- Nazwa przedmiotu:
- Kształtowanie krajobrazu
- Koordynator przedmiotu:
- Dr hab. inż. Adrianna Czarnecka
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Gospodarka Przestrzenna
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- GP.SMK116
- Semestr nominalny:
- 1 / rok ak. 2020/2021
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 1. Liczba godzin kontaktowych: 50, w tym:
a) wykład – 15 godz.
b) ćwiczenia projektowe – 30 godz.
c) konsultacje – 5 godz
2. Praca własna studenta – 50 godzin, w tym:
a) przygotowanie do zajęć projektowych, w tym wizje lokalne na obszarach badań: 8 x 3 godz. = 24 godz.
b) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych: 8 x 2 godz. = 16 godz.
c) realizacja zadań projektowych: 10 godz.
Łączny nakład pracy studenta wynosi 100 godzin, co odpowiada 4 punktom ECTS.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2 pkt. ECTS – liczba godzin kontaktowych 50, w tym:
a) wykład – 15 godz.
b) ćwiczenia projektowe – 30 godz.
c) konsultacje – 5 godz
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 3,4 pkt. ECTS - 85 godzin pracy studenta, w tym:
a) udział w zajęciach projektowych: 15 x 2 godz. = 30 godz.,
b) przygotowanie do zajęć projektowych, w tym wizje lokalne na obszarach badań: 8 x 3 godz. = 24 godz.
c) dokończenie (w domu) sprawozdań z zajęć projektowych: 8 x 2 godz. = 16 godz.,
d) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu: 5 x 1 godz. = 5 godz. (zakładamy, że student korzysta z co trzecich konsultacji),
e) realizacja zadań projektowych: 10 godz.
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt30h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Posiadanie wiedzy z zakresu ekologii, geografii, historii urbanistyki, planowania przestrzennego. Znajomość oprogramowania ArcGIS i AutoCAD.
- Limit liczby studentów:
- 60 - studentów na wykładzie, 30 - studentów na ćwiczeniach projektowych
- Cel przedmiotu:
- Celem wykładów jest zapoznanie studenta ze współczesnymi teoriami dotyczącymi struktury i funkcjonowania krajobrazu oraz z ich wpływem na kształtowanie przestrzeni. Celem wykładów jest zdobycie przez studenta wiedzy obejmującej znajomość zasad i metod wykorzystywanych w kształtowaniu środowiska przyrodniczego, kulturowego i wizualnego obszarów.
Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z postulatami Europejskiej Konwencji Krajobrazowej (EKK) wprowadzonej przez Komisję Europejską w 2000 roku, dzięki której krajobraz stał się platformą odniesienia dla wielu strategii i polityk. Wprowadzenie EKK zainicjowało również proces rozszerzania grona osób podejmujących decyzje dotyczące ochrony, planowania i gospodarowania krajobrazem poza krąg ekspertów i badaczy na rzecz szerokiego forum użytkowników krajobrazu. W Polsce zapisy EKK zaczęto wprowadzać w roku 2015 zapisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r. poz. 774, 1688).
Celem ćwiczeń projektowych jest zdobycie umiejętności opracowania studium krajobrazowego obszarów wyznaczonych w ramach współpracy z jednostkami planowania przestrzennego wybranych miast i gmin, obejmujące swym zakresem: inwentaryzację zasobów krajobrazowych, identyfikację i analizy walorów krajobrazowych (wartości historyczno-kulturowych, wartości przyrodniczych, wartości estetyczno-wizualnych, wartości symbolicznych krajobrazu) oraz opracowanie wytycznych do kształtowania krajobrazu.
Prace studentów mogą zostać wykorzystane przez współpracujące z Katedrą Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym (KGPiNoŚP) jednostki planowania przestrzennego wybranych miast i gmin, w ramach wdrożeń. Szczegółowy zakres tematyczny projektów realizowanych przez studentów podczas zajęć odpowiada aktualnym potrzebom jednostek planowania przestrzennego i może zmieniać się w poszczególnych latach akademickich.
Studenci mogą dodatkowo uczestniczyć w debatach publicznych z mieszkańcami obszaru, na których mają możliwość zaprezentowania wyników prac realizowanych w ramach przedmiotu.
- Treści kształcenia:
- Treści programowe dostosowano do aktualnych potrzeb społeczno-gospodarczych, do obowiązującego ustawodawstwa (m.in. ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r. poz. 774, 1688) – tzw. ustawy krajobrazowej). Studenci nabywają umiejętność praktycznego rozwiązywania problemów wykonując projekty dla obszarów miast i gmin, z którymi Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym (KGPiNoŚP) podpisała umowy o współpracy (współpraca z interesariuszami zewnętrznymi, w tym z organami samorządowymi). Wyniki prac studentów są wykorzystywane w pracach planistycznych podejmowanych przez jednostki planowania przestrzennego działające w gminach (wykorzystanie prac studentów w ramach opracowywanych studiów uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uchwał reklamowych i innych opracowań o charakterze studialnym). Prezentacja wyników prac odbywa się przed mieszkańcami gmin (partycypacja społeczna, podnoszenie problematyki jakości krajobrazu i związku z przestrzenią zamieszkania). KGPiNoŚP podpisuje z zaangażowanymi w prace jednostkami samorządu terytorialnego karty aplikacji produktu, przekazując prace studenckie wykonane w ramach ćwiczeń projektowych. Studenci mają możliwość odbycia wyjazdów studialnych (inwentaryzacja terenowa, prezentacja prac) oraz przeprowadzenia prac w ramach komplementarnych modułów przedmiotów – studenci pracują na tych samych obszarach rozwiązując różne zagadnienia związane z gospodarką przestrzenną w ramach dwóch przedmiotów: kształtowanie krajobrazu oraz kształtowanie przestrzeni na obszarach wiejskich.
Treści merytoryczne - wykład:
• Definicja i zakres pojęciowy terminu 'krajobraz'
• Ochrona, gospodarowanie i planowanie krajobrazu
• Krajobraz w przepisach prawa
• Narzędzia ustawy krajobrazowej
• Krajobraz jako dziedzictwo
• Czytanie krajobrazu. Budowanie tożsamości lokalnej
• Krajobraz kulturowy obszarów wiejskich w Polsce
• Historyczne krajobrazy kulturowe X-XVI wieku
• Historyczne krajobrazy kulturowe XVII-XVIII wieku
• Krajobrazy kulturowe XIX-XX wieku
• Zielona infrastruktura miasta
• Struktura i organizacja krajobrazu
• Funkcjonowanie systemów krajobrazowych
• Kształtowanie krajobrazu w krajach Unii Europejskiej
• Sprawdzian
Treści merytoryczne - ćwiczenia projektowe:
W ramach projektu studenci wykonują studium krajobrazu wybranego obszaru. Przeprowadzają analizę zapisów wybranych dokumentów pod kątem zasad ochrony krajobrazu, planowania i gospodarowania krajobrazem. Przeprowadzają inwentaryzację zasobu krajobrazowego w terenie. Przeprowadzają identyfikację i analizy walorów krajobrazowych (wartości historyczno-kulturowych, wartości przyrodniczych, wartości estetyczno-wizualnych, wartości symbolicznych krajobrazu). Opracowują wytyczne do kształtowania krajobrazu obszaru.
- Metody oceny:
- Wykład: pisemny sprawdzian z tematyki wykładów obejmujący zagadnienia teoretyczne przedstawione w formie pytań otwartych.
1. Termin pisemnego sprawdzianu zaliczeniowego i sprawdzianu poprawkowego podaje prowadzący zajęcia z wyprzedzeniem co najmniej jednego tygodnia.
2. Do sprawdzianu poprawkowego mogą przystąpić studenci, którzy nie pisali lub nie zaliczyli sprawdzianu pisemnego oraz studenci, którzy chcą poprawić ocenę ostateczną z wykładów, w takim wypadku ocena ostateczna z wykładów będzie średnią arytmetyczną ze sprawdzianu pierwszego i sprawdzianu poprawkowego.
3. Wyniki sprawdzianów przekazywane są studentom za pomocą poczty elektronicznej lub za pomocą wirtualnego dziekanatu (Verbis).
4. Podczas sprawdzianów nie dopuszcza się korzystania z materiałów pomocniczych oraz urządzeń elektronicznych (telefony, tablety itp. muszą być wyłączone i pozostawione w wyznaczonym przez prowadzącego miejscu).
Projekt: wykonanie, prezentacja i obrona poszczególnych analiz/studiów/projektów.
1. Warunkiem zaliczenia projektu jest wykonanie i otrzymanie oceny pozytywnej z wszystkich analiz/studiów/projektów przewidzianych programem zajęć,
2. Formę i zakres prac związanych z wykonaniem analiz/studiów/projektów określa prowadzący ćwiczenia.
3. Ocenę ostateczną z ćwiczeń projektowych ustala się jako średnią arytmetyczną z wszystkich prac.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Bielska A., Kupidura A., 2013: Kształtowanie przestrzeni na obszarach wiejskich, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa;
Bielska A., Kupidura A., Rogoziński R., 2013: Analiza uwarunkowań środowiskowych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym gminy Cegłów, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Seria Monografie: Gospodarka Przestrzenna, Warszawa;
Bogdanowski J., 1976: Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, Wyd. PAN Ossolineum, Kraków;
Bogdanowski J., Łuczyńska-Bruzda M., Nowak Z., 1979: Architektura krajobrazu, Wyd. PWN, Warszawa;
Bogdanowski J., 1999, Metoda jednostek i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych (JARK-WAK) w studiach i projektowaniu, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków;
Chmielewski T.J., 2012: Systemy krajobrazowe. Struktura-funkcjonowanie-planowanie, PWN, Warszawa;
Cullen G., 1961: Townscape. London, The Architectural Press;
Drapella-Hermansdorfer A., (red.), 2004: Kształtowanie krajobrazu: idee, strategie, realizacje. Część I. Saksonia, Brandenburgia, Berlin, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław;
Drapella-Hermansdorfer A., (red.), 2005: Kształtowanie krajobrazu. Idee, strategie, realizacje. Część II. Londyn i okolice, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław;
Klemens J., 2007: Zarys historii kształtowania ogrodów od Starożytności do Baroku, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice;
Kupidura A., 2013: Dziedzictwo krajobrazowe w gospodarowaniu przestrzenią, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Prace naukowe, Geodezja, z. 53, Warszawa
Kupidura A., Łuczewski M., Kupidura P., 2011: Wartość krajobrazu. Rozwój przestrzeni obszarów wiejskich, PWN, Warszawa;
Lynch K., 2011: Obraz miasta, Wyd. Archivolta, Kraków, Wejchert K., 1984 (2010 reprint): Elementy kompozycji urbanistycznej, Wyd. Arkady, Warszawa;
Majdecki L., 1981: Historia ogrodów. Przemiany formy i konserwacja, PWN, Warszawa;
Pawłowska K. (red.), 2001: Architektura krajobrazu a planowanie przestrzenne, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków;
Richling A., Solon J., 2011: Ekologia krajobrazu, Wyd. PWN, Warszawa;
Różańska A., Krogulec T., Rylke J., 2002: Ogrody. Historia architektury i sztuki ogrodowej, Wyd. SGGW, Warszawa;
Wojciechowski I., 1987: Ekologiczne podstawy kształtowania środowiska, Wyd. PWN, Warszawa;
Wolski P., 2002: Przyrodnicze podstawy kształtowania krajobrazu. Słownik pojęć, Wyd. SGGW, Warszawa;
Żarska B., 2005: Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- Część wykładów jest realizowana w ramach platformy e-learning PW
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt GP.SMK116_W1
- ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę w zakresie oceny stanu zasobów krajobrazowych oraz zasad i metod kształtowania krajobrazu
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W02, K_W03, K_W08
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_W07, T2A_W04, T2A_W08, P2A_W03, T2A_W04, T2A_W08
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt GP.SMK116_U1
- potrafi analizować uwarunkowania kształtowania krajobrazu oraz rozumie wieloaspektowość tego procesu
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U09, K_U11_SR, K_U11_UR
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_U01, T2A_U02, T2A_U03, S2A_U06, S2A_U07, P2A_U02, P2A_U08, S2A_U03, T2A_U10, T2A_U07, T2A_U10, T2A_U15
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt GP.SMK116_K1
- ma wyrobioną świadomość zawodową społecznej odpowiedzialności przy ocenie i w podejmowaniu decyzji w zakresie ochrony, planowania i zarządzania zasobami krajobrazowymi
Weryfikacja: ocena wykonania i obrony zadań projektowych
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T2A_K02, T2A_K03, S2A_K05