poza salą (15 godz.). Łącznie 90 godz. (4,0 ECTS).
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Udział w ćwiczeniach audytoryjnych – 30 godz. (1,0 ECTS), udział w ćwiczeniach projektowych – 15 godz. (0,5 ECTS), rozwiązanie samodzielne zadań domowych i ich opracowanie - 30 godz. (1,0 ECTS), przygotowanie do sprawdzianów pisemnych (rozwiązywanie zadań) - 75 godz. (2,5 ECTS). Łącznie 150 godz. (5,0ECTS).
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Znajomość matematyki i fizyki w zakresie programu szkoły średniej (wskazany egz. maturalny z matematyki na poziomie rozszerz.) oraz matematyki w zakresie przedmiotów analiza matematyczna i algebra z geometrią.
- Limit liczby studentów:
- bez limitu
- Cel przedmiotu:
- Znajomość opisu ruchu i równowagi obiektów materialnych przy założeniach Newtona klasycznej mechaniki ogólnej, w tym znajomość opisu równowagi podstawowych obiektów konstrukcyjnych, oraz umiejętność rozwiązywania podstawowych problemów (zadań) kinematyki, statyki i kinetyki z tego zakresu - stanowiące podstawy modelowania i analiz technicznych obiektów i zjawisk w zakresie mechaniki, na podstawie przesłanek fizycznych, przy wykorzystaniu środków i narzędzi matematycznych, na potrzeby budownictwa i infrastruktury transportowej.
- Treści kształcenia:
- Wstęp.
Przedmiot mechaniki teoretycznej. Cele, zakres, struktura i sposób ujęcia przedmiotu. Uwagi o historii i literaturze przedmiotu.
Kinematyka.
Pojęcie ruchu. Kinematyka punktu. Ruch obrotowy i postępowy bryły. Ruch płaski, chwilowy środek prędkości. Ruch kulisty bryły. Ruch dowolnego układu sztywnego. Ruch układu dowolnego - więzy. Analiza ruchu punktu w dwóch układach odniesienia (ruch złożony).
Podstawy aksjomatyczne dynamiki klasycznej Galileusza-Newtona - pierwotne pojęcia (przestrzeń, czas, materia, siła, ruch fizyczny) i postulaty dynamiki (prawa Newtona), .
Dynamika.
1) Wektorowa i skalarowa dynamika Newtona.
Równoważność układów sił i twierdzenia redukcyjne. Pęd, kręt, energia kinetyczna i mechaniczna punktu i układu materialnego. Praca, moc, siły potencjalne i zachowawcze. Środki mas i momenty bezwładności brył i układów materialnych. Więzy idealne i nieidealne - tarcie, rodzaje tarcia i prawa tarcia. Prawa zmienności pędu i krętu. Zderzenia. Metoda energetyczna.
Podstawy statyki – równowaga układu materialnego, podstawowe warunki równowagi, zastosowania w analizie równowagi podstawowych elementów i układów konstrukcyjnych.
Siły bezwładności i metoda kinetostatyki.
2) Analityczna dynamika Lagrange’a.
Zasada d'Alemberta prac wirtualnych. Równania Lagrange’a. Zastosowanie zasady prac wirtualnych w statyce. Badanie położenia równowagi - stateczność równowagi. Zastosowania równań Lagrange’a w kinetyce - drgania układów materialnych, drgania układu o jednym stopniu swobody.
- Metody oceny:
- Zaliczenie ćwiczeń:
• 6 punktowanych sprawdzianów pisemnych jednogodzinnych, polegających na rozwiązaniu 2 zadań (po 2 sprawdziany z każdego z trzech podstawowych działów: kinematyki, statyki i dynamiki)
• 1 punktowana praca domowa ze statyki (analiza statyczna podstawowych układów konstrukcyjnych statycznie wyznaczalnych: belka ciągła, rama płaska, kratownica płaska)
Egzamin:
• egzamin pisemny - rozwiązanie zestawu 5 zadań; dopuszczone osoby z zaliczonymi ćwiczeniami, zwolnione osoby z zaliczeniem ćwiczeń na ocenę co najmniej 4,5
• egzamin ustny – sprawdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności jej stosowania w prostych zadaniach. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej egzaminu jest zaliczenie egzaminu pisemnego.
Ocena łączna: średnia ważona - 0,6 oceny z obu rodzajów ćwiczeń i 0,4 oceny z egzaminu.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- Podstawowy podręcznik:
• R. Nagórski, Zarys mechaniki teoretycznej, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1999.
Podstawowe zbiory zadań:
• W. Szcześniak: Zbiór zadań z mechaniki teoretycznej. Kinematyka, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2011.
• W. Szcześniak: Zbiór zadań z mechaniki teoretycznej. Statyka, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2010.
• W. Szcześniak, R. Nagórski: Zbiór zadań z mechaniki teoretycznej. Dynamika, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2008.
Materiały pomocnicze do wykładów (e-preskrypty w formacie pdf).
Literatura uzupełniająca:
• P. Wiśniakowski: Mechanika teoretyczna, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2016.
• R. Nagórski, W. Szcześniak: Mechanika teoretyczna (t.1 i 2), Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 1993.
• W. Szcześniak: Dynamika analityczna i Mathematica, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2011.
• W. Szcześniak: Dynamika teoretyczna w zadaniach dla dociekliwych, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2010.
• W. Szcześniak: Dynamika teoretyczna dla zaawansowanych, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2007.
- Witryna www przedmiotu:
- http://zmtnds.il.pw.edu.pl
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt W1
- Zna podstawowe pojęcia, założenia i twierdzenia (prawa, zasady) klasycznej mechaniki Galileusza-Newtona-Lagrange’a punku materialnego, sztywnej bryły materialnej i układu materialnego złożonego z tych elementów, w tym układu materialnego z więzami.
Weryfikacja: Egzamin - pytania zadawane studentom w sposób losowy.
Powiązane efekty kierunkowe:
K1_W01, K1_W04
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_W01, T1A_W02, T1A_W03, T1A_W05, T1A_W06, T1A_W07
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt U1
- Potrafi rozwiązywać zadania z zakresu kinematyki, statyki oraz dynamiki punktu materialnego, bryły sztywnej oraz układu tych elementów, z wykorzystaniem twierdzeń, równań i metod dynamiki Newtona jak też elementów dynamiki Lagrange’a.
Weryfikacja: 6 sprawdzianów z umiejętności samodzielnego rozwiązywania zadań.
Powiązane efekty kierunkowe:
K1_U25, K1_U28
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U03, T1A_U09, T1A_U01, T1A_U05, T1A_U08, T1A_U09
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt K1
- Potrafi przedstawić sformułowania i rozwiązania problemów w postaci raportu z samodzielnej pracy.
Weryfikacja: Przedstawienie do oceny pracy domowej.
Powiązane efekty kierunkowe:
K1_K01, K1_K02, K1_K03, K1_K06, K1_K07
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K03, T1A_K02, T1A_K05, T1A_K07, T1A_K01, T1A_K05, T1A_K06, T1A_K01, T1A_K07, T1A_K03, T1A_K07