- Nazwa przedmiotu:
- Finanse publiczne i prawo finansowe
- Koordynator przedmiotu:
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obowiązkowe
- Kod przedmiotu:
- A13_FPPF
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2021/2022
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Obciążenie studenta:
Udział w wykładach 20 godzin.
Udział w ćwiczeniach 10 godzin (łącznie godziny kontaktowe: 30 godzin).
Praca własna: przygotowanie do zajęć, do kolokwium i egzaminu 70 godzin.
Sumaryczne obciążenie pracą studenta 100 godzin.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Przy bezpośrednim udziale nauczyciela akademickiego student uzyskuje jeden punkt ECTS (przedmiot realizowany jest w wymiarze 30 godzin wykładowych i ćwiczeniowych).
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 0,5
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład15h
- Ćwiczenia15h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Wiedza na temat prawa konstytucyjnego, prawa administracyjnego, prawa cywilnego na poziomie wynikającym z programu dwóch pierwszych lat studiów pierwszego stopnia w zakresie administracji.
- Limit liczby studentów:
- brak
- Cel przedmiotu:
- Założenia i cele przedmiotu:
Przedmiot opiera się na założeniu, że praca w instytucjach rządowych i samorządowych, instytucjach Unii Europejskiej, stowarzyszeniach i fundacjach oraz praca naukowa w dyscyplinie nauki prawne i nauki o polityce i administracji wymaga znajomości podstawowych koncepcji teoretycznych w zakresie finansów publicznych i prawa finansowego. Przedmiot ma na celu dostarczenie wiedzy oraz kształtowanie umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych w tym zakresie.
Zamierzone cele dydaktyczne można podzielić na dwie grupy:
1. merytoryczne (opanowanie kluczowych pojęć, zrozumienie instytucji prawnych i zasad prawa finansowego z uwzględnieniem odrębności poszczególnych gałęzi prawa normujących gromadzenie i dystrybucję środków pieniężnych jak prawo podatkowe, publiczne prawo bankowe, prawo budżetowe),
2. osiągnięcie określonych umiejętności praktycznych (dokonywanie wykładni przepisów w
zakresie prawa finansów publicznych umożliwiające ich poprawne zastosowanie w praktyce).
- Treści kształcenia:
-
WYKŁADY:
1. Wybrane zagadnienia ogólne z zakresu prawa finansowego
1.1. Pojęcie i zakres prawa finansowego
1.2. Pojęcie finansów publicznych na tle regulacji ustawowej i poglądów doktryny
1.3. Prawo finansowe w systemie prawa
2. Prawo budżetowe
2.1. Wprowadzenie do problematyki prawnej regulacji finansów publicznych
2.2. Jednostki sektora finansów publicznych
2.3. Środki publiczne, nadwyżka i deficyt sektora finansów publicznych
2.4. Dług publiczny
2.5. Dyscyplina finansów publicznych
2.6.Budżet Państwa
2.6.1. Instytucje materialnego prawa budżetowego
2.6.2.Procedura budżetowa
2.6.3. Kontrola wykonania budżetu
2.7. Budżet jednostek samorządu terytorialnego
2.7.1. Uchwała budżetowa jako podstawa gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego
2.7.2. Procedura budżetowa
2.2.3. Kontrola wykonania budżetu oraz kontrola i nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu terytorialnego
3. Prawo podatkowe
3.1.Ogólne prawo podatkowe
3.1.1. Podstawowe pojęcia prawa podatkowego
3.1.2. Konstrukcja prawna podatku
3.2. Szczegółowe prawo podatkowe
3.2.1. Podatki dochodowe – omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych 3.2.2. Podatki obrotowe– omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych
3.2.3. Podatki przychodowe i majątkowe– omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych
4. System finansowy ubezpieczeń
4.1. Ubezpieczenia społeczne
4.1.1. Podział ubezpieczeń w Polsce
4.1.2. Zakres przedmiotowy ubezpieczeń
4.1.3. Zasady ubezpieczeń społecznych
4.1.4. Niektóre podmioty wykonujące zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych
4.1.5. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych
4.1.6. Fundusz Rezerwy Demograficznej
4.1.7. Ubezpieczenia społeczne rolników
4.2. Ubezpieczenie zdrowotne
4.2.1.Zasady finansowania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 4.2.2. Zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń 4.2.3.Zasady powszechnego - obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego 4.2.4.Zasady funkcjonowania, organizację i zadania Narodowego Funduszu Zdrowia
5. Wybrane zagadnienia prawa rynku finansowego
5.1. Dwuszczeblowy system bankowy
5.2. Bank centralny – cel powołania, zasady funkcjonowania, rola na współczesnych rynkach finansowych
5.3. Banki komercyjne – formy organizacyjno-prawne, podstawowy zakres działalności bankowej
5.4. Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe jako instytucje parabankowe
5.5. Bankowy Fundusz Gwarancyjny
5.6. Nadzór nad rynkiem finansowym
Ćwiczenia (tematy oraz zagadnienia)
1. Podstawowe zagadnienia z zakresu finansów publicznych (pojęcie finansów publicznych, źródła prawa finansowego, Konstytucja jako źródło prawa finansów publicznych.
3. Jednostki sektora finansów publicznych – rodzaje i charakterystyka jednostek sektora finansów publicznych, zasady ich funkcjonowania w zakresie gospodarki finansowej.
4. Decentralizacja finansów publicznych i system budżetowy w państwie (budżet państwa a budżety JST). Subwencje i dotacje. Budżet tradycyjny a budżet zadaniowy.
5. Dochody publiczne.
6. Wydatki publiczne i ich klasyfikacja. Deficyt budżetowy i dług publiczny.
7. Zasady i zakres odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
8. Prawo podatkowe.
- Metody oceny:
- Metody etapowej weryfikacji osiągania efektów uczenia się:
Kolokwium, udział w dyskusji, wykonanie zadań na ćwiczeniach.
Metody końcowej weryfikacji osiągania efektów uczenia się:
Test jednokrotnego wyboru z możliwymi pytaniami otwartymi
.
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
-
Literatura podstawowa:
1. Michał Bitner, Elżbieta Chojna-Duch, Jakub Chowaniec, Marek Grzybowski, Piotr Karwat, Elżbieta Kornberger-Sokołowska, Marcin Lachowicz, Hanna Litwińczuk, Witold Modzelewski, Krzysztof Radzikowski, Maciej Ślifirczyk, Maria Supera-Markowska, Karolina Tetłak, Marek Waluga, Prawo finansowe. Prawo finansów publicznych. Prawo podatkowe. Prawo bankowe. Warszawa, 2017
2. Damian Cyman,Anna Dobaczewska, Andrzej Drwiłło (redaktor naukowy), Hanna G. Adamkiewicz, Edward Juchniewicz, Anna Jurkowska-Zeidler, Dorota Maśniak, Rafał Mroczkowski, Aleksandra Nadolska, Przemysław Panfil, Anna Reiwer-Kaliszewska, Tomasz Sowiński, Małgorzata Stwoł, Małgorzata Wróblewska, Podstawy finansów i prawa finansowego, Warszawa, 2018
Literatura uzupełniająca: 1. A. Drwiłło, Podstawy finansów i prawa finansowego, Wolters Kluwer, Warszawa 2014
2. P. Panfil, Prawne i finansowe uwarunkowania długu Skarbu Państwa, Wolters Kluwer, Warszawa 2016
3. L. Lipiec-Warzecha, Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Komentarz, Warszawa 2012.
4. Ustawa o finansach publicznych. Komentarz., P. Smoleń (red.), Warszawa 2012 5. Ustawa o finansach publicznych. Komentarz prawno-finansowy, H. Dzwonkowski, G. Gołębiowski (red.), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2014
5. M. Bitner, Prawne instrumenty ograniczania deficytu budżetowego i długu publicznego jednostek samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2016
- Witryna www przedmiotu:
- ---
- Uwagi:
- Metody dydaktyczne:
- metody podające (wykład informacyjny, wyjaśnienie),
- metody problemowe (metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna),
- metody praktyczne (pokaz, ćwiczenie przedmiotowe),
- metody programowane (z użyciem komputera) .
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W_01
- Zna podstawową terminologię z zakresu finansów publicznych.
Weryfikacja: Sprawdzenie wiedzy w formie testu wyboru, testu z pytaniem otwartym lub krótkiej odpowiedzi na określony temat
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
- Charakterystyka W_02
- Student zna źródła prawa finansowego.
Weryfikacja: Sprawdzenie wiedzy w formie testu wyboru, testu z pytaniem otwartym lub krótkiej odpowiedzi na określony temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01, K_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
- Charakterystyka W_03
- Ma podstawową wiedzę o celach, funkcjach i zasadach gospodarki środkami publicznymi.
Weryfikacja: Sprawdzenie wiedzy w formie testu wyboru, testu z pytaniem otwartym lub krótkiej odpowiedzi na określony temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W02, K_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
- Charakterystyka W_04
- Ma wiedzę na temat organizacji, zadań i zasad gospodarki finansowej podmiotów sektora
finansów publicznych.
Weryfikacja: Sprawdzenie wiedzy w formie testu wyboru, testu z pytaniem otwartym lub krótkiej odpowiedzi na określony temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W02, K_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe:
II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.T.P6S_WK, II.H.P6S_WG.1.o
- Charakterystyka W_05
- Zna podstawową terminologię z zakresu prawa podatkowego.
Weryfikacja: Sprawdzenie wiedzy w formie testu wyboru, testu z pytaniem otwartym lub krótkiej odpowiedzi na określony temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U_01
- Potrafi analizować akty prawne dotyczące finansów publicznych i prawa finansowego
Weryfikacja: Sprawdzanie umiejętności z zakresu podstawowych pojęć, zasad i funkcji finansów publicznych poprzez: aktywne uczestnictwo w dyskusji na ćwiczeniach, analizę aktów prawnych i danych ilościowych oraz wnioskowanie na tej podstawie, prezentacje własne studentów wybranych problemów związanych z problematyką zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, II.T.P6S_UW.2
- Charakterystyka U_02
- Potrafi zinterpretować dane zawarte w budżetach i planach finansowych podmiotów sektora
publicznego.
Weryfikacja: Sprawdzanie umiejętności z zakresu podstawowych pojęć, zasad i funkcji finansów publicznych poprzez: aktywne uczestnictwo w dyskusji na ćwiczeniach, analizę aktów prawnych i danych ilościowych oraz wnioskowanie na tej podstawie, prezentacje własne studentów wybranych problemów związanych z problematyką zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o
- Charakterystyka U_03
- Student potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę, by formułować i rozwiązywać złożone i
nietypowe problemy związane z funkcjonowaniem jednostek sektora finansów
publicznych.
Weryfikacja: Weryfikacja efektu uczenia się odbywa się w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U02, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
- Charakterystyka U_04
- Student potrafi wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych przez właściwy
dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie oceny, krytycznej
analizy i syntezy tych informacji.
Weryfikacja: Weryfikacja efektu uczenia się odbywa się w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U02, K_U03, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, II.T.P6S_UW.2
- Charakterystyka U_05
- Student potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę, do określenia wysokości podatków, w
szczególności wysokości podatku od nieruchomości i podatku od środków
transportowych.
Weryfikacja: Weryfikacja efektu odbywa się w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń
praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
- Charakterystyka U_06
- Student potrafi brać udział w debacie na temat związku systemu ubezpieczeń społecznych z
kondycją finansów publicznych – przedstawiać i oceniać różne opinie i stanowiska oraz
dyskutować o nich.
Weryfikacja: Weryfikacja efektów kształcenia odbywa się w formie oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U01, K_U04, K_U06
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UU
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K_01
- Ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie konieczność dalszego
doskonalenia się zawodowego i rozwoju osobistego.
Weryfikacja: Praca własna studenta związana z analizą aktów prawnych i danych statystycznych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO, I.P6S_KR
- Charakterystyka K_02
- Ma świadomość roli i znaczenia finansów publicznych w zaspokajaniu potrzeb o
charakterze zbiorowym
Weryfikacja: Praca własna studenta związana z analizą aktów prawnych i danych statystycznych
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO, I.P6S_KR
- Charakterystyka K_03
- Ma przekonanie o potrzebie zachowywania się w sposób profesjonalny i odpowiedzialny
Weryfikacja: Praca własna związana z analizą aktów prawnych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K02, K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KR
- Charakterystyka K_04
- Ma przekonanie o potrzebie dostępu do informacji z zakresu finansów publicznych
Weryfikacja: Praca własna studenta związana z analizą aktów prawnych i danych statystycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO, I.P6S_KR
- Charakterystyka K_05
- Student jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów związanych
z funkcjonowaniem jednostek sektora finansów publicznych.
Weryfikacja: Weryfikacja efektu odbywa się w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń
praktycznych oraz oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K01, K_K04, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO