Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Rekultywacja i zagospodarowanie obszarów zdegradowanych
Koordynator przedmiotu:
prof. dr hab. Alina Maciejewska, mgr inż. Łukasz Kuzak
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Gospodarka Przestrzenna
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
GP.SIS704
Semestr nominalny:
7 / rok ak. 2020/2021
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1. Liczba godzin kontaktowych – 65 godzin, w tym: a) obecność na wykładach - 30 godzin b) obecność na zajęciach projektowych - 30 godzin c) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu - 5 godzin 2. Praca własna studenta – 60 godzin, w tym: a) przygotowanie do zajęć projektowych - 14 godzin b) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych - 14 godzin c) realizacja zadań projektowych - 12 godzin d) przygotowanie do zaliczenia - 20 godzin Łączny nakład pracy studenta wynosi 125 godzin, co odpowiada 5 punktom ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
2,5 pkt. ECTS - liczba godzin kontaktowych 62, w tym: a) obecność na wykładach - 30 godzin b) obecność na zajęciach projektowych - 30 godzin c) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu - 5 godzin
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
3 pkt. ECTS - 75 godzin, w tym: a) obecność na zajęciach projektowych - 30 godzin b) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu - 5 godzin c) przygotowanie do zajęć projektowych - 14 godzin d) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych - 14 godzin e) realizacja zadań projektowych - 12 godzin
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt30h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Podstawowa wiedza z zakresu ochrony środowiska oraz gleboznawstwa.
Limit liczby studentów:
60
Cel przedmiotu:
Zapoznanie się z metodami rekultywacji obszarów zdegradowanych.
Treści kształcenia:
WYKŁAD Degradacja środowiska w przeszłości i obecnie. Główne przyczyny degradacji środowiska. Powiązania go-spodarki przestrzennej z działalnością rekultywacyjną. Ochrona i kształtowanie środowiska: cele, zasady i podstawy prawne. Procesy degradacji środowiska ze szczególnym uwzględnieniem gleb: podstawowe informacje o glebie; erozja wodna i wietrzna; ruchy masowe; pustynnienie i stepowienie; degradacja geomechaniczna gleb; degradacja hydrologiczna gleb (osuszenie, zawodnienie); degradacja chemiczna gleb (zakwaszenie, alkalizacja, zasolenie, zanieczyszczenie pierwiastkami śladowymi, zanieczyszczenie substancjami organicznymi); degradacja biologiczna gleb („zmęczenie gleb”, biologiczne skażenie gleb). Ogólne zasady i metody rekultywacji obszarów zdegradowanych: definicja rekultywacji; podstawy prawne rekultywacji; rekultywacja a zagospodarowanie; fazy (metody) rekultywacji (faza przygotowawcza, faz rekultywacji technicznej oraz faza rekultywacji biologicznej); funkcje roślinności na obszarach rekultywowanych biologicznie; kierunki zagospodarowania zrekultywowanych obszarów. Rekultywacja i zagospodarowanie obszarów zdegradowanych przez górnictwo podziemne: specyfika eksploatacji podziemnej; eksploatacja podziemna w Polsce; podziemna eksploatacja węgla kamiennego, rud metali i soli (skutki dla środowiska i gospodarki człowieka, metody rekultywacji technicznej, biologicznej oraz kierunki zagospodarowania terenów zrekultywowanych). Rekultywacja i zagospodarowanie obszarów zdegradowanych przez górnictwo otworowe: specyfika eksploatacji otworowej; eksploatacja otworowa w Polsce; otworowa eksploatacja siarki, ropy naftowej i gazu ziemnego (skutki dla środowiska i gospodarki człowieka, metody rekultywacji technicznej, biologicznej oraz kierunki zagospodarowania terenów zrekultywowanych). Rekultywacja i zagospodarowanie obszarów zdegradowanych przez górnictwo odkrywkowe: specyfika eks-ploatacji odkrywkowej; eksploatacja odkrywkowa w Polsce; odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego, siarki oraz surowców skalnych (skutki dla środowiska i gospodarki człowieka, metody rekultywacji technicznej, biologicznej oraz kierunki zagospodarowania terenów zrekultywowanych). Rekultywacja i zagospodarowanie odpadów energetyki węglowej. Rekultywacja obszarów zanieczyszczonych chemicznie: rekultywacja a remediacja; metody neutralizacji gleb zakwaszonych; metody remediacji gleb zasolonych; metody remediacji gleb zanieczyszczonych pierwiastkami śladowymi; metody remediacji gleb zanieczyszczonych związkami organicznymi; biologiczne metody remediacji gleb – bioremediacja i fitoremediacja (rizofiltracja, rizodegradacja, fitodegradacja, fitostabilizacja, fitowolatilizacja, fitoekstrakcja); wady i zalety fitoekstrakcji; dopuszczalne zawartości metali śladowych w glebach. ĆWICZENIA PROJEKTOWE Ćwiczenia składają się z trzech projektów i wyjazdu terenowego. Studenci opracowują następujące projekty: 1. Przygotowanie wniosku o wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele inwestycji górniczej wraz z wytycznymi dotyczącymi rekultywacji. 2. Przygotowanie planu rekultywacji i zagospodarowania terenów objętych kopalnictwem podziemnym. 3. Przygotowanie planu rekultywacji i zagospodarowania terenów objętych kopalnictwem odkrywkowym oraz zanieczyszczonych chemicznie. Program ćwiczeń obejmuje wyjazd terenowy do jednej z kopalń węgla brunatnego w Polsce. W trakcie wyjazdu zostaną przedstawione problemy rekultywacji i zagospodarowania obszarów zdegradowanych przez górnictwo odkrywkowe.
