Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Radiologia
Koordynator przedmiotu:
prof. nzw.dr hab. Natalia Golnik
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Mechatronika
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
RAD
Semestr nominalny:
6 / rok ak. 2019/2020
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1) Liczba godzin kontaktowych - 49 godz. • wykład - 30 godz. • laboratorium - 15 godz. • konsultacje – 2 godz. • egzamin -2 godz. 2) Praca własna - 85 godz. • zapoznanie z literaturą 30 godz. • przygotowanie do egzaminu 20 godz. • przygotowanie do laboratorium 10 godz. • przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń 25 godz. Razem 134 godzin -5 punktów ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2 punkty ECTS - liczba godzin kontaktowych - 49 godz. • wykład - 30 godz. • laboratorium - 15 godz. • konsultacje – 2 godz. • egzamin -2 godz.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
2 punkty ECTS – 52 godz. w tym:. • laboratorium - 15 godz. • konsultacje – 2 godz • przygotowanie do laboratorium 10 godz. • przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń 25 godz
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium15h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Podstawowe wiadomości z fizyki atomowej.
Limit liczby studentów:
36
Cel przedmiotu:
Podstawowe przygotowanie do pracy w Zakładach Radiologii na stanowiskach inżynierskich oraz w firmach instalujących oraz obsługujących sprzęt radiologiczny.
Treści kształcenia:
Zakres wykładu 1. Fizyczne podstawy radiologii. Budowa materii. Model standardowy. Model atomu Bohra. Poziomy energetyczne i przejścia między nimi. 2.Lampy rentgenowskie i generacja promieniowania X Budowa i charakterystyki lamp rentgenowskich. Generatory rentgenowskie i urządzenia pomocnicze. Widmo promieniowania X. Zależność widma od napięcia lampy, materiału anody i filtracji. 3.Oddziaływanie promieniowania X z materią. Mechanizmy oddziaływania promieniowania X z materią – efekt fotoelektryczny, zjawisko Comptona, generacja par. Osłabienie, rozproszenie i pochłanianie promieniowania. Masowy współczynnik osłabienia. Pojęcie warstwy połowicznego osłabienia. Geometria wąskiej i szerokiej wiązki. Energia efektywna. Filtry promieniowania. Filtry K. Promieniowanie rozproszone. 4.Obraz rentgenowski Obrazowanie rentgenowskie - błony rentgenowskie, wzmacniacze obrazu, radiografia cyfrowa. Charakterystyka błony rentgenowskiej. Czynniki wpływające na jakość obrazu. 5.Techniki specjalne w radiologii. Kontrasty. Mammografia. Tor wizyjny. Angiografia i radiologia interwencyjna. 6.Metody badań in vivo gęstości tkanek kostnych. Skład kości. Definicje wielkości BMD i BMC. Przegląd metod badania gęstości tkanek kostnych in vivo. Metody SPA (SXA) i DPA (DXA). Skanery densytometryczne (przykłady). 7.Promieniowanie jądrowe i zastosowania radioizotopów w medycynie Izotopy promieniotwórcze. Emisja promieniowania α, β i γ. Ścieżka stabilności. Szeregi promieniotwórcze. Prawo rozpadu promieniotwórczego. Okres połowicznego rozpadu izotopu. Radioizotopy stosowane w medycynie nuklearnej. Kompartmentowe modele metabolizmu radioizotopów. Rozpad fizyczny i wydalanie biologiczne. Izotopy emitujące pozytony. 8.Oddziaływanie cząstek naładowanych z materią. Jonizacja ośrodka przez cząstki naładowane. Masowa zdolność hamowania ośrodka. Średnia energia generacji pary jonów. Zasięg cząstek naładowanych. Rozmycie zasięgu i energii wiązki elektronów przy przechodzeniu przez ośrodek. Radioterapia protonowa. 9.Podstawowe wielkości dozymetryczne Definicje kermy, dawki ekspozycyjnej, dawki pochłoniętej i dawki efektywnej. Równowaga cząstek naładowanych na granicy ośrodków. Fantomy wodne i kalibracyjne. Jakość promieniowania. Pojęcie dawki efektywnej. Promieniowanie naturalne. 10.Oddziaływanie promieniowania jonizującego na organizmy żywe Mechanizm onkogenezy radiacyjnej. Hipoteza liniowej bezprogowej zależności dawka-efekt. Ryzyko radiologiczne. Dane epidemiologiczne. Cele i podstawy prawne systemu ochrony radiologicznej. Dawki graniczne Zasady ochrony personelu medycznego i strategie ochrony pacjenta. Wypadki radiologiczne w ochronie zdrowia – przykłady i analiza przyczyn. Zakres ćwiczeń laboratoryjnych Zapoznanie z regulaminem laboratorium oraz zasadami ochrony radiologicznej i bezpiecznej pracy w laboratorium. Aparat RTG z torem wizyjnym. Zapoznanie z budową i obsługą aparatu RTG z torem wizyjnym. Dobór warunków ekspozycji. Ocena wpływu parametrów ekspozycji na jakość obrazu RTG. Testy specjalistyczne aparatu RTG – badanie parametrów ekspozycji. Zapoznanie z wykonywaniem i oceną testów specjalistycznych parametrów ekspozycji. Testy specjalistyczne aparatu RTG – badanie parametrów obrazu RTG. Zapoznanie z wykonywaniem i oceną testów specjalistycznych parametrów obrazu RTG. Wyznaczanie charakterystyki błony RTG Zapoznanie z budową i rodzajami błon oraz kaset RTG. Wyznaczanie charakterystyk błon RTG. Tomografia komputerowa Zapoznanie z budową o obsługą tomografu komputerowego. Wykonanie badania fantomu. Rezonans magnetyczny Zapoznanie z budową o obsługą tomografu MRI . Wykonanie badania fantomu.
Metody oceny:
Egzamin. Ocena sprawozdań z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych
Egzamin:
tak
Literatura:
N. Golnik "Radiologia" skrypt (pdf), Wydział Mechatroniki PW, 2009 G.F. Knoll Radiation Detection and Measurements, John Wiley and Sons, 2000. B. Pruszyński (red). Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań” PZWL G. Pawlicki i In. (red) „Fizyka medyczna” Tom 9 w serii Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2000, wyd. Exit 2002. S.C. Bushong, Radiology for Technologists, Mosby, 1997
Witryna www przedmiotu:
http://zib.mchtr.pw.edu.pl
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka RAD_W01
Posiada uporządkowaną podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie aparatury rentgenowskiej i medycyny nuklearnej. Zna i rozumie powiązania zjawisk towarzyszących oddziaływaniu promieniowania z materią z rozwiązaniami konstrukcyjnymi aparatury rentgenowskiej
Weryfikacja: Egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W12, K_W17
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o, III.P6S_WG
Charakterystyka RAD-W02
Zna zasady działania detektorów promieniowania jonizującego - gazowych. scyntylacyjnych. termoluminescencyjnych i pólprzewodnikowych
Weryfikacja: egzamin
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka RAD_U01
Potrafi dobrać metodę obrazowania medycznego do obrazowania struktury i funkcji oraz wykorzystać aparat rentgenowski do uzyskania dobrego jakościowo obrazu przedmiotów nieożywionych. Potrafi zastosować podstawowe zasady ochrony radiologicznej przy pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące.
Weryfikacja: Sprawdziany wejściowe przed zajęciami laboratoryjnymi, sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych, test w ramach egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U10, K_U27
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka RAD_K01
Jest świadomy szczególnych uwarunkowań, odpowiedzialności i konieczności etycznych zachowań wynikających z pracy w kontakcie z pacjentem i personelem medycznym w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące.
Weryfikacja: Egzamin, sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K02, K_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KR, I.P6S_KO