Nazwa przedmiotu:
Technologia gospodarowania odpadami
Koordynator przedmiotu:
dr inż. Krystyna Lelicińska, mgr inż. Irena Roszczyńska, mgr inż. Urszula Pieniak
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Inżynieria Środowiska
Grupa przedmiotów:
Kierunkowe i Specjalizacyjne
Kod przedmiotu:
1110-ISITZ-ISP-5109
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2023/2024
Liczba punktów ECTS:
5
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Obecność na wykładach – 30 h, Obecność na ćwiczeniach laboratoryjnych – 30 h, Obecność na ćwiczeniach projektowych – 15 h, Zapoznanie się ze wskazaną literaturą – 10 h, Przygotowanie do zaliczenia wykładów – 15 h, Opracowanie projektu – 15 h, Opracowanie sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych – 10 h. Razem: 125 godz.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
3
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
nie dotyczy
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład30h
  • Ćwiczenia0h
  • Laboratorium30h
  • Projekt15h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Chemia środowiska, Biologia i ekologia, Podstawy prawne gospodarki odpadami, Ochrona powierzchni ziemi.
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Kształcenie studentów w celu uzyskania wiedzy na temat rodzajów odpadów, miejsc ich powstawania, właściwości technologicznych, metod badań oraz oddziaływania na środowisko. Uzyskanie wiedzy o procesach zachodzących podczas unieszkodliwiania i wykorzystania odpadów (biologiczne przetwarzanie, termiczne przekształcanie, składowanie) oraz ich potencjalnego wpływu na środowisko. Przygotowanie do projektowania badań, interpretacji wyników badań i ich wykorzystania.
Treści kształcenia:
Wykład: Wprowadzenie: cel i zakres przedmiotu. Podstawowe definicje i pojęcia, definicja odpadów. . Oddziaływanie odpadów na środowisko. Waga problemu ochrony środowiska przed odpadami. Klasyfikacja odpadów. Sposoby pozyskiwania informacji o odpadach w miejscu ich powstawania. Źródła informacji: dane statystyczne, SIGOP, raporty służb GIOŚ, dane literaturowe, ankietyzacja, rozpoznanie w terenie i inne. Statystyka nagromadzenia odpadów w Polsce. Charakterystyka ogólna źródeł powstawania odpadów komunalnych i odpadów przemysłowych.Systematyka badania odpadów. Projektowanie programu badań odpadów, czynniki mające wpływ na określenie zakresu badań. Badania właściwości technologicznych. Badania oddziaływania odpadów na środowisko. Metody badań odpadów: Zasady poboru prób odpadów. Pobór średniej próby do badań laboratoryjnych. Przygotowanie prób do badań. Właściwości technologiczne odpadów komunalnych Właściwości nawozowe odpadów i badania specjalne. Oznaczanie zawartości substancji organicznej, podstawy teoretyczne oznaczania: ogólnej substancji organicznej, węgla organicznego, czynnej substancji organicznej, węglowodanów, białek, lignin i tłuszczów, oznaczanie form związków azotowych, azotu ogólnego, azotu albuminowego, azotu amonowego, azotynowego i azotanowego. Oznaczanie form występowania fosforu organicznego i mineralnego. Właściwości paliwowe odpadów. Definicje wilgoci. Oznaczanie zawartości wilgoci i wody. Składniki palne i składniki niepalne w odpadach. Ciepło spalania. Wartość opałowa. Wartość opałowa robocza. Składniki agresywne: definicja i metody oznaczania. Analiza elementarna odpadów. Temperatura zapłonu i palenia. Interpretacja wyników badań. Kryteria wyboru metod unieszkodliwiania/ wykorzystania odpadów na podstawie badań. Kompostowanie i mechaniczno-biologiczne przetwarzanie (MBP) bioodpadów i odpadów komunalnych w warunkach tlenowych: podstawowe procesy zachodzące podczas kompostowania, parametry kompostowania. Produkty procesów tlenowych i ich oddziaływanie na środowisko. Fermentacja i mechaniczno-biologiczne przetwarzanie (MBP) bioodpadów i odpadów komunalnych w warunkach beztlenowych: podstawowe procesy zachodzące podczas fermentacji metanowej. Podstawowe procesy zachodzące podczas składowania odpadów. Produkty procesów beztlenowych i ich oddziaływanie na środowisko. Metody termiczne: podstawowe procesy zachodzące podczas spalania bezpośredniego i pirolizy odpadów komunalnych i wydzielonych frakcji odpadów komunalnych. Produkty powstające podczas termicznego przekształcania odpadów i ich wpływ na środowisko. Ćwiczenia laboratoryjne: Wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych: omówienie zakresu ćwiczeń, warunków zaliczenia, szkolenie bhp, zapoznanie studentów z wybranymi technikami laboratoryjnymi. Oznaczanie ciepła spalania i składników palnych. Oznaczanie zawartości składników agresywnych. Analiza elementarna. Oznaczanie zawartości ogólnej substancji organicznej i węgla organicznego. Oznaczanie zawartości fosforu ogólnego. Oznaczanie zawartości wilgoci.Oznaczanie azotu metodą Kjeldahla cz1. Oznaczanie azotu metodą Kjeldahla cz2. Odrabianie zaległych zajęć. Ćwiczenia projektowe: Omówienie zasad i zakresu projektu. Omówienie podstaw projektowania w zakresie gromadzenia (w tym selektywnej zbiórki) i transportu odpadów . Omówienie obliczeń technologicznych projektowania. Wykonanie przez studentów (w zespołach 2 osobowych) projektów selektywnej zbiórki, gromadzenia i transportu odpadów komunalnych (dla wybranego miasta). Konsultacje w zakresie projektu.
Metody oceny:
Wykład: egzamin pisemny Ćwiczenia laboratoryjne: Obecność na zajęciach zgodnie z regulaminem studiów (możliwość odrobienia jednej nieobecności), kolokwium wejściowe, przygotowanie sprawozdań z zajęć, kolokwium końcowe. Ćwiczenia projektowe: Obecność, przygotowanie projektu i zaliczenie ćwiczeń projektowych (obrona projektu). Ocena zintegrowana = ocena z wykładu x 50% + ocena z laboratorium x 30% + ocena z projektu x 20%
Egzamin:
tak
Literatura:
[1]. Czesława Rosik-Dulawska, Podstawy gospodarki odpadami. PWN. 2020 [2]. Wojciech Lutek, Zrównoważona i inteligentna gospodarka odpadami komunalnymi. Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 2020 [3]. Krzysztof Małachowski Gospodarowanie odpadami komunalnymi w Polsce : polityka, funkcjonowanie, ewaluacja. Szczecin : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. 2019 [4]. Dacko Mariusz, Dacko Aneta, Mazur Gabriela, GOSPODARKa ODPADAMI A ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ LOKALNY. AgEcon. 2018 [5]. Emilia den Boer, Wojciech Hryb, Barbara Kozłowska, Gospodarka odpadami komunalnymi : szanse, wyzwania i zagrożenia. Warszawa : Texter. 2017 [6]. Morrison R. T., Boyd R., Chemia organiczna, PWN, Warszawa 1990. [7]. Bielański A., Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa – Wrocław 1987. [8]. ONeill P., Chemia Środowiska,Warszawa – Wrocław 1997. [9]. Skalmowski K., inni, Badanie właściwości technologicznych odpadów komunalnych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2004. [10]. Jedrczak A., Biologiczne przetwarzanie odpadów, PWN 2008. [11]. Piecuch T., Termiczna utylizacja odpadów i ochrona powietrza przed szkodliwymi składnikami spalin, Wyd. Uczelniane Politechniki Koszalińskiej 1998.
Witryna www przedmiotu:
brak
Uwagi:
brak

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W01
Posiada wiedzę na temat rodzajów odpadów, miejsc ich powstawania, źródeł uzyskiwania wiadomości o odpadach, właściwościach technologicznych, metodach badań odpadów oraz oddziaływania odpadów na środowisko. Posiada wiedzę o procesach zachodzących podczas unieszkodliwiania i wykorzystania odpadów.
Weryfikacja: Egzamin 50%, laboratorium 30 %, projekt 20%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_W05, IS_W06, IS_W09, IS_W20
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_W, I.P6S_WG.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U01
Potrafi zaplanować i przeprowadzić podstawowe badania właściwości technologicznych odpadów komunalnych. Potrafi zinterpretować wyniki badań i dobrać na ich podstawie odpowiednią metodę unieszkodliwiania/ wykorzystania odpadów. Zna pdstawy zasad projektowania nagromadzenia odpadów i ich wywózku do miejsca przeznaczenia.
Weryfikacja: Egzamin 50%, laboratorium 30 %, projekt 20%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_U05, IS_U12, IS_U16, IS_U21
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_U, I.P6S_UW.o, III.P6S_UW.o, I.P6S_UK

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K01
Rozumie potrzebę dokształcania się i podnoszenia kompetencji zawodowych w zakresie gospodarki odpadami Potrafi pracować zespołowo i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania.
Weryfikacja: Egzamin 50%, laboratorium 30 %, projekt 20%
Powiązane charakterystyki kierunkowe: IS_K01, IS_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: P6U_K, I.P6S_KK