Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Podstawy gospodarki przestrzennej
Koordynator przedmiotu:
dr inż. arch. Ewa Jarecka-Bidzińska
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Geoinformatyka
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
1060-GI000-ISP-5007
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2021/2022
Liczba punktów ECTS:
2
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1. Liczba godzin kontaktowych – 32 godzin, w tym: a) uczestnictwo w wykładach - 30 godz. b) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu(na żywo lub przez MS Teams) - 2 godz. 2. Praca własna studenta – 18 godzin, w tym: a) studia nad literaturą przedmiotu i materiałami dydaktycznymi - 5 godz. b) przygotowanie się do sprawdzianu zaliczającego wykłady - projektach - 5 godz. c) dokończenie w domu zadania projektowego weryfikującego zdobytą w trakcie wykładów wiedzę - 8 godz. Łączny nakład pracy studenta wynosi 50 godzin, co odpowiada 2 punktom ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,3 pkt. ECTS - liczba godzin kontaktowych 32, w tym: a) uczestnictwo w wykładach - 30 godz. b) udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu - 2 godz.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
1,6 pkt. ECTS - 40 godz., w tym: a) obecność na wykładach wraz z częścią projektową - 30 godz. b) konsultacje związane z realizacją projektu - 2 godz. c) dokończenie w domu zadania projektowego weryfikującego zdobytą w trakcie wykładów wiedzę - 8 godz.
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Brak
Limit liczby studentów:
90 – studentów na wykładzie
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest przekazanie podstawowej wiedzy dotyczącej gospodarki przestrzennej, w tym: aspektów formalno - prawnych, urbanistycznych, funkcjonalno – przestrzennych, przyrodniczych, gospodarczo - społecznych, historycznych, kulturowych oraz dotyczących kształtowania miast inteligentnych. Zdobycie umiejętności odczytania wartości dziedzictwa kulturowego w zagospodarowaniu przestrzennym oraz zrozumienia potrzeby jego ochrony. Zdobycie świadomości: znaczenia ciągłości historycznej krajobrazu kulturowego i różnorodnych uwarunkowań procesu kształtowania przestrzeni, w tym wpływu nurtów estetycznych. Kształcenie umiejętności wykorzystania znajomości sporządzania licznych analiz i inwentaryzacji urbanistycznej oraz opartych na tym koncepcyjnych autorskich projektów w budowaniu analitycznego podejścia do kształtowania przestrzeni oraz własnej świadomej postawy twórczej.
Treści kształcenia:
1. Podstawy gospodarki przestrzennej. Wielodyscyplinarne podejście do gospodarki przestrzennej. Pojęcia: gospodarki przestrzennej, urbanistyki, regionu, miasta, urbanizacji i suburbanizaci. Znaczenie czynników miastotwórczych. Funkcje miasta w znaczeniu urbanistycznym. Karta Ateńska, Karta Lipska. Rola miasta we współczesnej gospodarce. Problemy współczesnych miast. Rozwój zrównoważony miast. Le Corbusier i jego wizje. 2. Centrum miasta i jego cechy. Problemy obszarów śródmiejskich i ich przekształcenia. Przestrzeń publiczna - Kształtowanie i przekształcanie przestrzeni publicznych w strukturze przestrzennej miast. Przykłady z kraju i zagranicy. 3. Ogólny rys historii rozwoju miast. Genezy, uwarunkowania oraz kontekst historyczny, gospodarczy, społeczny i polityczny. Starożytność: siatka hippodamejska, znaczenie funkcjonalno - przestrzenne rzymskich obozów wojskowych. Średniowiecze – ukształtowanie się praw miejskich, rozwój rzemiosła i handlu, powstanie miast obronnych. Czasy nowożytne – wpływ wielkich odkryć geograficznych i rewolucji przemysłowej na rozwój miast. Znaczenie szlaków handlowych w rozwoju miast. Kształtowanie się wielkich portów (Lizbona, Londyn) oraz miast przemysłowych (Machester, Lyon) Czasy nowożytne – teoretyczne podstawy budowy miast, kompozycje założeń barokowych. Czasy najnowsze: przekształcenia miast w II połowie XIX w. Wpływ rozwoju techniki i przemysłu na jakość życia w mieście. Powstanie teoretycznych podstaw budowy miast: miast ogrodów i miasta przemysłowego. 4. Kompozycja jako sposób kształtowania miasta. Elementy kompozycji urbanistycznej. Główne elementy struktury przestrzennej miasta oddziałujące na obserwatora. Podstawowe rodzaje i przykłady kompozycji miejskich. Rola kompozycji w procesie urbanizacji. 5. Dziedzictwo kulturowe i tożsamość miejsca. Waloryzacja w analizie urbanistycznej. Znaczenie ciągłości historycznej i tożsamości miejsca w projektach przestrzennych oraz kształtowaniu nowych struktur urbanistycznych. 6-7. Aspekty społeczno-kulturowe. Socjologia miast - zagadnienia ogólne. Przestrzeń społeczna w mieście. Socjologiczne aspekty struktury miasta. Problematyka społeczności lokalnych. Problem gentryfikacji w mieście a proces rewitalizacji. Różnice społeczne, konflikty miejskie i polaryzacja. Pojęcie rewitalizacji i partycypacji społecznej. Problemy społeczne w procesie planowania przestrzennego. Struktura społeczno - przestrzenna miast. 8. Znaczenie inwentaryzacji urbanistycznej i analiz uwarunkowań. (funkcjonalno – przestrzennych, przyrodniczych, komunikacyjnych, gospodarczo - społecznych i innych). Ocena potencjału terenu na potrzeby planowania przestrzennego. Współczesne instrumenty urbanistyczne. Plan urbanistyczny – elementy metody. Pojęcia m.in.: Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Rozwoju. 9. Główne koncepcje dotyczące pojazdów autonomicznych w mieście. Przykłady wdrożeń pojazdów autonomicznych do użytku publicznego. 10. Przedstawienie uwarunkowań i założeń konkretnej koncepcji projektu urbanistycznego z wykorzystaniem technologii AV. Wprowadzenie do zagadnień projektowania urbanistycznego z wykorzystaniem metod Design thinking i Project Based Learning. Termin pierwszy - Kolokwium zaliczeniowe składające się z pytań dotyczących treści merytorycznych z zakresu podstaw gospodarki przestrzennej przedstawionych na wykładach. Wprowadzenie do tematyki projektu – praca w zespołach 11. Termin poprawkowy - Kolokwium zaliczeniowe. Opracowanie zagadnień koncepcyjnego projektowania urbanistycznego przy wprowadzeniu pojazdów autonomicznych wraz z infrastrukturą – projektowanie graficzne. (studenci wybierają dowolne – dogodne dla siebie oprogramowanie – liczy się pomysł projektowy oraz estetyka i czytelność finalnych pdf, prezentujących całość) 12-14. Transformacja obszarów miejskich przy wykorzystaniu technologii AV. Projekt urbanistyczny uwzględniający wprowadzenie pojazdów autonomicznych wraz z infrastrukturą – projektowanie graficzne. 15. Publiczna prezentacja koncepcyjnego, schematycznego projektu urbanistycznego. (uwzględniającego wprowadzenie pojazdów autonomicznych wraz z infrastrukturą – projektowanie graficzne) W ramach części zajęć wykorzystano formy kształcenia zdalnego E – learning, takie jak: a) aplikacja Microsoft Teams, w której w zależności od potrzeb prowadzone będą zajęcia teoretyczne, przekazywane materiały dydaktyczne (wprowadzające), zaliczenia oraz konsultacje projektów i/lub (w zależności od potrzeb) b) platforma Moodle (dostępna pod adresem https://moodle.usos.pw.edu.pl/ na której przekazywane będą studentom materiały dydaktyczne do zajęć oraz informacje związane z realizacją zajęć.
Metody oceny:
Zaliczenie wykładu następuje w dwóch częściach: I. W formie pisemnych sprawdzianów (cząstkowego i końcowego) obejmujących zagadnienia teoretyczno-problemowe (zaliczenie wymaga uzyskania minimum 51% punktów) odnoszących się do treści omawianych na wykładach.. II. Przedstawienie pomysłu na nowatorskie schematyczne, koncepcyjne i ideowe graficzne rozwiązanie urbanistyczne na wskazanym przez prowadzącego terenie, stanowiącym kompleks budynków o ograniczonym dostępie. Zagadnienie obejmujące głównie aspekty związane z wprowadzeniem pojazdów autonomicznych wraz z infrastrukturą – projekt zespołowy (5-6 osób). Ukończenie kursu wymaga zaliczenia obu zadań. OCENA KOŃCOWA JEST OBLICZANA JAKO: OCENA KOŃCOWA = (OCENA Z PROJEKTOWANIA + OCENA Z EGZAMINU) / 2,każdy ze składników musi mieć co najmniej 3.0. Wyniki z projektu zostaną udostępnione na platformie MS Teams w zakładce Zadanie, a finalne w systemie USOS PW. Oceny: 5,0 - pięć, 4,5 - cztery i pół, 4,0 - cztery, 3,5 - trzy i pół, 3,0 - trzy, 2,0 - dwa. Jeśli wyliczy się ocena końcowa: 3,25, 3,75, 4,25, 4,75 następnie jest zaokrąglana w górę, jeśli student regularnie uczęszczał na wykłady, w przeciwnym razie ocena jest zaokrąglana w dół. PROJEKT: ALGORYTM OCENY: a) Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 20 punktów. (5 pkt - aktywność na zajęciach, dyskusje, końcowa prezentacja projektu; 15 pkt - projekt) b) Warunkiem zaliczenia projektu jest zebranie co najmniej 11 punktów, z czego co najmniej 8 punktów z projektu (projekt zaliczony). c) Ocenę przyznaje się: 0-10 punktów - niepowodzenie 11 - 12 - 3,0 13-14 - 3,5 15-16 - 4,0 17 - 18 - 4,5 19 - 20 - 5,0 d) Na ostatnich zajęciach odbywa się ostateczna dyskusja nad projektem. Każdy tydzień opóźnienia w realizacji projektu skutkuje obniżeniem oceny o 0,5 do 3. Projekt oceniany jest według 5 kryteriów, z których każde składa się z 3 wymagań do spełnienia, ocenianych w skali 0-3 punktów. 1) funkcjonalność i terminowość projektu (właściwa propozycja powiązań funkcjonalnych, przestrzennych i komunikacyjnych np. oparta na analizach z ArcGIS), prawidłowa propozycja lokalizacji nowych funkcji, odpowiednia infrastruktura transportowa i komunikacyjna) 2) estetyka (odpowiednia i wyważona grafika, odpowiednio dobrana kolorystyka, czytelne oznaczenia, w tym ikony, legenda i opisy) 3) rozwiązania techniczne (kompletność zakresu, szczegółowość i rzetelność, poprawność merytoryczna w zakresie wykorzystania rozwiązań komunikacyjnych i urbanistycznych, poszanowane zasady ładu przestrzennego) 4) aspekty środowiskowe (uwzględnienie aspektów środowiska naturalnego, zagospodarowanie terenów poprzemysłowych/pomagazynowych/ po zlikwidowanych drogach/parkingach pod tereny zielone, z uwzględnieniem zieleni towarzyszącej komunikacji) 5) aspekty społeczne (m.in. projekt połączenia ważnych funkcjonalnie obiektów komplementarnych funkcjonalnie ze sobą, uwzględnienie opinii publicznej w założeniach projektowych (ankiety Google), własne badania opinii publicznej np. na forach internetowych)
Egzamin:
nie
Literatura:
Chmielewski J.M.: Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001 Chmielewski J. M., Węcławowicz G., Degórska B., Bartoszczuk W., Brzosko-Sermak A., Kraków. Wyzwania rozwojowe polityki przestrzennej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2013. Chmielewski J.M., Teoria i praktyka planowania przestrzennego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2016. Domański G., Dobrzańska B. M., Kiełczewski D.; Ochrona środowiska przyrodniczego; Wyd. Ekonomia i Środowisko 1997, Domański R.; Gospodarka przestrzenna, podstawy teoretyczne; Wyd. naukowe PWN, Warszawa, 2007 Ekologia i ochrona środowiska, wybrane zagadnienia; Z. Wnuk (Red.); Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2010, Gawryszewska B.J., Królikowski J. T.; Społeczno-kulturowe podstawy gospodarowania przestrzenią, wybór tekstów; wybór i komentarz; Wyd SGGW, Warszawa, 2009 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Dz.U.03.164.1587 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, Dz.U.04.118.1233 Strategia rozwoju kraju 2020; Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2012 Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003r., Dz.U.03.80.717 z późn. zm. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania terenu, Dz.U.03.164.1588 Strony internetowe: 1. http://mapa.um.warszawa.pl/ 2. https://www.geoportal.gov.pl/
Witryna www przedmiotu:
_
Uwagi:
W ramach przygotowania i prowadzenia przedmiotu zastosowano innowacyjne formy, umiejetności kształcenia oraz nowoczesne, kreatywne metody dydaktyczne. Wykorzystano również umiejętności prezentacyjne i prowadzenia dyskusji.

Efekty uczenia się

Profil praktyczny - wiedza

Charakterystyka GI.ISP-5007_W01
ma podstawową wiedzę o normach i przepisach prawnych dotyczących gospodarowania przestrzenią, w tym: ochrony środowiska, gospodarki nieruchomościami oraz planowania przestrzennego; niezbędną do projektowania aplikacji (programów, systemów) wspomogających pracę planistów przestrzennych
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W18
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK

Profil praktyczny - umiejętności

Charakterystyka GI.ISP-5007_U01
potrafi wykorzystać wiedzę z różnych dziedzin, niezbędną do oceny stanu istniejącego oraz planowanego danej przestrzeni; posiada umiejętność pracy z ustawami i rozporządzeniami z zakresu m.in. planowania przestrzennego, gospodarki nieruchomosciami i ochrony środowiska
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW

Profil praktyczny - kompetencje społeczne

Charakterystyka GI.ISP-5007_K01
ma świadomość odpowiedzialności za podejmowane decyzje, rozumie konsekwencje ich realizacji, w tym odnoszących się do środowiska; zna rolę poszczególnych uczestników w procesie sporządzania dokumentów planistycznych, w tym w kontaktach z lokalnym samorządem oraz mieszkańcami
Weryfikacja: ocena sprawdzianu z wykładów
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K02, K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KK, I.P6S_KO, I.P6S_KR