- Nazwa przedmiotu:
- Systemy mikroprocesorowe w sterowaniu
- Koordynator przedmiotu:
- Maciej Ławryńczuk
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Automatyka i Robotyka
- Grupa przedmiotów:
- Przedmioty techniczne
- Kod przedmiotu:
- SMS
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2019/2020
- Liczba punktów ECTS:
- 5
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
-
Udział w wykładach: 15 x 2 godz. = 30 godz.
Udział w laboratoriach: 15 x 2 godz. = 30 godz.
Praca własna: 60 godz.
Udział w konsultacjach: 5 godz.
Łączny nakład pracy studenta: 125 godz., co odpowiada 5 ECTS
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 3
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 2,5
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium30h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Limit liczby studentów:
- 48
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest przedstawienie metodyki projektowania, programowania i testowania systemów mikroprocesorowych znajdujących zastosowanie w sterowaniu i automatyce (w czasie rzeczywistym), przy uwzględnieniu obowiązujących standardów przemysłowych oraz norm bezpieczeństwa.
W trakcie wykładu omawiane są bloki funkcjonalne współczesnych systemów mikroprocesorowych oraz sposób ich wykorzystania w projektowanym systemie sterującym. Omawia się wszystkie etapy prac:
sformułowanie problemu, opracowanie wstępnej koncepcji systemu, projekt sprzętowy systemu, przygotowanie oprogramowania, uruchamianie sprzętu i oprogramowania, testy środowiskowe, wdrożenie produkcyjne, certyfikację, wprowadzenie na rynek i walidację.
Podczas opracowania systemu uwzględnia się wymogi technologii produkcji, systemu zapewnienia jakości oraz wymogi prawne Ustawy o Ocenie Zgodności (oznaczanie znakiem CE). W trakcie zajęć laboratoryjnych studenci mają możliwość zaprojektowania mikroprocesorowego systemu sterowania procesu laboratoryjnego działającego w czasie rzeczywistym.
W trakcie wykładu i zajęć laboratoryjnych wykorzystuje się współcześnie produkowane mikroprocesory wbudowane 32 bitowe o architekturze ARM Cortex.
- Treści kształcenia:
- Wprowadzenie. Specyfika i struktura systemu mikroprocesorowego automatyki przeznaczonego do sterowania w czasie rzeczywistym. (1 godz.)
Specyfika i etapy projektowania systemu mikroprocesorowego automatyki: sformułowanie problemu, opracowanie wstępnej koncepcji systemu, projekt sprzętowy systemu, przygotowanie oprogramowania, uruchamianie sprzętu i oprogramowania, testy środowiskowe, wdrożenie produkcyjne, certyfikacja, wprowadzenie na rynek i walidacja. (1 godz.)
Przegląd współcześnie dostępnych platform sprzętowych pod kątem zastosowania w systemie automatyki. Wybór platformy. (1 godz.)
Architektura rdzenia Cortex-M. Tryby adresowania, lista rozkazów. (1 godz.)
Zestaw uruchomieniowy, złącze JTAG. Oprogramowanie narzędziowe. Przygotowywanie, uruchamianie i testowanie programów. (1 godz.)
Bloki funkcjonalne mikroprocesora oraz ich wykorzystanie w budowanym systemie sterującym automatyki. Sygnały zegarowe, układy czasowe, watchdog. (1 godz.)
Przerwania maskowalne i niemaskowalne oraz ich wykorzystanie w budowanym systemie sterującym automatyki, blok NVIC, priorytety przerwań, tablica wektorów przerwań, program obsługi przerwań. (1 godz.)
Porty wejścia-wyjścia, obsługa podstawowych urządzeń wejścia-wyjścia: klawiatura, wyświetlacze LED/LCD, odczyt stanów, wyjście z otwartym kolektorem, problemy praktyczne (np. odbicia styków). Sterowanie silników: generacja sygnału PWM, pomiar parametrów wejściowego sygnału PWM. (2 godz.)
Bezpośredni dostęp do pamięci (DMA) i jego wykorzystanie w mikroprocesorowym systemie automatyki, współpraca układów czasowych z kontrolerem DMA. (1 godz.)
Przetworniki analogowo-cyfrowe (A/C) i cyfrowo-analogowe (C/A) wbudowane i zewnętrzne w zastosowaniu do komunikacji z urządzeniami automatyki. Standard przemysłowy 4-20 mA i 0-10 V. Współpraca przetworników z układem DMA i przerwaniami. (2 godz.)
Transmisja szeregowa. Warstwy i funkcje modelu ISO/OSI wykorzystywane w warunkach przemysłowych. Warstwa fizyczna RS-232, RS-422 i RS-485. Interfejs I2C. Warstwa łącza danych, ramki, obliczanie sumy kontrolnej (CRC). Przemysłowe protokoły transmisji na przykładzie protokołów Modbus ASCII, Modbus RTU i Gaz-Modem 3. Warstwa sesji. (2 godz.)
Reprezentacja liczb w komputerze, kod U2, liczby zmienno-przecinkowe krótkie i długie. Koprocesor arytmetyczny lub realizacja programowa. (2 godz.)
Przykład zastosowania obliczeń zmiennoprzecinkowych w systemie mikroprocesorowym automatyki: implementacja algorytmów regulacji PID i predykcyjnej. (3 godz.)
Cyfrowe przetwarzanie sygnałów w mikroprocesorowym systemie automatyki, szybka transformata Fouriera (FFT). (1 godz.)
Zalety i wady dostępnych na rynku systemów czasu rzeczywistego (FreeRTOS, QNX, RTLinux) w zastosowaniu do sterowania. (2 godz.)
Zasady projektowania płyt drukowanych z uwzględnieniem odporności EMC, warstwy, prowadzenie mas i zasilania. EMC - kompatybilność elektromagnetyczna: emisja i odporność, Burst, ESD, Surge, Transients, RF. (1 godz.)
Projektowanie mikroprocesorowego systemu automatyki przy uwzględnieniu obowiązujących norm. Dyrektywy ATEX, MID i RTTE. Metrologia prawna. (1 godz.)
Wdrożenie produkcyjne: technologie lutowania (fala do elementów przewlekanych i lutowanie rozpływowe do powierzchniowych). Umieszczanie znaczników na płytach do pozycjonowania przy nanoszeniu pasty i układaniu elementów. Rodzaje obudów i uwzględnienie rozkładu temperatur w procesie lutowania przy projekcie płyty. Jakość w produkcji: wilgoć (hermetyzowanie laminatów), strefy ochrony od ESD. System jakości ISO9001. Badania jakości w komorach klimatycznych, klasy klimatyczne wyrobów, szczelność obudów IP. Badania końcowe. Serwis i obsługa, statystyki awarii, działania korygujące. Walidacja. (2 godz.)
Wprowadzenie systemu na rynek. Zasady ogólne oznaczania wyrobów znakiem CE: moduły od A do H, normy zharmonizowane, notyfikowane, wymagania i badania, certyfikacja.
- Metody oceny:
- Kolokwia, laboratorium.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Patryk Chaber: Systemy mikroprocesorowe w sterowaniu: ćwiczenia laboratoryjne (skrypt). Warszawa, 2016.
Maciej Szumski: Systemy mikroprocesorowe w sterowaniu (skrypt). Warszawa, 2016.
- Witryna www przedmiotu:
- brak
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka SMS_W01
- Wiedza na temat sposobu działania współczesnych systemów mikroprocesorowych znajdujących zastosowanie w sterowaniu.
Weryfikacja: kolokwium, laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
- Charakterystyka SMS_W02
- Wiedza z zakresu projektowania, programowania i testowania systemów mikroprocesorowych znajdujących zastosowanie w sterowaniu.
Weryfikacja: kolokwium, laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W02, K_W03, K_W15
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
- Charakterystyka SMS_W03
- Wiedza z zakresu standardów przemysłowych oraz norm bezpieczeństwa, które mają spełniać systemy mikroprocesorowe znajdujące zastosowanie w sterowaniu.
Weryfikacja: kolokwia
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka SMS_U01
- Umiejętność projektowania, programowania i testowania systemów mikroprocesorowych znajdujących zastosowanie w sterowaniu.
Weryfikacja: kolokwium, laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U15, K_U16, K_U19, K_U23, K_U10, K_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe:
III.P6S_UW.4.o, I.P6S_UW, III.P6S_UW.1.o, III.P6S_UW.2.o, III.P6S_UW.3.o, I.P6S_UK
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka SMS_K01
- Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki
działalności inżynierskiej, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z
tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje.
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KK, I.P6S_KR
- Charakterystyka SMS_K02
- Umiejętność pracy w grupie.
Weryfikacja: laboratorium
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: