Nazwa przedmiotu:
Nauka a światopogląd
Koordynator przedmiotu:
dr Michał Stelmach
Status przedmiotu:
Fakultatywny ograniczonego wyboru
Poziom kształcenia:
Studia I stopnia
Program:
Administracja
Grupa przedmiotów:
Obieralne
Kod przedmiotu:
A13_NaŚ
Semestr nominalny:
5 / rok ak. 2022/2023
Liczba punktów ECTS:
3
Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
75h, w tym 30h udział w zajęciach, 45h praca własna
Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,2 p. ECTS
Język prowadzenia zajęć:
polski
Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
1,2 p. ECTS
Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
  • Wykład0h
  • Ćwiczenia30h
  • Laboratorium0h
  • Projekt0h
  • Lekcje komputerowe0h
Wymagania wstępne:
Znajomość elementów filozofii (np. w zakresie etyki).
Limit liczby studentów:
grupa obieralna
Cel przedmiotu:
Omówienie i przedyskutowanie wpływu nauk, zwłaszcza matematyczno-przyrodniczych, na zmiany światopoglądowe ludzi w różnych epokach; przedstawienie rozmaitych związków między naukami a filozofią (którą trzeba uznać za najbardziej dojrzały wyraz światopoglądu); stymulowanie dyskusji/debat na temat wartości nauki, zasadności jej metod i związków z innymi dziedzinami kultury. Celem szczegółowym (i najbliższym współczesności) jest dyskusja nad cechami światopoglądu właściwego społeczeństwu informacyjnemu, tj. światopoglądu informatycznego (w powiązaniu z tematami tak współczesnymi, jak sztuczna inteligencja czy wirtualne życie).
Treści kształcenia:
1. Świadomość, światopogląd, filozofia (zagadnienia wstępne). 2. Nauka: geneza, metody, wartość. 3. Podstawowe metody nauk dedukcyjnych i empirycznych. Zakres ich stosowalności. 4. Czy warto być sceptykiem? Optymizm vs pesymizm w kwestii naukowej poznawalności świata. 5. Czy warto być racjonalistą (a nie irracjonalistą)? 6. Aprioryzm czy empiryzm? Dwa podstawowe poglądy wobec źródeł ludzkiej wiedzy. 7. W jakim sensie świat jest matematyczny? W jaki sposób filozofowie uzasadniają stosowalność matematyki do opisu świata? 8. Co współczesny światopogląd zawdzięcza informatyce? Czy istnieje informatyczny światopogląd? 9. Czy komputery, a szerzej techniki informatyczne, mogą zagrozić naszej cywilizacji? Uwaga. Tematy 4-9 mają formę pytajną, ponieważ będą realizowane w formie studenckich debat (poprzedzonych obszernym wstępem wykładowcy).
Metody oceny:
Ocena wystawiona na podstawie aktywności na zajęciach (w tym: udział w co najmniej 2 debatach) i pracy pisemnej na wybrany temat (spośród przedyskutowanych na zajęciach). Podstawą zaliczenia może być także aktywność w skojarzonym z przedmiotem blogu internetowym Cafe Aleph.
Egzamin:
nie
Literatura:
Literatura podstawowa (wskazane fragmenty poniższych pozycji). 1. Ajdukiewicz K, Zagadnienia i kierunki filozofii, Wydawnictwo ANTYK, Kęty-Warszawa 2003; 2, Grobler A, Metodologia nauk, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008; 3. Marciszewski W, Sztuka dyskutowania, Wydawnictwo ALEPH, Warszawa 1996; 4. Tatarkiewicz W., Historia filozofii (wydanie dowolne, wybrane fragmenty). Literatura uzupełniająca: 1. Stacewicz P. (red.), Informatyka a filozofia. Od informatyki i jej zastosowań do światopoglądu informatycznego, OWPW, Warszawa 2015. Wybrane fragmenty. 2. Cafe Aleph (http://blog.marciszewski.eu) – akademicki blog dyskusyjny i sprzężone z nim lektorium, pod redakcją W. Marciszewskiego i P. Stacewicza.
Witryna www przedmiotu:
--
Uwagi:
--

Efekty uczenia się

Profil ogólnoakademicki - wiedza

Charakterystyka K_W01
Ma podstawową wiedzę z obszaru nauk społecznych, humanistycznych i pokrewnych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o

Profil ogólnoakademicki - umiejętności

Charakterystyka K_U02
Umie myśleć krytycznie.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW
Charakterystyka K_U10
Umie postrzegać złożoność problemów sytuacji kryzysowych, ich przyczyny i skutki społeczne, prawne, ekonomiczne i techniczne w całej złożoności, z uwzględnieniem wielu uwarunkowań społecznych i technicznych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_U10
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1

Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne

Charakterystyka K_K05
Wykazuje zdolność do formułowania opinii w ważnych sprawach społecznych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe: K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe: I.P6S_KO