- Nazwa przedmiotu:
- Oceny środowiskowe w biogospodarce
- Koordynator przedmiotu:
- Prof. nzw. dr hab. inż. Andrzej Kulig, dr hab. inż. Agnieszka Pusz, dr inż. Mirosław Szyłak-Szydłowski
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny ograniczonego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Biogospodarka
- Grupa przedmiotów:
- Blok XI
- Kod przedmiotu:
- -
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2020/2021
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Wykłady 30
Zajęcia laboratoryjne 0
Ćwiczenia projektowe 15
Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 0
Zapoznanie się z literaturą 10
Napisanie programu, uruchomienie, weryfikacja 0
Analiza danych do projektu (m.in. studia internetowe) i przygotowanie raportu 20
Przygotowanie do egzaminu, obecność na egzaminie 0
Przygotowanie do kolokwiów 15
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,5
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1,5
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- brak
- Limit liczby studentów:
- 90
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z procedurami ocen środowiskowych w procesach projektowania, realizacji oraz eksploatacji instalacji i obiektów w biogospodarce. Ćwiczenia projektowe, uzupełnione wiedzą przekazaną podczas wykładu, dają znajomość procedur formalno-prawnych oraz umiejętność opracowania karty informacyjnej przedsięwzięcia, oceny niektórych oddziaływań i realizacji wybranych elementów raportu o oddziaływaniu na środowisko.
- Treści kształcenia:
- Treści merytoryczne wykładów
Oddziaływania na środowisko przedsięwzięć inwestycyjnych i ich ocena. Podstawowe definicje. Krótki rys historyczny ocen środowiskowych na świecie, w UE i w Polsce. Zasady oraz przepisy międzynarodowe (dyrektywy i konwencje) związane z procedurami ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ). Podstawy prawne procedur OOŚ w Polsce – ewolucja przepisów i ich ostateczny kształt. Rodzaje przedsięwzięć w biogospodarce wpływających na stan środowiska, m.in. zamierzenia budowlane oraz inne formy działalności. Proces inwestycyjny w świetle wymagań ochrony środowiska. Cele merytoryczne oraz rodzaje ocen środowiskowych. Strategiczne oceny środowiskowe – prognozy skutków realizacji polityki, strategii, planu i programu. OOŚ w kontekście transgranicznym. Procedury formalno-prawne OOŚ – analiza schematów. Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na etapie planowania inwestycji. Raport o oddziaływaniu na środowisko - zasady opracowania i wymagania formalne w zakresie jego opiniowania. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia w świetle wymagań ustawy OOŚ. Harmonogram procedury oceny. Oddziaływanie na etapie realizacji, eksploatacji i likwidacji obiektu. Metody i techniki wykonywania ocen. Materiały źródłowe w ocenach środowiskowych. Wykorzystanie danych z monitoringu środowiska. Ustalanie zakresu OOŚ. Listy sprawdzające opisowe. Sposoby uszczegółowiania ocen. Metody OOŚ: listy sprawdzające skalowane i ważone, macierze, m. nakładkowa, m. powiązań sieciowych, m. porównania stanów środowiska i modelowanie matematyczne. Wariantowanie rozwiązań w OOŚ. Oceny porealizacyjne i przeglądy ekologiczne (PE). Zasady ogólne i wymagania formalne wykonywania przeglądów środowiskowych. PE terenów zanieczyszczonych. Szczegółowe procedury PE (procesy prywatyzacyjne, zarządzanie środowiskiem, gospodarka wodno-ściekowa i odpadami). Oddziaływanie na środowisko obiektów w sektorze biogospodarki. Źródła, rodzaje i zasięg oddziaływania zakładów rolno-spożywczych, oczyszczalni ścieków, obiektów mechaniczno-biologicznego przetwarzania oraz składowania odpadów itp. (przykłady). Czynne i bierne metody ograniczenia niekorzystnych oddziaływań. Problematyka uciążliwości obiektów w biogospodarce. Oddziaływanie zapachowe: identyfikacja i inwentaryzacja źródeł odorantów, metodyki badań i kryteria oceny oraz metody zwalczania uciążliwości. Emisja hałasu i jej wpływ na klimat akustyczny. Udział społeczeństwa w procedurach ocen środowiskowych. Formy i techniki konsultacji z udziałem społeczeństwa. Autorzy ocen (konsultanci, eksperci, biegli). Rola inwestora i organów ochrony środowiska w procedurze OOŚ.
Treści merytoryczne
Projektów
Wymagania formalno-prawne dla poszczególnych grup przedsięwzięć, przedstawienie procedury. Opis planowanego przedsięwzięcia, lokalizacja oraz karta informacyjna przedsięwzięcia. Elementy przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne środowiska. Zakres raportu, rozwiązania techniczne i technologiczne. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania przedsięwzięcia. Przedstawienie rozwiązań alternatywnych. Przewidywane oddziaływania na poszczególne elementy środowiska na etapie budowy, eksploatacji i likwidacji. Macierz Leopolda. Przewidywane działania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensowanie szkodliwych oddziaływań. Analiza możliwych konfliktów społecznych wraz z propozycjami ich uniknięcia lub zminimalizowania. Monitoring oddziaływania przedsięwzięcia. Prezentacja raportu.
- Metody oceny:
- kolokwium zaliczeniowe
opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. Przepisy prawnej ochrony środowiska, w tym m.in. ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62; t.j. Dz. U. z 2013 Nr 0 poz. 1232 z późn. zm.), ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227; t.j. Dz. U. z 2013 Nr 0 poz. 1235 z późn. zm.; zwana dalej ustawą OOŚ) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397).
2. Bugajska A., Kulig A.: Prawodawstwo w ochronie środowiska z elementami ocen oddziaływania na środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2014 r.
3. Forkiewicz E., Kawicki A. (2009): Postępowania administracyjne w sprawach określonych ustawą z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ministerstwo Środowiska. Warszawa.
1. Przepisy prawnej ochrony środowiska, w tym m.in. ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62; t.j. Dz. U. z 2013 Nr 0 poz. 1232 z późn. zm.), ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227; t.j. Dz. U. z 2013 Nr 0 poz. 1235 z późn. zm.; zwana dalej ustawą OOŚ) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397).
2. Bugajska A., Kulig A.: Prawodawstwo w ochronie środowiska z elementami ocen oddziaływania na środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2014 r.
3. Forkiewicz E., Kawicki A. (2009): Postępowania administracyjne w sprawach określonych ustawą z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ministerstwo Środowiska. Warszawa.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- -
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W_01
- Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W09, K_W13
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W_02
- Posiada poszerzoną wiedzę z zakresu podstawowych technik i narzędzi badawczych monitorowania oraz ochrony poszczególnych komponentów środowiska przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W12, K_W13
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka W_03
- Posiada wiedzę z zakresu zarządzania, w tym zarządzania jakością, oraz uwarunkowań środowiskowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W17, K_W18
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U_01
- Potrafi pozyskiwać i rozumie informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi interpretować uzyskane informacje, oraz oceniać ich rzetelność i wyciągać z nich wnioski, formułować i uzasadniać opinie.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U_02
- Potrafi przygotować i przedstawić ustną prezentację z zakresu ocen środowiskowych. W oparciu o wiedzę ogólną wyjaśnia podstawowe zjawiska związane z istotnymi procesami zachodzącymi w środowisku przyrodniczym w wyniku działalności w biogospodarce.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U02, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U_03
- Potrafi oceniać zagrożenia poszczególnych komponentów środowiska i zdrowia ludzkiego związane z działalnością człowieka.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U_04
- Potrafi wykorzystać oraz ocenić przydatność rutynowych metod i technik służących ochronie środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U13
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka U_05
- Potrafi przeprowadzać ocenę oddziaływania przedsięwzięć i inwestycji na różne komponenty środowiska.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K_01
- Potrafi pracować w zespole, pełnić w nim różne funkcje (w tym kierownicze) i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową.
Weryfikacja: prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K02, K_K03, K_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe:
- Charakterystyka K_02
- Potrafi formułować problemy w celu pogłębienia rozumienia danego zagadnienia lub uzupełnienia luk w rozumowaniu.
Weryfikacja: zaliczenie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K05, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: