- Nazwa przedmiotu:
- Wspomaganie decyzji w warunkach ryzyka
- Koordynator przedmiotu:
- Rajmund Kożuszek
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny dowolnego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Informatyka
- Grupa przedmiotów:
- Przedmioty techniczne - zaawansowane
- Kod przedmiotu:
- WDWR
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2021/2022
- Liczba punktów ECTS:
- 4
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Bilans nakładu pracy przeciętnego studenta obejmuje:
- udział w wykładach: 15 x 2 godz. = 30 godz.,
- przygotowanie do kolejnych wykładów i realizacji projektu (przejrzenie materiałów z wykładu i dodatkowej literatury, próba rozwiązania miniproblemów sformułowanych na wykładzie): 7 godz.
- udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu: 15h,
- realizacja zadań projektowych: 45 godz. (obejmuje także przygotowanie sprawozdania),
- przygotowanie do I kolokwium (rozwiązanie zadań przedkolokwialnych, udział w konsultacjach przedkolokwialnych): 10 godz. + 2 godz. = 12 godz.
- przygotowanie do II kolokwium (rozwiązanie zadań przedkolokwialnych, udział w konsultacjach przedkolokwialnych): 10 godz. + 2 godz. = 12 godz.
Łączny nakład pracy studenta wynosi: 30 + 7 + 15 + 45 + 10 + 10 = 117 godz., co odpowiada 4 punktom ECTS.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,61 pkt. ECTS, co odpowiada 47 godz. kontaktowym (wykład + zajęcia projektowe + konsultacje przedkolokwialne)
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1,54 pkt. ECTS, co odpowiada 45 godz. realizacji zadań projektowych
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Wiedza z zakresu statystki i postaw optymalizacji. Umiejętność tworzenia modeli optymalizacyjnych oraz programowania w języku wysokiego poziomu.
- Limit liczby studentów:
- 60
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest przedstawienie nowoczesnych metodologii i technik wspomagania decyzji w warunkach ryzyka ze szczególnym uwzględnieniem interaktywnych technik programowania wielokryterialnego.
- Treści kształcenia:
- Wykład:
1. Strukturalizacja problemów decyzyjnych w warunkach niepewności: źródła niepewności wyników; scenariusze jako możliwe realizacje wyniku; wynik jako rozkład wartości, zmienna losowa, wartość oczekiwana, niepewność a ryzyko; drzewa decyzyjne i ich analiza; wartość informacji; modelowanie preferencji i wspomaganie decyzji; najprostsze kryteria wyboru (8h).
2. Wielokryterialne modele wyboru w warunkach niepewności: wybór w warunkach niepewności jako wybór loterii o ustalonej liczbie losów; wielokryterialny model wyboru loterii, dominacja i efektywność symetryczna; techniki generacji rozwiązań symetrycznie efektywnych i modelowanie preferencji, porządkowa średnia ważona (OWA) i techniki jej implementacji; wybór w warunkach niepewności jako wybór zmiennej losowej; dominacja stochastyczna rzędu pierwszego, model wielokryterialny, oczekiwana użyteczność (8h).
3. Miary ryzyka: miary dyspersji jako miary ryzyka, wariancja i odchylenie standardowe, odchylenie maksymalne, odchylenie przeciętne, średnia różnica; niesymetryczne miary ryzyka, odchylenia jednostronne; progowe miary ryzyka. Dwukryterialne modele wyboru z unikaniem ryzyka: maksymalizacja wartości oczekiwanej i minimalizacja miary ryzyka, analiza graficzna; stosowanie różnych miar ryzyka, ograniczona zgodność z maksymalizacją wyników i unikaniem ryzyka, liniowość modeli opartych na odchyleniu maksymalnym lub przeciętnym i średniej różnicy, związki z klasycznymi metodami optymalizacji portfela inwestycyjnego (6h).
4. Wielokryterialne modele wyboru z unikaniem ryzyka: modelowanie awersji do ryzyka; wielokryterialny model wyboru loterii, dominacja i efektywność wyrównująca; techniki generacji rozwiązań wyrównująco efektywnych i modelowanie preferencji, wybór zmiennej losowej; dominacja stochastyczna rzędu drugiego, model wielokryterialny, oczekiwana użyteczność (8h).
Projekt:
Projekty polegają na samodzielnej analizie przykładowych problemów decyzji w warunkach ryzyka. Główny nacisk będzie położony na porównanie łatwości i skuteczności interaktywnego modelowania preferencji w poszczególnych technikach wspomagania decyzji. Pomocnicze zadania optymalizacji deterministycznej będą rozwiązywane za pomocą standardowego oprogramowania.
- Metody oceny:
- Zadania projektowe realizowane indywidualnie, udział w konsultacjach związanych z realizacją projektu.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Literatura podstawowa:
Ogryczak, W., Wspomaganie decyzji w warunkach ryzyka, preskrypt, 2002.
Literatura uzupełniająca:
Clemen, R.T., Making Hard Decisions: An Introduction to Decision Analysis, PWS-KENT, 1990.
Charette, R.N., Software Engineering Risk Analysis and Management, McGraw-Hill, 1989
Oprogramowanie:
AMPL, IBM ILOG CPLEX Optimization Studio, pakiet statystyczny R, MATLAB
- Witryna www przedmiotu:
- https://usosweb.usos.pw.edu.pl/kontroler.php?_action=katalog2/przedmioty/pokazPrzedmiot&prz_kod=103B-INxxx-MSP-WDWR
- Uwagi:
- (-)
Efekty uczenia się