Drukuj Eksport do pliku (MS Word)
Nazwa przedmiotu:
Logika formalna
Koordynator przedmiotu:
dr B. Witkowska-Maksimczuk
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A12_LF
Semestr nominalny:
3 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
75h godzin, w tym: udział w wykładach -10 h, udział w ćwiczeniach 10- h, przygotowanie do zajęć-40 h, czytanie wskazanej literatury - 10.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,6
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0,6
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład15h
  • Ćwiczenia15h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Wymagane są podstawowe wiadomości z matematyki (na poziomie licealnym).
Limit liczby studentów:
cały rok
Cel przedmiotu:
Cel: Ogólnym celem jest zapoznanie studentów z podstawowymi zastosowaniami metod formalnych, sztucznych języków i elementami logiki formalnej wraz z podstawami teorii zbiorów w odniesieniu do analiz i sytuacji prawno-administracyjnych. Przedmiot jest zorganizowany w układzie problemowym. Wykłady dotyczą teoretycznego przedstawienia najważniejszych problemów i kwestii pojęciowych. Ćwiczenia rozwijają i kształtują praktyczną umiejętność zastosowania aparatury pojęciowej oraz ugruntowują i pogłębiają problematykę niektórych zagadnień z wykładów oraz będą sprawdzianem samodzielnego przygotowania i opracowania niektórych zagadnień (tematów). Będą także okazją do dyskusji między słuchaczami a prowadzącym.
Treści kształcenia:
Wykłady (tematy oraz zagadnienia): 1. Języki naturalne i sztuczne. Podstawowe rodzaje języków sztucznych. Język i metajęzyk. Aksjomatyzacja i formalizacja. Ogólny przedmiot zastosowań metod formalnych. Przykłady języków i teorii sformalizowanych: klasyczny rachunek zdań I. (1h) 2. Klasyczny rachunek zdań II. Klasyczny rachunek predykatów pierwszego rzędu I. (0,5h) 3. Klasyczny rachunek predykatów pierwszego rzędu II. (1h) 4. Metoda założeniowa dowodzenia tez w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku kwantyfikatorów. (2h) 5. Kategorie semantyczne, znak, symbol, nazwa, rodzaje nazw, oznaczanie, znaczenie. Podział nazw, relacje między zakresami nazw (diagramy Venna). (0,5h) 6. Sylogizmy i rachunki nazw. Wprowadzenie do sylogistyki, wnioskowania bezpośrednie (kwadrat logiczny, obwersja, konwersja, kontrapozycja). (1h) 7. Elementy semiotyki logicznej: pragmatyka, semantyka i syntaktyka. Pojęcie modelu teorii. (1h) 8. Elementy syntaktyki logicznej: pojęcie prawdy, jej definicje i podstawowe teorie (klasyczna, korespondencyjna teoria prawdy, teorie nieklasyczne: koherencyjna, pragmatyczna, bezcudzysłowowa, redundancyjna itp.). Konwencja T Tarskiego. Pojęcie prawdy w naukach formalnych, humanistycznych i przyrodniczych. (1h) 9. Elementy teorii mnogości i jej zastosowań do rozwiązywania problemów w administracji. (1h) 10. Dowodzenie w teoriach sformalizowanych i aksjomatycznych. Podstawowe własności teorii aksjomatycznych i sformalizowanych (zupełność, niesprzeczność, niezależność aksjomatów, rozstrzygalność). (1h) Ćwiczenia (tematy oraz zagadnienia): 1. Podział nazw, relacje między zakresami nazw (diagramy Venna). (1h) 2. Wprowadzenie do sylogistyki, wnioskowania bezpośrednie ( kwadrat logiczny, obwersja, konwersja, kontrapozycja). Sylogizmy. (2h) 3. Rachunek zdań – tautologie. (1h) 4. Wynikanie logiczne. Wnioskowanie dedukcyjne. Dowodzenie, sprawdzanie, wyjaśnianie. (1h) 5. Metoda założeniowa dowodzenia tez w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku kwantyfikatorów. (3h) 6. Definicje i definiowanie: rodzaje definicji i błędy definiowania. Błędy logiczne. Podział logiczny. (2h)
Metody oceny:
Sprawdzian w postaci testu wielokrotnego wyboru. Ocena: Student, który zaliczył przedmiot (moduł) wie / umie / potrafi: 3.0 Uzyskał co najmniej 40% maksymalnej łącznej liczby punktów z testu oraz wykazał się obecnością na zajęciach. 3.5 Uzyskał co najmniej 50% maksymalnej łącznej liczby punktów z testu oraz wykazał się obecnością na zajęciach. 4.0 Uzyskał co najmniej 65% maksymalnej łącznej liczby punktów z testu oraz wykazał się obecnością na zajęciach. 4.5 Uzyskał co najmniej 75% maksymalnej łącznej liczby punktów testu oraz wykazał się aktywnością, wiedzą i systematycznym przygotowaniem, a także obecnością na ćwiczeniach i wykładach. 5.0 Uzyskał co najmniej 80% maksymalnej łącznej liczby punktów z testu oraz wykazał się aktywnością, wiedzą i systematycznym przygotowaniem, a także obecnością na ćwiczeniach i wykładach.
Egzamin:
tak
Literatura:
Literatura podstawowa: 1. Ludwik Borkowski „Logika Formalna. Systemy logiczne. Wstęp do metalogiki”, PWN Warszawa 1977; rozdziały: I, II, III, IV, V (par. 1, 2, 3), VII (par.1), IX (par. 1, 7). 2. Ludwik Borkowski „Elementy logiki formalnej.” Lublin 1991. Literatura uzupełniająca: 1. Beata Witkowska-Maksimczuk "podstawy logiki w przykładach i zadaniach" , Wyd.. Aspra, Warszawa 2013 2. Barbara Stanosz „Ćwiczenia z logiki”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. (w zakresie omawianych na wykładzie zagadnień.) 3. T. Widła, D. Zienkiewicz, „Logika”, Warszawa 2006; 4. R. Brzeski, A. Malinowski, M. Pełka, „Przewodnik do ćwiczeń z logiki dla prawników”, Warszawa 2013
Witryna www przedmiotu:
do uzupełnienia
Uwagi:
do uzupełnienia

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_01
Student wie na czym polega formalizacja i zna podstawowe rodzaje języków sformalizowanych.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W04, K_W06, K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.3, II.X.P6S_WG.2
Charakterystyka W_02
Student wie o zastosowaniach metod formalnych w rozwiązywaniu problemów.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W04, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.X.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.3
Charakterystyka W_03
Student wie, na czym polega różnica pomiędzy pragmatyką, syntaktyką i semantyką.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W06, K_W01, K_W04
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.H.P6S_WG.3, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.X.P6S_WG.2
Charakterystyka W_04
Zna podstawy klasycznego rachunku zdań i sylogistyki.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W04, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.X.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.3
Charakterystyka W_05
Zna podstawy klasycznego rachunku predykatów
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W04, K_W06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.X.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.3
Charakterystyka W_06
Zna podstawy teorii zbiorów.
Weryfikacja: Kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub/i praca zaliczeniowa na zadany temat.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W04
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, II.X.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.1

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_01
Potrafi analizować nazwy oraz stosunki pomiędzy zakresami nazw, w tym z użyciem diagramów Venna.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub praca zaliczeniowa na zadany temat (fakultatywnie)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_02
Potrafi korzystać z sylogizmów, praw kwadratu logicznego, stosować obwersję, konwersję, kontrapozycję.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub praca zaliczeniowa na zadany temat (fakultatywnie)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_03
Potrafi rozstrzygać przy pomocy metody zero-jedynkowej, czy dane zdanie jest tautologią KRZ i sprawdzać poprawność wnioskowań.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub praca zaliczeniowa na zadany temat (fakultatywnie)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_04
Potrafi dowodzić przy pomocy metody założeniowej tezy w klasycznym rachunku zdań i klasycznym rachunku predykatów.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń, kolokwium pisemne z pytaniami opisowymi lub testowymi lub praca zaliczeniowa na zadany temat (fakultatywnie)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U04, K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Odpowiedzialnie przygotowuje się do pełnienia ważnej roli w społeczeństwie, projektuje i wykonuje zadania w zakresie pracy zawodowej
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń przedmiotowych
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_02
Ma świadomość konieczności zachowania spójności logicznej aktów prawnych i reguł społecznych wraz ze świadomością użyteczności zachowywania konsekwencji w myśleniu i postępowaniu.
Weryfikacja: Rozwiązywanie problemów i prezentacja uzasadnienia wyników w czasie ćwiczeń przedmiotowych lub praca zaliczeniowa na zadany temat (fakultatywnie)
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01, K_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO