- Nazwa przedmiotu:
- Oceny środowiskowe w biogospodarce
- Koordynator przedmiotu:
- dr hab. inż. Andrzej Kulig, profesor uczelni
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia II stopnia
- Program:
- Biogospodarka
- Grupa przedmiotów:
- Przedmioty kierunkowe
- Kod przedmiotu:
- -
- Semestr nominalny:
- 3 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Wykłady 30 godz.
Ćwiczenia projektowe 15 godz.
Zapoznanie się z literaturą 5 godz.
Analiza danych do projektu (m.in. studia internetowe) i przygotowanie raportu 20 godz.
Przygotowanie do kolokwiów 5 godz.
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 2
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład30h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt15h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- -
- Limit liczby studentów:
- 30
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z procedurami ocen środowiskowych w procesach projektowania, realizacji oraz eksploatacji instalacji i obiektów w biogospodarce. Ćwiczenia projektowe, uzupełnione wiedzą przekazaną podczas wykładu, dają znajomość procedur formalno-prawnych oraz umiejętność opracowania karty informacyjnej przedsięwzięcia, oceny niektórych oddziaływań i realizacji wybranych elementów raportu o oddziaływaniu na środowisko.
- Treści kształcenia:
- Wykład:
1. Oddziaływania na środowisko przedsięwzięć inwestycyjnych i ich ocena. Podstawowe definicje.
2. Krótki rys historyczny ocen środowiskowych na świecie, w UE i w Polsce.
3. Zasady oraz przepisy międzynarodowe (dyrektywy i konwencje) związane z procedurami ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ).
4. Podstawy prawne procedur OOŚ w Polsce – ewolucja przepisów i ich ostateczny kształt. 5. Rodzaje przedsięwzięć w biogospodarce wpływających na stan środowiska, m.in. zamierzenia budowlane oraz inne formy działalności.
5. Proces inwestycyjny w świetle wymagań ochrony środowiska.
7. Cele merytoryczne oraz rodzaje ocen środowiskowych.
8. Strategiczne oceny środowiskowe – prognozy skutków realizacji polityki, strategii, planu i programu.
9. OOŚ w kontekście transgranicznym.
10. Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na etapie planowania inwestycji.
11. Raport o oddziaływaniu na środowisko - zasady opracowania i wymagania formalne w zakresie jego opiniowania.
12. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia w świetle wymagań ustawy OOŚ.
13. Harmonogram procedury oceny.
14. Oddziaływanie na etapie realizacji, eksploatacji i likwidacji obiektu.
15. Metody i techniki wykonywania ocen.
16. Materiały źródłowe w ocenach środowiskowych.
17. Wykorzystanie danych z monitoringu środowiska.
18. Ustalanie zakresu OOŚ.
19. Listy sprawdzające opisowe.
20. Sposoby uszczegółowiania ocen.
21. Metody OOŚ: listy sprawdzające skalowane i ważone, macierze, m. nakładkowa, m. powiązań sieciowych, m. porównania stanów środowiska i modelowanie matematyczne. Wariantowanie rozwiązań w OOŚ.
22. Oceny porealizacyjne i przeglądy ekologiczne (PE).
23. Zasady ogólne i wymagania formalne wykonywania przeglądów środowiskowych. PE terenów zanieczyszczonych.
24. Szczegółowe procedury PE (procesy prywatyzacyjne, zarządzanie środowiskiem, gospodarka wodno-ściekowa i odpadami).
25. Oddziaływanie na środowisko obiektów w sektorze biogospodarki.
26. Źródła, rodzaje i zasięg oddziaływania zakładów rolno-spożywczych, oczyszczalni ścieków, obiektów mechaniczno-biologicznego przetwarzania oraz składowania odpadów itp. (przykłady).
27. Czynne i bierne metody ograniczenia niekorzystnych oddziaływań.
28. Problematyka uciążliwości obiektów w biogospodarce: oddziaływanie zapachowe i emisja hałasu.
29. Udział społeczeństwa w procedurach ocen środowiskowych. Formy i techniki konsultacji z udziałem społeczeństwa.
30. Rola inwestora i organów ochrony środowiska w procedurze OOŚ.
Projekt:
Wymagania formalno-prawne dla poszczególnych grup przedsięwzięć, przedstawienie procedury. Opis planowanego przedsięwzięcia, lokalizacja oraz karta informacyjna przedsięwzięcia. Elementy przyrodnicze i społeczno-ekonomiczne środowiska. Zakres raportu, rozwiązania techniczne i technologiczne. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń wynikające z funkcjonowania przedsięwzięcia. Przedstawienie rozwiązań alternatywnych. Przewidywane oddziaływania na poszczególne elementy środowiska na etapie budowy, eksploatacji i likwidacji. Macierz Leopolda. Przewidywane działania mające na celu zapobieganie, zmniejszanie lub kompensowanie szkodliwych oddziaływań. Analiza możliwych konfliktów społecznych wraz z propozycjami ich uniknięcia lub zminimalizowania. Monitoring oddziaływania przedsięwzięcia. Prezentacja raportu.
- Metody oceny:
- Wykład - kolokwium zaliczeniowe.
Projekt - prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- 1. Przepisy prawnej ochrony środowiska, w tym m.in. ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627; t.j. Dz. U. z 2018, poz.799 z późn. zm.), ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227; t.j. Dz. U. z 2018, poz. 2081 z późn. zm.; zwana dalej ustawą OOŚ) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397; tj. Dz. U. z 2016 poz. 71).
2. Bugajska A., Kulig A.: Prawodawstwo w ochronie środowiska z elementami ocen oddziaływania na środowisko. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2015 r.
3. Bugajska A.,Kulig A. Prawodawstwo w ochronie środowiska i ooś w praktyce. Materiały dydaktyczne do ćwiczeń. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. warszawa 2018 r.
4. Forkiewicz E., Kawicki A. (2009): Postępowania administracyjne w sprawach określonych ustawą z dnia 3 października 2008 r., o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ministerstwo Środowiska. Warszawa.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- -
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W01
- Ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz zna ich powiązania z innymi dyscyplinami przyrodniczymi.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe - wykład
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_W11 , B2_W05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
III.P7S_WK.o, I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK
- Charakterystyka W02
- Posiada poszerzoną wiedzę z zakresu podstawowych technik i narzędzi badawczych monitorowania oraz ochrony poszczególnych komponentów środowiska przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_W05 , B2_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK, III.P7S_WK.o
- Charakterystyka W03
- Posiada wiedzę z zakresu zarządzania, w tym zarządzania jakością, oraz uwarunkowań środowiskowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Weryfikacja: kolokwium zaliczeniowe
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_W05 , B2_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_WG, II.T.P7S_WG, III.P7S_WG.o, I.P7S_WK, II.T.P7S_WK, III.P7S_WK.o
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U01
- Potrafi pozyskiwać i rozumie informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi interpretować uzyskane informacje, oraz oceniać ich rzetelność i wyciągać z nich wnioski, formułować i uzasadniać opinie.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.1, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.1.o, III.P7S_UW.2.o
- Charakterystyka U02
- Potrafi przygotować i przedstawić ustną prezentację z zakresu ocen środowiskowych. W oparciu o wiedzę ogólną wyjaśnia podstawowe zjawiska związane z istotnymi procesami zachodzącymi w środowisku przyrodniczym w wyniku działalności w biogospodarce.
Weryfikacja: wykonanie i prezentacja procedury formalno-prawnej + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_U07, B2_U03 , B2_U06
Powiązane charakterystyki obszarowe:
III.P7S_UW.2.o, I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.1, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.1.o
- Charakterystyka U03
- Potrafi oceniać zagrożenia poszczególnych komponentów środowiska i zdrowia ludzkiego związane z działalnością człowieka.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_U06 , B2_U11 , B2_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.2.o, I.P7S_UK, I.P7S_UU
- Charakterystyka U04
- Potrafi wykorzystać oraz ocenić przydatność rutynowych metod i technik służących ochronie środowiska przyrodniczego przed zanieczyszczeniami.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_U06 , B2_U07
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_UW, II.T.P7S_UW.2, III.P7S_UW.2.o
- Charakterystyka U05
- Potrafi przeprowadzać ocenę oddziaływania przedsięwzięć i inwestycji na różne komponenty środowiska.
Weryfikacja: opracowanie zakresu raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_U10 , B2_U11 , B2_U14
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_UK, I.P7S_UU
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01
- Potrafi pracować w zespole, pełnić w nim różne funkcje (w tym kierownicze) i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania, związane z pracą zespołową.
Weryfikacja: prezentacja wyników pracy + obrona (zaliczenie) projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_K01 , B2_K02 , B2_K03 , B2_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_KK, I.P7S_KO
- Charakterystyka K02
- Potrafi formułować problemy w celu pogłębienia rozumienia danego zagadnienia lub uzupełnienia luk w rozumowaniu.
Weryfikacja: zaliczenie projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
B2_K02 , B2_K03 , B2_K04 , B2_K06
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P7S_KK, I.P7S_KO, I.P7S_KR