Nazwa przedmiotu:
Zarządzanie środowiskiem
Koordynator przedmiotu:
dr hab. inż. Artur Badyda, prof. uczelni
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia II stopnia
Program:
Inżynieria Środowiska
Grupa przedmiotów:
Wspólne dla kierunku
Kod przedmiotu:
IIN2A_06
Semestr nominalny:
2 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Wykłady: Obecność na wykładach: 16, zapoznanie się z literaturą: 24, przygotowanie do kolokwium: 10; Razem – 50h Projekt: obecność na ćwiczeniach projektowych: 8, opracowanie projektu na wybrany temat: 13, przygotowanie referatu/prezentacji: 4; Razem – 25h Razem - 75h = 3 ECTS
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Wykłady - 16h, Projekt – 8h; Razem - 24h = 0,96 ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
Projekt: obecność na ćwiczeniach projektowych: 8, opracowanie projektu na wybrany temat: 13, przygotowanie referatu/prezentacji: 4; Razem – 25h = 1 ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład240h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium0h
  • Projekt120h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
-
Limit liczby studentów:
Wykład: zalecane 15 - 100, Projekt: zalecane: 8 - 12
Cel przedmiotu:
W warunkach coraz ostrzejszych ograniczeń związanych z gospodarowaniem zasobami środowiska mających rosnący wpływ na procesy gospodarcze, konieczna jest specjalizacja w menedżerskim podejściu do ochrony środowiska. W toku zajęć studenci poznają treści inżynierii zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego, a także mechanizmy oraz narzędzia jego wdrażania. Nacisk kładzie się na umiejętność samodzielnego podejmowania optymalnych decyzji w procesach gospodarczych, w praktyce administracji publicznej, jak również dotyczących rozwoju infrastruktury z uwzględnieniem kryteriów ochrony środowiska. Istotne jest również przedstawienie kosztów środowiskowych urbanizacji i wzrostu gospodarczego prowadzącego do wzrostu wykorzystania zasobów środowiska. Zrozumienie konsekwencji tego wzrostu prowadzącego do zanieczyszczenia powietrza, gleby, wód podziemnych i powierzchniowych. Ukazanie kosztów usuwania szkód ekologicznych i zapobiegania im. Zrozumienie mechanizmów rozwoju gospodarczego bez wzrostu zanieczyszczania środowiska (decoupling). Rola organów administracji państwowej i prywatnych przedsiębiorców w zarządzaniu ekorozwojem. Technologie proekologiczne, najlepsze dostępne techniki, „czysta produkcja”. Systemy zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwie. Systemy zarządzania środowiskiem w gminie, powiecie i w regionie. Polityka ekologiczna państwa. Polityka ekologiczna Unii Europejskiej.
Treści kształcenia:
Wykłady: 1. Ocena skutków działania człowieka w środowisku; 2. Zarządzanie ochroną środowiska w wymiarze lokalnym, regionalnym i globalnym; 3. Współczesne problemy zanieczyszczenia środowiska; 4. Bezpieczeństwo energetyczne i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych; 5. Zarządzanie ochroną środowiska w procesach rozwoju infrastruktury; 6. Zarządzanie ochroną środowiska w jednostkach samorządowych; 7. Konflikty społeczne i ekologiczne; 8. Kolokwium. Projekt: 1. Organizacja, otoczenie dalsze i bliższe, formuła PESTEM, analiza interesariuszy; 2. Rodzaje i charakterystyka instrumentów zarządzania ochroną środowiska; 3. Współpraca z partnerami, społeczeństwem, POE; 4. Źródła finansowania ZOŚ; 5. Analiza SWOT; 6. Wizja, cele i zadania zarządzania ochroną środowiska; 7. Organizacja systemu ZOŚ, harmonogram wdrażania, sposoby monitorowania efektów; 8. Przygotowanie opracowania na wybrany temat z zakresu zarządzania ochroną środowiska w przedsiębiorstwie lub JST; prezentacja.
Metody oceny:
Warunki zaliczenia wykładu: pozytywna ocena z kolokwium; Warunki zaliczenia ćwiczeń projektowych: pozytywna ocena z opracowania na wybrany temat i prezentacji. Zasady wystawiania oceny zintegrowanej: 0,5*kolokwium+0,5*opracowanie+prezentacja.
Egzamin:
tak
Literatura:
Tak Literatura ISO 14001: Systemy zarządzania środowiskowego, specyfikacja i wytyczne stosowania ISO 14004: Systemy zarządzania środowiskowego, wskazówki ogólne do zasad, systemów i instrumentów pomocniczych ISO 14015: Zarządzanie środowiskowe – Ocena środowiskowa lokalizacji i organizacji ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Ocena efektów działalności środowiskowej - Wytyczne ISO 14031: Zarządzanie środowiskowe – Przykłady oceny efektów działalności środowiskowej ISO 14040: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Zasady i struktura ISO 14044: Zarządzanie środowiskowe – Ocena cyklu życia – Wymagania i wytyczne Zarządzanie środowiskowe i systemy zarządzania środowiskowego, Ryszard Nowosielski, Monika Spilka, Aneta Kania, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010, s. 138. Zintegrowane zarządzanie środowiskiem, Andrzej Kryński, Matthias Kramer, Aime F. Caekelbergh, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2013, s. 315-316. Bródka, Sylwia., and Wydawnictwo Naukowe PWN. Wydawca. Adaptacyjne Zarządzanie środowiskiem : Podstawy Teoretyczne I Zastosowania. Wydanie I - I Dodruk. ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2021
Witryna www przedmiotu:
-
Uwagi:
-

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W08
Posiada wiedzę w zakresie menedżerskiego podejścia do zagadnień związanych z ochroną środowiska, umiejąc ją wiązać z innymi zagadnieniami dotyczącymi ochrony środowiska jako całości. Posiada wiedzę w zakresie podstawowych problemów, w tym społecznych, związanych z rozwojem infrastruktury, prowadzeniem procesów ochrony środowiska w jednostkach administracji samorządowej oraz jednostkach przemysłowych.
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_W08
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WK
Charakterystyka W09
Posiada podstawową wiedzę w zakresie projektowania systemów zarządzania ochroną środowiska w przedsiębiorstwach lub jednostkach samorządu terytorialnego (najczęściej gminach).
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_W, I.P7S_WK

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Posiada umiejętności korzystania z literatury przedmiotu oraz prawidłowego interpretowania pozyskanych informacji, potrafi powiązać skutki środowiskowe z określonymi aktywnościami i wpływem antropogenicznym
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o
Charakterystyka U07
Posiada umiejętności pozwalające na samodzielne zaplanowanie zakresu systemu ochrony środowiska dla jednostki samorządu terytorialnego lub podmiotu gospodarczego oraz w oparciu o posiadaną wiedzę oraz informacje literaturowe i zdobyte we własnym zakresie informacje z JST lub podmiotów gospodarczych zaproponować, w ramach pracy grupowej, sposób funkcjonowania takiego systemu.
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_U07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o
Charakterystyka U11
Posiada podstawowe umiejętności w zakresie zarządzania sytuacjami konfliktowymi związanymi z aktywnościami człowieka, zwłaszcza w procesach rozwoju i modernizacji infrastruktury
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_U11
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_U, I.P7S_UW.o, III.P7S_UW.o

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K05
Pracując zarówno samodzielnie, jak i w grupie, potrafi formułować opinie dotyczące funkcjonujących systemów ZOŚ, wskazując ich silne i słabe strony wraz z propozycjami modyfikacji zastanej sytuacji
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_K, I.P7S_KR
Charakterystyka K07
Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej i rozumie potrzebę prawidłowego zarządzania procesami ochrony środowiska, zarówno przyrodniczego, jak i społecznego, potrafiąc przekazywać zdobytą wiedzę w sposób powszechnie zrozumiały dla odbiorców, w tym także odbiorców nieposiadających przygotowania merytorycznego z zakresu ochrony środowiska
Weryfikacja: Bieżąca praca na zajęciach, ocena przygotowanej prezentacji, ocena projektu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: I2A_K07
Powiązane charakterystyki obszarowe: P7U_K, I.P7S_KO, I.P7S_KR