- Name of course:
- Prawo Unii Europejskiej
- Coordinator of course:
- dr hab. Justyna Łacny, prof. uczelni,
- Type of course:
- Compulsory
- Level of education:
- First cycle studies
- Programme:
- Administracja
- Group of courses:
- Obowiązkowe
- Code of course:
- do weryfikacji
- Nominal semester:
- 6 / AY 2020/2021
- Number of ECTS credits:
- 3
- Number of hours of student’s work to achieve learning outcomes:
- 75h, w tym 15h wykład, 15h ćwiczenia, 40h praca własna, 5h egzamin
- Number of ECTS credits on the course with direct participation of academic teacher:
- 1,2 p. ECTS
- Language of course:
- polish
- Number of ECTS credits on practical activities on the course:
- 0,6 p. ECTS
- Form of didactic studies and number of hours per semester:
-
- Lecture15h
- Exercise type of course15h
- Laboratory0h
- Project type of course0h
- Computer lessons0h
- Preliminary requirements:
- brak
- Limit of students:
- dla calego roku
- Purpose of course:
- Celem zajęć jest przekazanie podstawowej wiedzy o prawie Unii Europejskiej. Jako wprowadzenie do tej problematyki służą informacje na temat przyczyn powstania Wspólnot Europejskich oraz ich rozwoju zwieńczonego utworzeniem Unii Europejskiej w obecnym kształcie. Na tym gruncie wyjaśnione zostają zasady ogólne prawa UE, ze szczególnym naciskiem na te, które mają znaczenie z perspektywy wypełniania obowiązków nałożonych na państwa członkowskie. Istotnym elementem przedmiotu jest przedstawienie katalogu źródeł prawa pierwotnego i pochodnego, zwłaszcza w zakresie stosowania tych aktów przez sądy oraz organy administracji publicznej, a także możliwości powoływania się na nie przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne. Z kolei zapoznanie z zasadami stosowania prawa UE ma ukazać specyficzny charakter prawa unijnego, także na tle Konstytucji RP. Wykłady mają na celu przede wszystkim omówienie najważniejszych problemów i wyjaśnienie kwestii teoretycznych w dziedzinie prawa UE oraz mają stworzyć podstawę do dalszego pogłębiania wiedzy o Unii Europejskiej i obowiązującym w niej prawie. Celem ćwiczeń jest uzupełnienie informacji teoretycznych o praktyczne aspekty stosowania prawa UE, w szczególności z wykorzystaniem przykładów z orzecznictwa sądowego.
- Contents of education:
- I. Zagadnienia wprowadzające. Źródła prawa UE
1. Rozwój integracji europejskiej (przypomnienie)
2. Ponadnarodowy charakter prawny UE
3. Źródła prawa UE: prawo pierwotne i prawo wtórne UE
3.1. Prawo pierwotne UE Traktaty
3.1.1. Jako akty prawne ustanawiające specyficzny porządek prawny UE
3.1.2. Rodzaje traktatów
3.1.3. Specyfika porządku prawnego UE ustanowionego na mocy traktatów (sprawa 26/62, van Gend en Loos)
3.2. Zasady ogólne prawa UE
3.2.1. Źródła pochodzenia i funkcje
3.2.2. Rodzaje zasad ogólnych prawa UE – kontynuacja na następnym wykładzie
II. Źródła prawa pierwotnego UE. Zasady ogólne prawa UE
1. Zasada przyznania (art. 5 ust. 2 TUE). Podział kompetencji pomiędzy UE a państwa członkowskie
2. Zasada pomocniczości (art. 5 ust. 3 TUE). Kto może stanowić prawo: UE czy państwa członkowskie?
3. Zasada proporcjonalności. Czy warto strzelać z armaty do mrówki? Relacja pomiędzy celem aktu prawnego a sposobem jego realizacji (sprawa 181/84 ED Man Sugar)
4. Zasada lojalnej współpracy. Pacta servanta sunt czy umów należy dotrzymywać (sprawa 68/88 Komisja p. Grecji)
5. Zasada zakazu dyskryminacji. Zakaz nierównego traktowania z powodu określonych kryteriów (np. rasy, religii, płci, niepełnosprawności), gdy takiego traktowania nie można obiektywnie uzasadnić (sprawy C-144/04 Mangold; C-555/07 Seda Kücükdeveci)
III. Źródła prawa wtórnego (pochodnego) UE
1. Rodzaje źródeł prawa wtórnego (art. 288 TFUE)
2. Procedury przyjmowania aktów prawnych UE: procedury ustawodawcza i nieustawodawcza
3. Charakterystyka aktów prawa wtórnego:
3.1. rozporządzenia (art. 288 akapit 2 TfUE) (sprawa 34/73 Variola)
3.2. dyrektyw (art. 288 akapit 3 TfUE). Warunki prawidłowej implementacji dyrektyw do krajowego porządku prawnego. Najczęstsze naruszenia dotyczące wdrażania dyrektyw.
3.3. decyzji (art. 288 akapit 4 TfUE)
3.4. zaleceń i opinii (art. 288 akapit 5 TfUE)
3.5. aktów ustawodawczych i aktów nieustawodawczych (art. 289 TFUE)
3.6. aktów delegowanych i aktów wykonawczych (art. 290 i art. 291 TFUE)
IV. Zasady stosowania prawa UE: zasada bezpośredniego skutku prawa UE
1. Zasada bezpośredniego skutku prawa UE: przepis UE jako podstawa prawna przyznająca jednostkom uprawnienia i nakładająca na nich obowiązki
2. Ustanowienie zasady bezpośredniego skutku prawa UE przez TUSE (sprawa 26/62 van Gend en Loos)
3. Kryteria, które musi spełnić Przepis UE aby wywierać bezpośredni skutek
4. Bezpośredni skutek poszczególnych źródeł prawa UE
4.1. Traktatów (43/75 Defrenne p. SABENA)
4.2. Rozporządzeń
4.3. Dyrektyw
4.3.1. Geneza (41/74 Yvonne van Duyn)
4.3.2. Bezpośredni skutek dyrektyw w relacjach wertykalnych (8/81 Ursula Becker) i horyzontalnych (C-91/92 Faccini Dori)
4.3.3. Pojęcie emanacji „państwa”
4.3.4. Decyzji
IV. Zasady stosowania prawa UE: zasada pierwszeństwa prawa UE
1. Ustanowienie zasady pierwszeństwa prawa UE przez TUSE (6/64 Costa p. ENEL)
2. Zasada pierwszeństwa prawa UE z punktu widzenia państw członkowskich i TSUE (11/70 Internationale Handelsgesellschaft, C-285/98 Tanja Kreil)
3. Mechanizm stosowania zasady pierwszeństwa prawa UE
o Niestosowanie przepisu krajowego niezgodnego z prawem krajowym (106/77, Simmenthal)
o Efekt wyparcia prawa krajowego przez przepisu UE bezpośrednio stosowany
V. Zasady stosowania prawa UE: zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich za naruszenie prawa UE. Zasada wykładni prounijnej (zgodnej) prawa UE
1. Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej państw członkowskich wobec jednostek za naruszenie prawa UE
1.1. Geneza (C-6/90 i C-9/90 Francovich i Bonifaci)
1.2. Kto może wnosić skargę i przeciwko komu: czynna i bierna legitymacja procesowa
1.3. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej państwa członkowskiego
1.4. Procedura rozstrzygania skarg odszkodowawczych
1.5. Wysokość odszkodowania
2. Zasada wykładni prounijnej (zgodnej) prawa UE (14/83, 14/83 Von Colson i Kamann; 80/86 Kolpinghuis)
- Methods of evaluation:
- Przedmiot jest zaliczany w formie egzaminu pisemnego obejmującego 30 pytań testowych wielokrotnego wyboru (1 pytanie = 1 pkt). Egzamin będzie ocenianywg poniższej skali:
• 0 – 18 pkt – ocena niedostateczna (2)
• 19 – 22 pkt - ocena dostateczna (3)
• 23 - 26 pkt - ocena dobra (4)
• 27 – 30 pkt - ocena bardzo dobra (5)
- Exam:
- yes
- Literature:
- J. Barcik, R. Grzeszczak, Prawo UE, Warszawa 2022
J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo UE, Warszawa 2020
A. Zawidzka-Łojek, A. Łazowski, Nowy podręcznik prawa UE. Instytucje i porządek prawny. Prawo materialne, Warszawa 2022
- Website of the course:
- ---
- Notes:
- brak
Effects of education
General academic profile - knowledge
- Charakterystyka W_01
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_W01, K_W05
Area of study related learning outcomes:
II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.S.P6S_WG.3
- Charakterystyka W_02
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_W01, K_W03, K_W05
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, I.P6S_WK, II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o
- Charakterystyka W_03
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_W03, K_W05, K_W02
Area of study related learning outcomes:
II.S.P6S_WG.3, II.H.P6S_WG/K.o, I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, I.P6S_WK
- Charakterystyka W_04
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_W01, K_W05
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o, II.S.P6S_WG.3
General academic profile - skils
- Charakterystyka U_01
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_U01, K_U02
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
- Charakterystyka U_02
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_U01, K_U04, K_U05
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_UW, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UO
- Charakterystyka U_03
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_U01, K_U06
Area of study related learning outcomes:
II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1, I.P6S_UU, I.P6S_UW
General academic profile - social competences
- Charakterystyka K_01
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_K01, K_K02
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_KO, I.P6S_KR
- Charakterystyka K_02
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_K01, K_K04
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_KO
- Charakterystyka K_03
- ---
Verification: ---
Field of study related learning outcomes:
K_K01
Area of study related learning outcomes:
I.P6S_KO