Nazwa przedmiotu:
Teoria systemów
Koordynator przedmiotu:
prof. dr hab. inż. Marianna Jacyna
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Gospodarka Przestrzenna
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
GP.NMK101
Semestr nominalny:
1 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
1
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
1) Liczba godzin kontaktowych - 18 godzin, w tym: a) uczestnictwo w wykładach - 16 godzin, b) udział w konsultacjach - 2 godziny. 2) Praca własna studenta - 12 godzin, w tym: a) przygotowanie do zajęć (wykonanie prac domowych) - 4 godziny, b) przygotowanie do sprawdzianów - 8 godzin. Łącznie nakład pracy studenta wynosi 30 godzin, co odpowiada 1 pkt. ECTS.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
0,6 punktu ECTS - liczba godzin kontaktowych - 18 godzin, w tym: a) uczestnictwo w wykładach - 16 godzin. b) udział w konsultacjach - 2 godziny.
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0,13 punktu ECTS - 4 godziny, w tym: a) przygotowanie do zajęć (wykonanie prac domowych) - 4 godziny
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Brak wymagań wstępnych
Limit liczby studentów:
30 - studentów na wykładzie
Cel przedmiotu:
Przedmiot ma na celu zdobycie przez studenta wiedzy i umiejętności niezbędnych do formułowania problemów decyzyjnych z obszaru teorii systemów, w tym wiedzy i umiejętności o czynnościach składających się na analizę systemową, w tym: identyfikację, budowę modeli systemów o różnej strukturze funkcjonalnej, modelowanie jako procesu konstruowania modelu, weryfikację oraz zasad opracowania procedury analizy systemowej, budowy wskaźników oceny efektywności i jakości systemów, przeprowadzenia wielokryterialnej oceny funkcjonowania systemów.
Treści kształcenia:
Pojęcie systemu, Teoria systemów a inżynieria systemów. Pojęcia wykorzystywane w teorii systemów (element, struktura, otocznie, hierarchia, agregacja i dekompozycja, konfiguracja zadaniowa i układowa, zasób, całość, obiekt, rzeczywistość). Warunek konieczny a warunek wystarczający do istnienia systemów. Formalna definicja systemu. Relacja i jej znaczenie dla zdefiniowania systemu. System a otoczenie. Rodzaje systemów. Podstawowe prawa określające właściwości systemu. Przykłady systemów złożonych. Hierarchiczność systemów. Przykłady systemów hierarchicznych. Istota elementów podrzędnych i nadrzędnych. System działaniowy. Analiza systemowa. Podstawowe pojęcia wykorzystywane w analizie systemowej (identyfikacja, adaptacja, konceptualizacja, wnioskowanie, abstrakcyjność, konkretność, egzemplifikacja, generalizacja, weryfikacja). Założenia procedury systemowej. Podstawowe czynności składające się na analizę systemową. Proces przebiegu procedury niezbędny do podjęcia decyzji. Modele – pojęcie, rodzaje, zastosowanie. Modelowanie jako proces konstruowania modelu. Procedura wyboru wariantu projektu do realizacji. Charakterystyki systemu. Jakość i jej charakterystyki. Miary charakterystyk. Procedura budowy wskaźników jakości. System wartościowania i kryteria oceny wariantów projektowych. Wielokryterialna ocena wariantów projektowych. Wybór wariantu projektu na podstawie wielokryterialnej oceny. Procedura wielokryterialnej oceny wariantów projektowych przedsięwzięcia. Przykłady – zadania z wielokryterialnej oceny.Przykłady zastosowania wielokryterialnej oceny wariantów. Wielokryterialne metody oceny wariantów projektowych. Efektywność systemu. Miary efektywności. Procedura budowania wskaźników efektywności. Przykłady zastosowania wskaźników efektywności. Zadania do rozwiązania z zastosowaniem wielokryterialnej oceny MAJA.
Metody oceny:
Do zaliczenia wykładu wymagane jest uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch kolokwiów pisemnych (pierwsze z pytaniami otwartymi, drugie zawierające zadania). Przewidziane jest kolokwium poprawkowe na ostatnich zajęciach. Dla studentów uczestniczących w zajęcia zadawane są prace domowe na koniec każdego wykładu – wykonane poprawnie i oddane w terminie (na kolejnym wykładzie) są punktowane dodatkowo (nie ma punktów ujemnych z prac domowych) - nie zastępują zaliczanych kolokwiów, natomiast wpływają na uzyskanie wyższej oceny z zaliczenia przedmiotu.
Egzamin:
nie
Literatura:
podstawowa: [1] Findeisen W.: Analiza systemowa – podstawy i metodologia. PWN, Warszawa 1985 [2] Jacyna M. Wybrane zagadnienia modelowania systemów transportowych. Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2009 [3] Klir G.J.: Ogólna teoria systemów. WNT, Warszawa 1976 uzupełniająca: [1] Staniszewski R.: Teoria systemów. Ossolineum, Wrocław 1988 [2] Gutenbaum J.: Modelowanie matematyczna systemów. Wyd. PWN, Warszawa – Łódź 1987
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka GP.NMK101_W1
ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą :pojęcia systemu. zna warunek konieczny i warunek wystarczający do istnienia systemów. Zna formalną definicję systemu, relacji i jej znaczenie dla zdefiniowania systemu, Zna podstawowe prawa określające właściwości systemu. Potrafi podać przykłady systemu złożonego.
Weryfikacja: Kolokwium 1 zawierające pytania otwarte.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka GP.NMK101_W2
ma uporządkowaną wiedzę ogólną obejmującą: hierarchiczność systemów, system działaniowy, analizę systemową, założenia procedury systemowej, podstawowe czynności składające się na analizę systemową, proces przebiegu procedury niezbędny do podjęcia decyzji. Zna pojęcie, rodzaje, zastosowanie i kryteria podziału modeli,oraz etapy ich konstruowania. Zna procedurę wyboru wariantu projektu do realizacji.
Weryfikacja: kolokwium 1 zawierające pytania otwarte
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka GP.NMK101_W3
Ma uporządkowaną wiedzę oobejmującą charakterystyki systemu i ich miary, procedury budowy wskaźników jakości, system wartościowania i kryteria oceny wariantów projektowych. Zna metody i procedury wielokryterialnej ocena wariantówprojektowych przedsięwzięcia. Zna pojecia efektywności i ich miary dla systemu.
Weryfikacja: Kolokwium 2 - zadania na kolokwium
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka GP.NMK101_U1
Potrafi zastosować do oceny projektów wielokryterialną metodę oceny wariantów projektowych. Potrafi zastosować wskaźniki efektywności.
Weryfikacja: Kolokwium 2 - zadanie z zastosowaniem wielokryterialnej oceny MAJA
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe:

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka GP.NMK101_K1
Potrafi współpracować i pracować w grupie i podejmować wspólne decyzje projektowe
Weryfikacja: rozwiązywanie zadań w grupach
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
Charakterystyka GP.NMK101_K2
Potrafi przewidywać wielokierunkowe skutki swojej działalności
Weryfikacja: Nadawanie właściwych wag dla poszczególnych kryteriów oceny wielokryterialnej.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K03
Powiązane charakterystyki obszarowe: