Nazwa przedmiotu:
Finanse publiczne i prawo finansowe
Koordynator przedmiotu:
wykłady i ćwiczenia dr Monika Stachowiak - Kudła
Status przedmiotu:
Obowiązkowy
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obowiązkowe
Kod przedmiotu:
A13_FPPF
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2017/2018
Liczba punktów ECTS:
4
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
Obciążenie studenta: Udział w wykładach 20 godzin. Udział w ćwiczeniach 10 godzin (łącznie godziny kontaktowe: 30 godzin). Praca własna: przygotowanie do zajęć, do kolokwium i egzaminu 70 godzin. Sumaryczne obciążenie pracą studenta 100 godzin.
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
Przy bezpośrednim udziale nauczyciela akademickiego student uzyskuje jeden punkt ECTS (przedmiot realizowany jest w wymiarze 30 godzin wykładowych i ćwiczeniowych).
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
0,5
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład450h
  • Ćwiczenia225h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Wiedza na temat prawa konstytucyjnego, prawa administracyjnego, prawa cywilnego na poziomie wynikającym z programu dwóch pierwszych lat studiów pierwszego stopnia w zakresie administracji.
Limit liczby studentów:
brak
Cel przedmiotu:
Założenia i cele przedmiotu: Przedmiot opiera się na założeniu, że praca w instytucjach rządowych i samorządowych, instytucjach Unii Europejskiej, stowarzyszeniach i fundacjach oraz praca naukowa w dyscyplinie nauki prawne i nauki o polityce i administracji wymaga znajomości podstawowych koncepcji teoretycznych w zakresie finansów publicznych i prawa finansowego. Przedmiot ma na celu dostarczenie wiedzy oraz kształtowanie umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych w tym zakresie. Zamierzone cele dydaktyczne można podzielić na dwie grupy: 1. merytoryczne (opanowanie kluczowych pojęć, zrozumienie instytucji prawnych i zasad prawa finansowego z uwzględnieniem odrębności poszczególnych gałęzi prawa normujących gromadzenie i dystrybucję środków pieniężnych jak prawo podatkowe, publiczne prawo bankowe, prawo budżetowe), 2. osiągnięcie określonych umiejętności praktycznych (dokonywanie wykładni przepisów w zakresie prawa finansów publicznych umożliwiające ich poprawne zastosowanie w praktyce).
Treści kształcenia:
WYKŁADY: 1. Wybrane zagadnienia ogólne z zakresu prawa finansowego 1.1. Pojęcie i zakres prawa finansowego 1.2. Pojęcie finansów publicznych na tle regulacji ustawowej i poglądów doktryny 1.3. Prawo finansowe w systemie prawa 2. Prawo budżetowe 2.1.Budżet Państwa 2.1.1. Instytucje materialnego prawa budżetowego 2.1.2. Procedura budżetowa 2.1.3. Kontrola wykonania budżetu 2.2. Budżet jednostek samorządu terytorialnego 2.2.1. Gospodarka finansowa gmin, powiatów i województw 2.2.2. Procedura budżetowa 2.2.3. Kontrola wykonania budżetu oraz kontrola i nadzór nad działalnością finansową jednostek samorządu terytorialnego 2.3. Jednostki sektora finansów publicznych 2.4. Dług publiczny 2.5. Dyscyplina finansów publicznych 3. Prawo podatkowe 3.1.Ogólne prawo podatkowe 3.1.1. Podstawowe pojęcia prawa podatkowego 3.1.2. Konstrukcja prawna podatku 3.2. Szczegółowe prawo podatkowe 3.2.1. Podatki dochodowe – omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych 3.2.2. Podatki obrotowe– omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych 3.2.3. Podatki przychodowe i majątkowe– omówienie poszczególnych podatków i elementów konstrukcyjnych 4. System finansowy ubezpieczeń 4.1. Ubezpieczenia społeczne 4.1.1. Podział ubezpieczeń w Polsce 4.1.2. Zakres przedmiotowy ubezpieczeń 4.1.3. Zasady ubezpieczeń społecznych 4.1.4. Niektóre podmioty wykonujące zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych 4.1.5. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych 4.1.6. Fundusz Rezerwy Demograficznej 4.1.7. Ubezpieczenia społeczne rolników 4.2. Ubezpieczenie zdrowotne 4.2.1.Zasady finansowania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych 4.2.2. Zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń 4.2.3.Zasady powszechnego - obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego 4.2.4.Zasady funkcjonowania, organizację i zadania Narodowego Funduszu Zdrowia 5. Wybrane zagadnienia prawa rynku finansowego 5.1. Dwuszczeblowy system bankowy 5.2. Bank centralny – cel powołania, zasady funkcjonowania, rola na współczesnych rynkach finansowych 5.3. Banki komercyjne – formy organizacyjno-prawne, podstawowy zakres działalności bankowej 5.4. Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe jako instytucje parabankowe 5.5. Bankowy Fundusz Gwarancyjny 5.6. Nadzór nad rynkiem finansowym Ćwiczenia (tematy oraz zagadnienia) 1. Prawo finansowe i jego źródła .Systematyka i specyfika prawa finansowego. Finanse publiczne i ich przeznaczenie 2. Analiza treści Konstytucji RP z 1997r. pod kątem zapisów stanowiących podstawę do kreowania dochodów i wydatków publicznych , realizacji doktryny społecznej gospodarki rynkowej i społeczeństwa 3. Analiza treści ustawy o finansach publicznych z szczególnym uwzględnieniem organizacji i funkcjonowania sektora finansów publicznych 4. Decentralizacja finansów publicznych i system budżetowy w państwie (budżet państwa a budżety JST). Subwencje i dotacje. Rodzaje budżetów (budżet tradycyjny a budżet zadaniowy). 5. Dochody publiczne ze szczególnym uwzględnieniem podatków. Władztwo podatkowe gmin. 6. Wydatki publiczne i ich klasyfikacja. Deficyt budżetowy i dług publiczny . 7. Dyscyplina finansów publicznych. 8. System ubezpieczeń społecznych w świetle regulacji prawnych
Metody oceny:
Metody etapowej weryfikacji osiągania efektów uczenia się: Kolokwium, udział w dyskusji, wykonanie zadań na ćwiczeniach. Metody końcowej weryfikacji osiągania efektów uczenia się: Test jednokrotnego wyboru z możliwymi pytaniami otwartymi .
Egzamin:
tak
Literatura:
Literatura podstawowa: 1. Michał Bitner, Elżbieta Chojna-Duch, Jakub Chowaniec, Marek Grzybowski, Piotr Karwat, Elżbieta Kornberger-Sokołowska, Marcin Lachowicz, Hanna Litwińczuk, Witold Modzelewski, Krzysztof Radzikowski, Maciej Ślifirczyk, Maria Supera-Markowska, Karolina Tetłak, Marek Waluga, Prawo finansowe. Prawo finansów publicznych. Prawo podatkowe. Prawo bankowe. Warszawa, 2017 2. Damian Cyman,Anna Dobaczewska, Andrzej Drwiłło (redaktor naukowy), Hanna G. Adamkiewicz, Edward Juchniewicz, Anna Jurkowska-Zeidler, Dorota Maśniak, Rafał Mroczkowski, Aleksandra Nadolska, Przemysław Panfil, Anna Reiwer-Kaliszewska, Tomasz Sowiński, Małgorzata Stwoł, Małgorzata Wróblewska, Podstawy finansów i prawa finansowego, Warszawa, 2018 Literatura uzupełniająca: 1. A. Drwiłło, Podstawy finansów i prawa finansowego, Wolters Kluwer, Warszawa 2014 2. P. Panfil, Prawne i finansowe uwarunkowania długu Skarbu Państwa, Wolters Kluwer, Warszawa 2016 3. L. Lipiec-Warzecha, Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Komentarz, Warszawa 2012. 4. Ustawa o finansach publicznych. Komentarz., P. Smoleń (red.), Warszawa 2012 5. Ustawa o finansach publicznych. Komentarz prawno-finansowy, H. Dzwonkowski, G. Gołębiowski (red.), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2014 5. M. Bitner, Prawne instrumenty ograniczania deficytu budżetowego i długu publicznego jednostek samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2016
Witryna www przedmiotu:
---
Uwagi:
Metody dydaktyczne: - metody podające (wykład informacyjny, wyjaśnienie), - metody problemowe (metoda przypadków, dyskusja dydaktyczna), - metody praktyczne (pokaz, ćwiczenie przedmiotowe), - metody programowane (z użyciem komputera) .

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka W_01
Ma podstawową wiedzę o charakterze nauki o finansach
Weryfikacja: w formie kolokwium, egzaminu oraz sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o
Charakterystyka W_02
Rozróżnia i definiuje podstawowe pojęcia oraz rozpoznaje instytucje prawa finansowego
Weryfikacja: w formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2
Charakterystyka W_03
Wymienia i charakteryzuje główne akty normatywne regulujące sferę finansów publicznych, a także funkcjonowanie rynku finansowego.
Weryfikacja: W formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W03
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
Charakterystyka W_04
Przedstawia najistotniejsze orzeczenia sądów i trybunałów w przedmiocie prawa finansów publicznych.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01, K_W02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka U_01
Wskazuje cechy charakterystyczne, podobieństwa i różnice między poszczególnymi instytucjami prawa finansów publicznych, prawa podatkowego, prawa bankowego publicznego.
Weryfikacja: w formie egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_02
Interpretuje przepisy głównych aktów normatywnych z zakresu prawa finansowego.
Weryfikacja: w formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U03, K_U06, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UU, I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o
Charakterystyka U_03
Analizuje orzecznictwo z zakresu prawa finansowego.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW
Charakterystyka U_04
Charakteryzuje mechanizm działania subwencji ogólnych i dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego
Weryfikacja: w formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_05
Student potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę, by formułować i rozwiązywać złożone i nietypowe problemy związane z funkcjonowaniem jednostek sektora finansów publicznych.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U02, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_06
Student potrafi wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych przez właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U02, K_U03, K_U04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, II.T.P6S_UW.2
Charakterystyka U_07
Student potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę, do określenia wysokości podatków, w szczególności wysokości podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Charakterystyka U_08
Student potrafi brać udział w debacie na temat związku systemu ubezpieczeń społecznych z kondycją finansów publicznych – przedstawiać i oceniać różne opinie i stanowiska oraz dyskutować o nich.
Weryfikacja: w formie oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U01, K_U04, K_U06
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UU

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_01
Jest świadomy odpowiedzialności zawodowej w pracy (naruszenie dyscypliny finansów publicznych)
Weryfikacja: w formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_02
Wykazuje zdolność do uzupełniania nabytej wiedzy.
Weryfikacja: w formie testu, sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz egzaminu.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO
Charakterystyka K_03
Student jest gotów do uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów związanych z funkcjonowaniem jednostek sektora finansów publicznych.
Weryfikacja: w formie sprawdzenia prawidłowego wykonania ćwiczeń praktycznych oraz oceny aktywności studenta.
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K03, K_K04
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KR, I.P6S_KO
Charakterystyka K_04
Student jest gotów do inicjowania działania na rzecz interesu publicznego i myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy.
Weryfikacja: w formie oceny aktywności studenta
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K03, K_K04, K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KR, I.P6S_KO