Metody oceny:
Wykład - zaliczenie pisemne (kolokwium). Ćwiczenia: wykonanie zadań projektowych oraz obecność na wyjeździe studialnym. Ocena końcowa wystawiana na podstawie średniej ocen z ćwiczeń i wykładów. Oceny wystawiane są według zasady: 5,0 - pięć (4,76 – 5,0), 4,5 - cztery i pół (4,26 - 4,74), 4,0 - cztery (3,76 - 4,25), 3,5 - trzy i pół (3,26 - 3,75), 3,0 - trzy (3,0 - 3,25).
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Baran S., Turski R., 1996, Degradacja, ochrona i rekultywacja gleb, Wyd. AR w Lublinie 2. Gołda T., 2005, Rekultywacja, Skrypty Uczelniane AGH, Kraków 3. Greinert H., Greinert A., 1999, Ochrona i rekultywacja środowiska glebowego, Wyd. Politechniki Zielonogórskiej 4. Karczewska A., 2008, Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych, Wyd. UP we Wrocławiu 5. Kasztelewicz Z., 2010, Rekultywacja terenów pogórniczych w polskich kopalniach odkrywkowych, Wyd. AGH, Kraków 6. Krzaklewski W., 1990, Analiza działalności rekultywacyjnej na terenach pogórniczych w głównych gałęziach przemysłu wydobywczego w Polsce, Wyd. SGGW–AR, Warszawa 7. Maciak F., 1996, Ochrona i rekultywacja środowiska, Wyd. SGGW, Warszawa 8. Maciejewska A., 2000, Rekultywacja i ochrona środowiska w górnictwie odkrywkowym, Wyd. Oficyna PW, Warszawa 9. Siuta J., 1998, Rekultywacja gruntów – Poradnik, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 10. Strzyszcz Z., Harabin Z., 2004, Rekultywacja i biologiczne zagospodarowanie odpadów górnictwa węgla kamiennego ze szczególnym uwzględnieniem centralnych zwałowisk, Prace i Studia, 61, IPIŚ PAN, Zabrze
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Efekt GP.SIS704_W1
zna procedury prawne i techniki związane z rekultywacją obszarów zdegradowanych
Weryfikacja: zaliczenie kolokwium
Powiązane efekty kierunkowe: K_W27_SR
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W07
Efekt GP.SIS704_W2
ma wiedzę na temat procesów degradacji ze szczególnym uwzględnieniem gleb
Weryfikacja: zaliczenie kolokwium
Powiązane efekty kierunkowe: K_W27_SR
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W07
Efekt GP.SIS704_W3
zna ogólne zasady i metody rekultywacji obszarów zdegradowanych przez górnictwo podziemne, otworowe, odkrywkowe oraz obszarów zanieczyszczonych chemicznie
Weryfikacja: zaliczenie kolokwium
Powiązane efekty kierunkowe: K_W27_SR
Powiązane efekty obszarowe: T1A_W03, T1A_W07

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Efekt GP.SIS704_U1
potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie w zakresie rekultywacji i zagospodarowania obszarów zdegradowanych
Weryfikacja: wykonanie projektu rekultywacji wybranego obszaru zdegradowanego
Powiązane efekty kierunkowe: K_U01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U01
Efekt GP.SIS704_U2
potrafi pracować indywidualnie i w zespole; umie oszacować czas potrzebny na realizację zleconego zadania; potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac zapewniający dotrzymanie terminów
Weryfikacja: zaliczenie kolejnych etapów pracy oraz obrona projektu w wyznaczonym terminie
Powiązane efekty kierunkowe: K_U02
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U02
Efekt GP.SIS704_U3
potrafi opracować dokumentację dotyczącą wykonania projektu rekultywacji obszaru zdegradowanego i przygotować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania
Weryfikacja: wykonanie i obrona projektu
Powiązane efekty kierunkowe: K_U03
Powiązane efekty obszarowe: T1A_U03
Efekt GP.SIS704_U4
posiada umiejętność pracy z ustawami, rozporządzeniami i aktami prawa miejscowego potrzebnych do przeprowadzenia procesu rekultywacji
Weryfikacja: przygotowanie wniosku o wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele inwestycji górniczej wraz z wytycznymi dotyczącymi rekultywacji
Powiązane efekty kierunkowe: K_U13
Powiązane efekty obszarowe: S1A_U05

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Efekt GP.SIS704_K1
rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się wynikającą między innymi z dynamicznym rozwojem metod rekultywacji
Weryfikacja: obrona projektu
Powiązane efekty kierunkowe: K_K01
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01
Efekt GP.SIS704_K2
ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności górniczej i jej wpływ na środowisko
Weryfikacja: obrona projektu
Powiązane efekty kierunkowe: K_K02
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K02
Efekt GP.SIS704_K3
potrafi nawiązać kontakt z różnymi specjalistami z zakresu rekultywacji i zagospodarowania obszarów zdegradowanych
Weryfikacja: wyjazd studialny
Powiązane efekty kierunkowe: K_K06
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01
Efekt GP.SIS704_K4
potrafi nawiązać kontakt z różnymi specjalistami pracującymi dla gospodarki przestrzennej
Weryfikacja: przygotowanie wniosku o wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele inwestycji
Powiązane efekty kierunkowe: K_K06
Powiązane efekty obszarowe: T1A_K01