- Nazwa przedmiotu:
- Nauka a światopogląd
- Koordynator przedmiotu:
- dr Michał Stelmach
- Status przedmiotu:
- Fakultatywny ograniczonego wyboru
- Poziom kształcenia:
- Studia I stopnia
- Program:
- Administracja
- Grupa przedmiotów:
- Obieralne
- Kod przedmiotu:
- A13_NaŚ
- Semestr nominalny:
- 5 / rok ak. 2022/2023
- Liczba punktów ECTS:
- 3
- Liczba godzin pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się:
- 75h, w tym 30h udział w zajęciach, 45h praca własna
- Liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
- 1,2 p. ECTS
- Język prowadzenia zajęć:
- polski
- Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym:
- 1,2 p. ECTS
- Formy zajęć i ich wymiar w semestrze:
-
- Wykład0h
- Ćwiczenia30h
- Laboratorium0h
- Projekt0h
- Lekcje komputerowe0h
- Wymagania wstępne:
- Znajomość elementów filozofii (np. w zakresie etyki).
- Limit liczby studentów:
- grupa obieralna
- Cel przedmiotu:
- Omówienie i przedyskutowanie wpływu nauk, zwłaszcza matematyczno-przyrodniczych, na zmiany światopoglądowe ludzi w różnych epokach; przedstawienie rozmaitych związków między naukami a filozofią (którą trzeba uznać za najbardziej dojrzały wyraz światopoglądu); stymulowanie dyskusji/debat na temat wartości nauki, zasadności jej metod i związków z innymi dziedzinami kultury.
Celem szczegółowym (i najbliższym współczesności) jest dyskusja nad cechami światopoglądu właściwego społeczeństwu informacyjnemu, tj. światopoglądu informatycznego (w powiązaniu z tematami tak współczesnymi, jak sztuczna inteligencja czy wirtualne życie).
- Treści kształcenia:
- 1. Świadomość, światopogląd, filozofia (zagadnienia wstępne).
2. Nauka: geneza, metody, wartość.
3. Podstawowe metody nauk dedukcyjnych i empirycznych. Zakres ich stosowalności.
4. Czy warto być sceptykiem? Optymizm vs pesymizm w kwestii naukowej poznawalności świata.
5. Czy warto być racjonalistą (a nie irracjonalistą)?
6. Aprioryzm czy empiryzm? Dwa podstawowe poglądy wobec źródeł ludzkiej wiedzy.
7. W jakim sensie świat jest matematyczny? W jaki sposób filozofowie uzasadniają stosowalność matematyki do opisu świata?
8. Co współczesny światopogląd zawdzięcza informatyce? Czy istnieje informatyczny światopogląd?
9. Czy komputery, a szerzej techniki informatyczne, mogą zagrozić naszej cywilizacji?
Uwaga. Tematy 4-9 mają formę pytajną, ponieważ będą realizowane w formie studenckich debat (poprzedzonych obszernym wstępem wykładowcy).
- Metody oceny:
- Ocena wystawiona na podstawie aktywności na zajęciach (w tym: udział w co najmniej 2 debatach) i pracy pisemnej na wybrany temat (spośród przedyskutowanych na zajęciach). Podstawą zaliczenia może być także aktywność w skojarzonym z przedmiotem blogu internetowym Cafe Aleph.
- Egzamin:
- nie
- Literatura:
- Literatura podstawowa (wskazane fragmenty poniższych pozycji).
1. Ajdukiewicz K, Zagadnienia i kierunki filozofii, Wydawnictwo ANTYK, Kęty-Warszawa 2003;
2, Grobler A, Metodologia nauk, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008;
3. Marciszewski W, Sztuka dyskutowania, Wydawnictwo ALEPH, Warszawa 1996;
4. Tatarkiewicz W., Historia filozofii (wydanie dowolne, wybrane fragmenty).
Literatura uzupełniająca:
1. Stacewicz P. (red.), Informatyka a filozofia. Od informatyki i jej zastosowań do światopoglądu informatycznego, OWPW, Warszawa 2015. Wybrane fragmenty.
2. Cafe Aleph (http://blog.marciszewski.eu) – akademicki blog dyskusyjny i sprzężone z nim lektorium, pod redakcją W. Marciszewskiego i P. Stacewicza.
- Witryna www przedmiotu:
- --
- Uwagi:
- --
Efekty uczenia się
Profil ogólnoakademicki - wiedza
- Charakterystyka K_W01
-
Ma podstawową wiedzę z obszaru nauk społecznych, humanistycznych i pokrewnych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_W01
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_WG, II.S.P6S_WG.1, II.S.P6S_WG.2, II.H.P6S_WG.1.o
Profil ogólnoakademicki - umiejętności
- Charakterystyka K_U02
- Umie myśleć krytycznie.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U02
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW
- Charakterystyka K_U10
-
Umie postrzegać złożoność problemów sytuacji kryzysowych, ich przyczyny i skutki społeczne, prawne, ekonomiczne i techniczne w całej złożoności, z uwzględnieniem wielu uwarunkowań społecznych i technicznych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_U10
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_UW, II.T.P6S_UW.2, II.S.P6S_UW.1, II.S.P6S_UW.2.o, II.S.P6S_UW.3.o, II.H.P6S_UW.1
Profil ogólnoakademicki - kompetencje społeczne
- Charakterystyka K_K05
-
Wykazuje zdolność do formułowania opinii w ważnych sprawach społecznych.
Weryfikacja: aktywny udział w zajęciach, dyskusja oraz wybrana przez studenta metoda uzyskania zaliczenia przedmiotu
Powiązane charakterystyki kierunkowe:
K_K05
Powiązane charakterystyki obszarowe:
I.P6S_KO