Nazwa przedmiotu:
Krytyczne i życzliwe myślenie w administracji
Koordynator przedmiotu:
dr B. Skowron
Status przedmiotu:
Fakultatywny ograniczonego wyboru
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
A22_KZMA
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2020/2021
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
60 h - 30 godzin uczestnictwo w zajęciach plus 30h przygotowania do zajęć (w tym 5h przygotowanie prezentacji, 10h lektura literatury, 15h przygotowanie projektu zaliczeniowego).
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
3
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
do uzupełnienia
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład0h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Rekomendowana jest znajomość języka angielskiego na poziomie pozwalającym na swobodne czytanie tekstów specjalistycznych z zakresu nauki o administracji.
Limit liczby studentów:
grupa obieralna
Cel przedmiotu:
Celem przedmiotu jest uwrażliwienie uczestników na kwestie życzliwości i krytycznego myślenia w szeroko i wielopłaszczyznowo pojętym administrowaniu --- zarówno w kontekście krajowym, jak i międzynarodowym, psychologicznym, jak i kulturowym, historycznym, ale też współczesnym, a także prawnym i moralnym.
Treści kształcenia:
1. Społeczny i kulturowy kontekst administrowania w Polsce (wymiary kulturowe Hofstede: dystans władzy, kolektywizm i indywidualizm, męskość i kobiecość, orientacja długoterminowa, unikanie sytuacji niepewnych). (Hofstede et al., 2011), (Skowron & Bulińska-Stangrecka, 2017). 2. Etyka cnót a administrowanie (Jaśtal 2004, 7--42). Virtuous administrator, (Hart 1984, 2001). 3. Moralna odpowiedzialności służby publicznej (np. moralny heroizm vs. sukces zawodowy). Administrowanie kierowane celem, czyli ujęte jako życzliwe dążenie do realizacji interesu publicznego (Lynch, 2004). Sprawiedliwość, odwaga i prawdomówność w służbie publicznej (Lynch, 2004), miłosierdzie w administracji (Bruce, 2003). 4. Życzliwość a inne cnoty miękkie stojące na straży pokojowego współżycia: miłość bliźniego, braterstwo, tolerancja, humanizm i opiekuńczość (Ossowska, 1985, rozdz. 9) 5. Życzliwość jako nieograniczona i swobodna afirmacja: buddyjskie rozumienie życzliwości (Misiunia, 1995). 6. Paradoksy publicznej biurokracji: trudności ujęcia biurokracji jako idealnego typu organizacji w ujęciu Webera (krytyczne rozważenie niezawodności, powtarzalności, obiektywizmu, bezosobowości przepisów, ścisłej hierarchii), wspieranie a kontrolowanie, tajny język biurokracji a zasady efektywnej komunikacji, załatwianie spraw vs. obsługa ludzi, myślenie środkiem do celu, czy celem, role i bezwolne nieświadome maszyny zastępują ludzi?, nakazy dialog a hierarchia superego? Stereotypy urzędnicze. Oprogramowanie kumputerowe user-friendly a user-friendly biurokrata (Hartwig, 1990). 7. Czy można być życzliwym pięknu, poznaniu, Bogu? Życzliwość a współodczuwanie i miłość w ujęciu Maxa Schelera (1980, s. 208--227). 8. Analiza filozoficzna zjawiska wdzięczności, wdzięczność a zobowiązanie obywatela do przestrzegania praw i dekretów państwowych, życzliwość a megalopsychos, życzliwość a wdzięczność, długi wdzięczności, zobowiązania życzliwości i dobroczynności (Manela, 2019). 9. Życzliwe podejście w zarządzaniu (zaufanie, wiarygodność a zła wola i złośliwość). Życzliwość w zarządzaniu umiejętnościami, potencjałem i perspektywami zawodowymi (Cappelletti et al., 2010). 10. Życzliwość jako skala wiarygodności instytucji publicznej w kontekście technologii nadzoru cyfrowego (konsekwencje społeczne niskiej i wysokiej życzliwości instytucji publicznej) (Degli Esposti et al., 2021). 11. Reguła życzliwej, przyjaznej wykładni prawa (Kędziora 2017), (Strzępek, 2018). 12. Moralne oświecenie angielskie (Ossowska 1966). Zasada powszechnej życzliwość w ujęciu Czesława Znamierowskiego (1957). 13. Techniki krytycznego myślenia: a. Presupozycje. Logiczne aspekty presuponowania. Presupozycje jako składnik efektywnej komunikacji. b. Chwyty erystyczne. Podstawowe chwyty erystyczne z przykładami. c. Argumentacja: struktura argumentu, siła argumentów, błędy argumentacyjne. d. Maksymy konwersacyjne. Maksymy P. Grice'a: ilości, jakości, odniesienia i sposobu. e. Rodzaje rozumowań. Rozumowania dedukcyjne, indukcyjne i redukcyjne. Stopień potwierdzalności przesłanek a stopień potwierdzalności wniosków. 14. Życzliwość, krytyczne myślenie i techniki twórczego i grupowego rozwiązywania problemów: piramida skojarzeń, metoda Ideals, nie tu i nie teraz, metoda metaplanu, łamacz zasad, technika stereotypów, rekslasyfikacje (Szmidt, 2013).
Metody oceny:
Na ocenę składa się obecność (dopuszczalne dwie nieusprawiedliwione), aktywność podczas zajęć, udział w dyskusjach oraz przedstawiony referat na wybrany temat (na podstawie anglojęzycznej literatury) i końcowy pisemny projekt zaliczeniowy, którego celem będzie zaproponowanie własnego, oryginalnego i bardziej życzliwego niż do tej pory rozwiązania w kontekście administrowania zarówno w kraju, jak i w kontekście międzynarodowym.
Egzamin:
nie
Literatura:
1. Arystoteles, Etyka Nikomachejska, tłum. D. Gromska, Dzieła wszystkie 5, PWN, Warszawa 2000. 2. Beauchamp, Tom, The Principle of Beneficence in Applied Ethics ,The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2019 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/spr2019/entries/principle-beneficence/>. 3. Bruce W., Mercy in Public Administration, Global Virtue Ethics Review, 4, 1, 2003, 29--42. 4. Cappelletti, L., Khalla, S., Noguera, F., Scouarnec, A. & Voynnet Fourboul, C. (2010). Toward a new trend of managing people through benevolence?, Management & Avenir, 36, 263-283. https://doi.org/10.3917/mav.036.0263 5. Cooper T.L. (red), Handbook of Administrative Ethics, Dekker, 2001. 6. Daniello R.J., Laubsch P.M., Scenarios in Public Administration Critical Thinking Exercises, 2008. 7. Degli Esposti, S., Ball, K. and Dibb, S. (2021), What's In It For Us? Benevolence, National Security, and Digital Surveillance, Public Admin Rev, 81: 862-873, https://doi.org/10.1111/puar.13362 8. Falenta P.P., Etyka urzędnika --- założenia a rzeczywistość. Próba oceny na tle wybranych regulacji etycznych. Studenckie Zeszyty Naukowe, v. 22, n. 41, s. 43-56, 2019, 10.17951/szn.2019.22.41.43-56. 9. Frederickson, H. G., & Hart, D. K. (1985), The Public Service and the Patriotism of Benevolence, Public Administration Review, 45(5), 547--553. https://doi.org/10.2307 /3109929 10. Hart, D. K. (1984). The Virtuous Citizen, the Honorable Bureaucrat, and ``Public'' Administration, Public Administration Review, 44, 111--120. https://doi.org/10.2307 /975550. 11. Hart D.H., Administration and the Ethics of Virtue: In All Things, ChoosevFirst for Good Character and Then for Technical Expertise, [w:] Cooper T.L. (red), Handbook of Administrative Ethics, Dekker, 2001, s. 131-151. 12. Hartwig, R. (1990), The Paradox of Male Volent/Benevolent Bureaucracy, Administration & Society, 22(2), 206–227. https://doi.org/10.1177/009539979002200204 13. Hofstede G., Hofstede G.J., Minkov M., Kultury i organizacje ,tłum. M. Durska, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2011. 14. Houtgraaf G., Kruyen P.M. and van Thiel S. (2021), Public Sector Creativity as the Origin of Public Sector Innovation: A taxonomy and future research agenda, Public Administration, https://doi.org/10.1111/ padm.12778 (plus wybrane prace cytowane w tym artykule) 15. Jaśtal J., (red.) Etyka i charakter, Aureus, Kraków 2004. 16. Jemielniak D., W obronie biurokracji, Master of Business Administration, 2/2010 (103), http://crow.kozminski.edu.pl/papers/w\%20obronie\%20biurokracji.pdf 17. Kędziora R. (2017), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa: C. H. Beck. 18. Kodeks Postępowania Administracyjnego, Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej. 19. Livnat Y. (2004), On the Nature of Benevolence, Journal of Social Philosophy, 35: 304-317. https://doi.org/10.1111/j.1467-9833.2004.00234.x. 20. Lynch R.T. (2004), Virtue Ethics, Public Administration, and Telos, Global Virtue Ethics Review, (5)4. 21. Manela T., Gratitude, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2019 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/ fall2019/entries/ gratitude. 22. Misiuna B., Życzliwość jako postawa ontyczna, Etyka 28 (1995). 23. Newman, M. A. (1997), Sharpening Critical Thinking Skills in a Public Administration Class, Journal of Public Administration Education, 3(2), 263–267. http://www. jstor.org/stable/40215182 24. Ossowska M., Normy moralne. Próba systematyzacji, PWN, Warszawa 1985. 25. Ossowska M., Myśl moralna oświecenia angielskiego, PWN, Warszawa 1966. 26. Scheler M., Istota i formy sympatii, PWN, Warszawa 1980, s. 208--227. 27. Schopenhauer A., Erystyka, różne wydania. 28. Sroka J., Podgórska-Rykała J., Deliberacja jako możliwa metoda współdecydowania w jednostkach samorządu terytorialnego?: ujęcie teoretyczno-modelowe, Samorząd Terytorialny, nr nr 7-8 (2020): 54--65. 29. Skowron B. & Bulińska-Stangrecka H. (2017), Czy administrowanie w Polsce to unikanie sytuacji niepewnych? Lęk niepewność i zmiana w administracji, w: J. Zubelewicz, (red.), Spory o wartości: aspekty filozoficzne i administracyjno-prawne (ss. 101--114). 30. Strzępek Ł., 2018, O niektórych konsekwencjach stosowania zasady życzliwej interpretacji przepisów --- refleksje na tle art. 7A KPA, Roczniki Administracji i Prawa, 2(XVIII), s. 185--198. 31. K. J. Szmidt, Trening kreatywności. Podręcznik dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych, Helion, Gliwice 2013. 32. Szymanek K., Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, PWN, Warszawa 2001. 33. Szymanek K., Wieczorek K., Wójcik A., Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, PWN, Warszawa 2003. 34. Znamierowski C., Oceny i normy, PWN, Warszawa 1957 (s. 344--368, s. 586--595).
Witryna www przedmiotu:
Brak
Uwagi:
Warunkiem umożliwiającym pełniejsze uczestnictwo w kursie jest podstawowa znajomość zagadnień omawianych na przedmiocie etyka w administracji.

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka ??
Student zna społeczne i kulturowe konteksty administrowania, wie, czym jest etyka cnót i virtuous administrator, zna inne cnoty miękkie stojące na straży pokojowego współżycia: miłość bliźniego, braterstwo, tolerancja, humanizm i opiekuńczość, zdaje sobie sprawę z paradoksów publicznej biurokracji, rozumie naturę wdzięczności i zaufania społecznego, zna zasadę powszechnej życzliwość, zna zjawisko presuponowania, zna chwyty erystyczne oraz strukturę argumentacji i maksymy konwersacyjne Grice'a.
Weryfikacja: Weryfikacja efektów poprzez ocenę prezentacji samodzielnie przygotowywanych przez studentów, udział w dyskusji oraz projekt zaliczeniowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka ??
Student rozumie fenomeny życzliwości i krytycznego myślenia w administracji publicznej.
Weryfikacja: Prezentacja na ocenę studenta podczas zajęć oraz aktywność podczas zajęć.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka ??
Absolwent potrafi zidentyfikować obszary w administracji publicznej, które mogą być zmienione pod kątem cnoty życzliwości oraz przy wykorzystaniu metod krytycznego myślenia.
Weryfikacja: Pisemny projekt nowej regulacji uwzględniający aspekt życzliwości i metod krytycznego myślenia. Projekt jest oceniany przez prowadzącego.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka ??
Student jest gotów wykorzystać techniki twórczego myślenia do przedmiotowych zagadnień.
Weryfikacja: Zaliczeniowy projekt.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka ??
Student widzi w urzędzie nie petenta, tylko osobę; student nie redukuje obywatela do konsumenta usług publicznych.
Weryfikacja: Prowadzący identyfikuje i promuje życzliwe nastawienia podczas dyskusji oraz czyni je przedmiotem dalszej dyskusji. Weryfikacją tego nastawienia jest obecność życzliwości w projekcie nowej regulacji, jaki przygotowuje każdy uczestnik w ramach projektu zaliczeniowego.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
Powiązane charakterystyki obszarowe: