- Nazwa przedmiotu:
- Socjologia
- Koordynator przedmiotu:
- dr Michał Piotr Pręgowski
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Gospodarka Przestrzenna
- Grupa przedmiotów:
- HES
- Kod przedmiotu:
- GP.SIK506
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 2
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 1. Liczba godzin kontaktowych – 32 godzin, w tym:
a) obecność na wykładach - 30 godzin
b) obecność na kolokwium - 2 godziny
2. Praca własna studenta – 28 godzin, w tym:
a) zapoznanie się ze wskazaną literaturą - 13 godzin
b) przygotowanie do kolokwium - 15 godzin
Łączny nakład pracy studenta wynosi 60 godzin, co odpowiada 2 punktom ECTS.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,3 pkt. ECTS - liczba godzin kontaktowych 32, w tym:
a) obecność na wykładach - 30 godzin
b) obecność na kolokwium - 2 godziny
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Przedmiot stanowi wprowadzenie w tematykę socjologii oraz metodologii prowadzonych przez nią badań.
- Limit liczby studentów:
- -
- Cel przedmiotu:
- Celem zajęć jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu socjologii oraz omówienie najważniejszych pojęć i zagadnień języka socjologicznego. Zajęcia zostały zaprojektowane w taki sposób, aby ułatwić uczestnikom zrozumienie złożoności otaczającego świata i dostrzeżenie wielowymiarowości relacji międzyludzkich, ze szczególnym uwzględnieniem relacji człowiek-społeczeństwo. W toku semestru omówione zostaną takie zagadnienia, jak socjogeneza, rozwój społeczny i zmiana społeczna, interakcje społeczne, role społeczne, socjalizacja, rola konfliktów i wymian w życiu społecznym człowieka – a także powiązane z nimi koncepcje teoretyczne. Studenci będą mieli okazję nauczyć się tzw. wyobraźni socjologicznej, a następnie stosować ją w codziennym życiu, m.in. na potrzeby definiowania i rozwiązywania problemów zawodowych czy dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych w makroskali.
- Treści kształcenia:
- 1. Socjologia jako nauka i jej początki. Relacje socjologii z innymi dziedzinami wiedzy. Metody i techniki badawcze socjologii. Fakty społeczne.
2. Zbiorowość jako przedmiot zainteresowania nauk społecznych. Wybrane koncepcje rozwoju społecznego i powstawania społeczeństw.
3. Społeczeństwo tradycyjne, przemysłowe, informacyjne.
4. Wpływ zbiorowości na jednostkę. Socjalizacja pierwotna i wtórna. Normy życia społecznego.
5. Formy kontroli społecznej. Konformizm a samosterowność.
6. Jednostka jako przedmiot zainteresowania nauk społecznych. Działania jednostek jako czynniki zmiany społecznej. Wynalazki, modyfikacje, naśladownictwo, moda. Psychologia tłumu.
7. Role społeczne – ujęcie strukturalne i interakcyjne. Przypisywanie ról przez grupy odniesienia. Tożsamość społeczna a tożsamość osobista.
8. Interakcje społeczne jako przedmiot zainteresowania socjologii. Człowiek jako aktor w teatrze życia codziennego.
9. Wymiana i konflikt jako siły rządzące relacjami międzyludzkimi.
10. Współczesne wyzwania społeczne. Praca i czas wolny w społeczeństwie informacyjnym. Zagrożenia wąskich specjalizacji.
11. Kultura masowa doby Internetu i jej wpływ na procesy społeczno-polityczne.
- Metody oceny:
- Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Zaliczenie przedmiotu odbywa się w formie pisemnej (test z pytaniami otwartymi, zamknię-tymi). O ile będzie to możliwe, zaliczenie przedmiotu odbywa się w formie stacjonarnej. Obowiązują dwa terminy zaliczenia, realizowane przed rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej, nominalnie na 14 i 15 zajęciach w semestrze. Zaliczenie obejmuje zagadnienia omawiane podczas wykładów oraz literatury przedmiotu podanej w sylabusie.
Skala ocen:
2.0 (ndst) = 0-49% pkt.
3.0 = 50%-59% pkt.
3.5 = 61-65% pkt.
4.0 = 66-75% pkt.
4.5 = 76-80% pkt.
5.0 = 81-100% pkt.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Podręczniki (fragmenty):
1. Szacka, B. (2003); Wprowadzenie do socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa
• część I i II (rozdziały od 1 do 7 włącznie), część V (rozdział 18)
2. Szacki, J. (2004). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN
• rozdział 10 (Tarde i Freud)
3. Sztompka, P., Kucia, M. (red.) (2005), Socjologia. Lektury. Kraków: Znak
• rozdział „Czym zajmują się socjologowie? (A. Giddens)
• rozdział „Zachowanie społeczne – jego formy elementarne” (G. Homans)
• rozdział „Wymiana społeczna” (P. Blau)
• rozdział „Uczucia i moralność tłumu” (G. Le Bon)
• rozdział „Konflikt z grupami zewnętrznymi a struktura grupowa” (L. Coser)
• rozdział „Co to jest fakt społeczny?” (E. Durkheim)
• rozdział „Filozofia mody” (G. Simmel)
• rozdział „Funkcjonowanie norm w życiu społecznym (M. Ossowska)
• rozdział „Jaźń społeczna. Znaczenie <ja>” (C. H. Cooley)
• rozdział „Grupy odniesienia i przypisywanie ról (R. Dahrendorf)
4. Śpiewak, P. (red.) (2009), Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów, Warszawa: PWN
• rozdział „Zasady metody socjologicznej” (E. Durkheim)
• rozdział „O podziale pracy społecznej” (E. Durkheim)
Pozostałe lektury:
5. Goffman, E. (2008), Człowiek w teatrze życia codziennego, Warszawa: Aletheia
6. Ortega y Gasset, J. (2020), Bunt mas. Poznań: Replika
• rozdział „Wstęp do anatomii człowieka masowego”
• rozdział „Życie szlachetne i życie pospolite albo trud i bezczynność”
• rozdział „Barbarzyństwo <specjalizacji>”
7. Russell, B. (2017), Pochwała lenistwa, Przekrój nr 3557, tekst dostępny także online: https://przekroj.pl/spoleczenstwo/pochwala-lenistwa-bertrand-russell
Materiały audiowizualne:
8. de Waal, F. (2011), Moral behavior in animals, TED Talk, https://www.ted.com/talks/frans_de_waal_moral_behavior_in_animals/
9. The Social Dilemma, prod. Netflix 2020
Uwaga: powyższe pozycje książkowe podlegały wznowieniom. Przygotowując się do zaliczenia można korzystać z innych wydań upewniwszy się co do adekwatności wskazanych fragmentów.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Efekt GP.SIK506_W1
- student posiada wiedzę na temat człowieka i jego form aktywności oraz ich instytucjonalizacji w zbiór zasad i reguł życia społecznego. Student zna podstawowe koncepcje teoretyczne w socjologii, rozumie złożoność relacji jednostka-społeczeństwo, a także człowiek-natura, i współzależność tychże. Student posiada podstawową wiedzę na temat przemian społeczno-kulturowych we współczesnym świecie, w tym w zakresie informatyzacji i globalizacji.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe:
K_W10
Powiązane efekty obszarowe:
S1A_W04, S1A_W08, T1A_W08
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Efekt GP.SIK506_U1
- student umie dostrzec wielowymiarowość konfliktów społecznych, pełnionych przez nie funkcji, a także sposobów ich rozwiązywania. Student wykazuje umiejętność czytania tekstów socjologicznych i pokrewnych, w których wykorzystuje się materiały badawcze o charakterze teoretycznym i empirycznym.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe:
K_U06, K_U08
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_U05, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U08, P1A_U01
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Efekt GP.SIK506_K1
- student kształtuje w sobie wrażliwość na potrzebę promowania kultury publicznej opartej na tolerancji i pluralizmie ideowym
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01, K_K02, K_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K01, T1A_K02, T1A_K03
- Efekt GP.SIK506_K2
- student dostrzega złożoność zjawisk społecznych i polityczno-ekonomicznych w otaczającym świecie, kształtuje w sobie krytyczną postawę wobec upraszczających i demagogicznych wizji rzeczywistości
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K02, K_K03
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K02, T1A_K03
- Efekt GP.SIK506_K3
- student zauważa konieczność ciągłego kształcenia i poszerzania interesującej go wiedzy na własną rękę, korzystając z różnych narzędzi komunikowania
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane efekty kierunkowe:
K_K01
Powiązane efekty obszarowe:
T1A_K01