- Nazwa przedmiotu:
- Technologia chemiczna
- Koordynator przedmiotu:
- prof. dr hab. inż. Jacek Kijeński
- Status przedmiotu:
- Obowiązkowy
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Technologia Chemiczna
- Grupa przedmiotów:
- Wspólne dla kierunku
- Kod przedmiotu:
- CS1A_23_01
- Semestr nominalny:
- 4 / rok ak. 2024/2025
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- Wykłady: liczba godzin według planu studiów - 45, przygotowanie do egzaminu - 30; Razem - 75;
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- Wykłady - 45 h; Razem - 45 h = 1,8 ECTS
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 0
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład45h
- Ćwiczenia0h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- -
- Limit liczby studentów:
- min. 15
- Cel przedmiotu:
- Celem przedmiotu jest uzyskanie przez studenta wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie podstawowych problemów technologii produktów przemysłu chemicznego nieorganicznego i organicznego. Zapoznanie studentów z rolą przemysłu chemicznego i jego miejscem w gospodarce. Przekazanie studentom wiedzy na temat surowców, rozwoju metody technologicznej, zasad technologicznych, analizy stechiometrycznej, kimetycznej i termodynamicznej procesu technologicznego. Zapoznanie się z bilansem masowym i cieplnym procesu i ze schematami technologicznymi. Poznanie podstawowych typów reaktorów chemicznych i podstawowych procesów jednostkowych w technologii chemicznej.
- Treści kształcenia:
- W1 - Rola technologii chemicznej jako sztuki wytwarzania. W2 - Miejsce i rola przemysłu chemicznego w gospodarce narodowej (globalnej) i jego struktura. W3 - Rozwój przemysłu chemicznego - technologie chemiczne, które stanowiły kamienie milowe rozwoju cywilizacji i gospodarki światowej. W4 - Baza surowcowa przemysłu chemicznego. Ropa naftowa i gaz ziemny. Węgiel kamienny i brunatny. Mineralne źródła surowcowe przemysłu nieorganicznego. Odnawialne źródła surowcowe - biomasa roślinna, odpady z hodowli zwierzęcej i przemysłu mięsnego, odpady tworzyw polimerowych, odpady komunalne. W5 - źródło nośników energii dla przemysłu chemicznego - konwencjonalne i odnawialne. W6 - Modele zrównoważonego rozwoju. Gospodarka o obiegu zamkniętym. Ograniczenia wynikające z II zasady termodynamiki. Reguły Zielonej Chemii. W7 - Ochrona środowiska naturalnego w produkcji chemicznej. Rodzaje zanieczyszczeń przemysłowych. Efekt klimatyczny i gazy cieplarniane. Podstawowe regulacje prawne związane z ochroną środowiska. Aspekty społecznych relacji przemysłu chemicznego z otoczeniem. Program Odpowiedzialność i Troska. W8 - Bezpieczeństwo procesowe. Wielkie katastrofy chemiczne. Rodzaje zagrożeń w przemyśle chemicznym. Analiza ryzyka. W9 - Od koncepcji procesowej do uruchomienia produkcji. Etapy powstawania procesu technologicznego. Zasady technologii chemicznej prof. S. Betsznajdera. Bilanse masowe i energetyczne - zakresy bilansowania. Analiza ekonomiczna procesu, ocena nisz rynkowych i grup nabywczych, PR i ocena oddziaływania społecznego. BAT. Ocena dojrzałości procesu technologicznego. W10 - Rola odpadów w koncepcji o realizacji procesu chemicznego. Recykling odpadów przemysłowych i poużytkowych. W11 - Ograniczenia potencjału rozwojowego chemicznych metod wytwarzania. Intensyfikacja procesów chemicznych. W12 - Kataliza. Rola katalizatora w ujęciu równania Arrheniusa. Podział metod katalizy. Układy metaliczne i tlenkowe. Katalizatory koordynacyjne. Kataliza homo-hetero. Perspektywa wykorzystania katalizatorów enzymatycznych.
- Metody oceny:
- zgodnie z regulaminem przedmiotu
- Egzamin:
- tak
- Literatura:
- 1. Grzywa E., Molenda S., Technologia podstawowych syntez chemicznych, WNT, Warszawa 2008. 2. Bogaczek R., Kociołek-Balawejder E., Technologia chemiczna organiczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1992. 3. Taniewski M., Przemysłowa synteza organiczna, Wydawnictwa Politechniki Śląskiej, Gliwice 1998. 4. Żródła internetowe dotyczące rozwiązań technologicznych w przemyśle chemicznym.
- Witryna www przedmiotu:
- -
- Uwagi:
- Program studiów opracowany na podstawie programu nauczania zmodyfikowanego w ramach Zadania 8 Programu NERW.
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka W07
- Posiada wiedzę dotyczącą uwarunkowań wyboru sposobów wytwarzania produktów chemicznych w zależności od źródła surowców, dostępnych koncepcji chemicznych, źródeł energii, bezpieczeństwa prowadzenia procesu i wymogów ochrony środowiska. Posiada wiedzę o możlwościach wykorzystania surowców poużytkowych. Zna metody wytwarzania podstawowych nieorganicznych i organicznych produktów przemysłu chemicznego.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_W07
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W
- Charakterystyka W09
- Ma wiedzę dotyczącą chemicznych operacji jednostkowych, posiada znajomość ich identyfikacji, określenia ich termodynamiki, selektywności, stosowania katalizatorów i rozwiązań aparaturowych w technologii chemicznej.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_W09
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W
- Charakterystyka W10
- Ma wiedzę pozwalającą na wykorzystanie termodynamiki do rozwiązania problemów energetycznych procesów technologicznych. Posiada wiedzę na temat rodzajów energii i jej zużycia w operacjach jednostkowych stosowanych w procesach technologicznych.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_W10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
P6U_W
- Charakterystyka W11
- Ma wiedzę dotyczącą katalizy jako filozofii i metody realizacji procesów chemicznych.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_W11
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG.o
- Charakterystyka W16
- Ma wiedzę na temat zagrożeń jakie niosą ze sobą realizacje różnego typu procesów technologicznych.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy.
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_W16
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WK
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka U14_02
- Potrafi dobrać metodę otrzymywania danego produktu przemysłu chemicznego z uwzględnieniem jego założonych właściwości, dostępności i jakości surowców oraz wymogów ochrony środowiska.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy (W1-W11)
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_U23
Powiązane charakterystyki obszarowe:
III.P6S_UW.o
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K01_01
- Rozumie potrzebę uzupełniania wiedzy w zakresie technologii chemicznej: np. technologie bezpieczne dla środowiska i bezodpadowe, technologie zagospodarowujące surowce poużytkowe i odpadowe.
Weryfikacja: Pisemny egzamin opisowy (W1-W11)
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
C1A_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KK